(Tiểu thuyết luận đề)
TRỞ LẠI QUÊ NHÀ.
Thánh lễ ban sáng trong nhà nguyện của chủng viện vừa kết thúc với lời chúc đi b́nh an của cha chủ tế. Các chủng sinh làm dấu thánh giá đứng dậy rời chỗ ngồi theo thứ tự từ hàng ghế trên cùng sát cung thánh xuống dưới. Họ im lặng, kính cẩn khoanh tay đi hàng một vào lối đi giữa hai dăy ghế. Chỉ khi họ ra khỏi nhà thờ họ mới buông thơng hai tay. Như thường lệ, người ra sau cùng v́ c̣n nán lại từ năm đến mười phút để cầu nguyện trước Thánh Thể là Gioan Baotixita Phan Minh Thẩm. Dù có người nào đó hoài nghi thái độ sùng kính của Thẩm th́ đó đă là thói quen của anh từ ngày vào chủng viện.
Hôm đó là một ngày mùa thu năm 1953 ở Phnôm Pênh. Như mọi ngày các chủng sinh có được mười lăm phút để giải lao sau đó họ đến ăn sáng tại pḥng ăn của chủng viện Nam Vang. Trong bữa ăn họ có thể nghe thấy tiếng hoan hô của dân chúng ngoài phố vọng lại. Dân Kam-pu-chia hoan hô lănh tụ của họ là ông ḥang Norodom Sihanuc đă giành lại độc lập cho đất nước họ từ tay thực dân Pháp, sau một thời kỳ ngắn tranh đấu ôn ḥa, không hy sinh nhiều xương máu.
Có lẽ v́ những tiếng ồn ào ấy mà trong giờ ăn sáng hôm nay, cha giám thị không cho đọc sách đạo đức. Dù vậy mọi chủng sinh đều im lặng ăn, tiếng muỗng nĩa chạm vào nhau rất khẽ. Khi cha giám thị cho biết lư do có tiếng ồn ào huyên náo ng̣ai tường bao chủng viện: hôm nay là ngày đón mừng độc lập cùa dân chúng Kampuchia, vẻ ưu tư hiện lên mọi khuôn mặt, không chỉ nơi các chủng sinh người Việt thuộc địa phận Tây đàng trong mà cả thiểu số chủng sinh người bản địa. Ai cũng biết rằng văn hóa Đông phương và cả t́nh tự dân tộc (nếu có) đều không chấp nhận Ki-tô giáo thậm chí đạo mới này c̣n bị coi là “tả đạo”.
Trước t́nh h́nh này, một số chủng sinh trong đó có Minh Thẩm lo lắng cho con đường tu hành của họ. Họ đoán già đoán non rằng chủng viện sẽ bị giải tán và các chủng sinh sẽ bị đuổi về làm dân thường, trở thành những nông dân, thợ thủ công hoặc thương gia hoặc một nghề nào khác…Vĩnh biệt chức thánh.
Những tiên đoán của họ chỉ đúng một nửa. Hai tháng sau và theo thỏa thuận giữa giáo quyền và chính quyền hoàng gia, chủng viện tạm thời ngừng hoạt động và tất cả các chủng sinh người Việt phải lên đường về nước.
Ngày 23 tháng chạp, c̣n hai tuần nữa th́ đến tết âm lịch, hai chiếc xe ca xuất phát từ chủng viện Phnom Pênh, đưa gần năm mươi chủng sinh người Việt về nước qua ngă Xvây Riêng. Chuyến đi dài làm các cậu trai đều mệt mỏi, đặc biệt Minh Thẩm mà theo khoa tướng số thuộc loại người ”ngũ trường”, tay chân dài và mặt dài h́nh chữ nhật. Chiều cao của anh thuộc loại nhất lớp gần một mét tám. Anh ngồi ghế trong, hai đầu gối xiên vào lối đi giữa của xe để giữ chân vuông góc. Khi xe gặp ổ gà sâu, cả chiếc xe tưng lên làm cho đầu anh chạm vào trần. Anh không hề thấy đau v́ khuôn mặt dài với trán thấp của anh không hề có một biểu lộ nào như anh vừa đội quả bóng đến đúng tầm những lúc anh chơi bóng đá trong chủng viện. Đến Xvây Riêng, hai xe chở các chủng sinh dừng lại để ăn cơm rồi đi qua biên giới Miên-Việt để hướng thẳng về Cần Thơ. Hơn chin giờ tối, hai xe ca đến trước tiểu chủng viện Cần Thơ sau khi dừng lại dùng cơm tối trước khi vào thành phố. Các chủng sinh bước xuống xe chờ mở cổng. Mười phút sau người gác cổng và cha tổng giám thị tiểu chủng viện xuất hiện. Ông nói các chủng sinh vừa đến nghỉ tạm qua đêm sau một cuộc hành tŕnh dài, sau thánh lễ sáng sớm ngày mai, họ sẽ có buổi làm việc với cha Tổng đại diện để được thông báo hướng giải quyết của ṭa Giám mục về con đường tu hành của họ.
Sáng hôm sau, sau bữa ăn sáng, các chủng sinh mới về nước tập họp trong hội trường. Cha tổng đại diện vừa từ nhà thờ chánh ṭa đến. Đọc kinh Lạy Cha cùng các bạn trẻ xong, ông đi thẳng vào vấn đề. Ông chia ra ba trường hợp: thứ nhất những người không c̣n muốn tu v́ bất cứ lư do nào th́ có thể xin thôi, về bản quán làm giáo dân; thứ hai những người muốn tu tiếp th́ ghi tên lại và danh sách sẽ được chuyển về Đại chủng viện Sài-g̣n và phải đợi hết năm học này qua năm học mới để được xét tuyển; việc xét tuyển căn cứ vào học bạ đă được chuyển từ Phnôm Pênh về. Trong khi chờ xét tuyển, chủng sinh đó phải đến giáo xứ nơi ḿnh đang sống đăng kư với cha xứ để tham gia sinh hoạt và được cha xứ hướng dẫn thêm. Thứ ba là những người muốn tiếp tục tu hành nhưng không trong ḍng triều mà trong các ḍng hành khất hoặc chiêm niệm sẽ được ṭa giám mục giới thiệu cho ḍng ấy. Sau buổi họp, Thẩm cùng mười sáu bạn khác đăng kư vào diện thứ hai. Trong buổi họp ấy các chủng sinh biết được cuộc chiến tranh Pháp-Việt đang bước vào giai đoạn quyết liệt. Sau chiến thắng trong chiến dịch biên giới, lực lượng Việt Minh tiến về cứ điểm Điện Biên Phủ, chuẩn bị trân đánh quyết định này.
Chiều hôm đó, Thẩm cùng các bạn đồng tu rời tiểu chủng viện về lại gia đ́nh ở Chợ Lách Bến Tre. Anh gặp lại cha mẹ, em gái Dung và hai em trai Luật và Luận trong bữa cơm chiều. Sau mấy năm trời xa nhà nay mới trở về, anh thấy cha mẹ anh đă già đi nhiều. Hiện nay ông bị nám phổi không làm việc nặng được, mẹ anh vẫn bán hàng rau củ ở chợ để kiếm thêm tiền mua thức ăn. Mấy mẫu ruộng gần nhà cung cấp đủ gạo ăn sau khi đă trả tiền công thợ. Cha anh là con thứ hai một trung nông tên ông Cả Tiếp, ông này có ba người con: người con trai đầu ḷng là bác Hai Thâu của Thẩm hiện ở Hàm Luông, kế đến là con trai thứ, Ba Tùng, cha Thẩm, sau cùng, người con gái út là cô Lai lấy chồng lập nghiệp ở Tiên Đông gần Hàm Luông. Đến đời cha Thẩm, chỉ c̣n ḿnh ông ở lại trên mảnh đất của tổ tiên, gần ngôi nhà thờ cổ. Dân ở đây theo đạo Chúa ngay từ những ngày đầu được truyền giáo. Giữa vùng đất bao la của người lương, ơn theo đạo Chúa quả là một ơn đặc biệt cho người dân ở đấy.
Thẩm bước vào nhả trong lúc mẹ anh lom khom cời lửa than ra khỏi cái bếp đặt nồi cơm sôi vừa cạn nước. Anh gọi mẹ; mẹ anh sững sờ quay lại kêu lên,
-“Thẩm, con của mẹ mới về đó hả”, rồi bà bước lại ôm lấy con gục đầu vào ngực của Thẩm hai giọt lệ lăn xuống trên đôi má đă có những nếp nhăn.
-“Dạ con mới về…”
-“Con về ăn Tết phải không, sau Tết mùng mấy con đi?”
-“Không phải vậy, chủng viện bị chính quyền đóng cửa nên con phải về... ”
Bây giờ mẹ anh nắm lấy hai cánh tay anh, đẩy ra xa rồi hỏi tiếp,
-“C̣n việc tu hành của con th́ sao?”
-“Dạ, con sẽ về Sài-g̣n tu tiếp. Trong khi chờ đợi con sẽ ở nhà một thời gian ngắn.”
-“Ờ, vậy cũng phải. Con đừng bỏ tu, tội lắm đó.”
Như mọi tín hữu, ḷng sợ tội là một phần quan trọng nếu không nói là quan trọng nhất trong cách sống đạo của mẹ anh. Phần anh, trong sâu thẳm của tâm hồn, anh chưa bao giờ tự hỏi anh có thật sự muốn đi tu không. Nó là một sự kiện nhưng có lẽ chưa bao giờ là một chọn lựa.
Nửa giờ sau, ông Tùng cha Thẩm từ ruộng trở về, lần này chính mẹ anh giải thích mọi việc cho cha anh hiểu. Anh im lặng, thỉnh thỏang đưa ra một vài chi tiết để giải thích thêm. Sau đó bữa ăn được dọn ra, họ nói về những câu chuyện khác, trong đó ông Tùng có một nhận xét về thời cuộc “Cứ theo những diễn tiến hịên nay, chắc chắn Việt Minh sẽ chiến thắng ở Điện Biên Phủ và ông Hồ sẽ lên ngôi thay cho nhà Nguyễn v́ Bảo Đại đă trao ấn tín cho ông ấy.” Nhận xét này kèm theo một tiếng thở dài trên khuôn mặt chùng xuống một vẻ đăm chiêu khó hiểu dưới mái tóc đă bạc hơn một nửa. Phải nói rằng trong chủng viện, Thẩm và các bạn không hề biết những thời sự chính trị ng̣ai đời. Hóa ra cách tu công giáo cũng xa ĺa thế gian như cách tu đạo Phật. Các chủng sinh được học chút ít lịch sử Giáo Hội phần lịch sử vinh quang hơn là lịch sử bóng tối; c̣n lịch sử thế gian họ chỉ biết một câu nổi tiếng: Nos ancêtres sont des Gaulois [Tổ tiên chúng ta là người Gô-loa]. Lâu dần, họ không quan tâm đến lịch sử thế gian nữa. V́ thế anh không thể đồng cảm với cha anh và anh hỏi sang chuyện khác,
-“Các em con lúc này thế nào rồi ba?”
Bây giờ khuôn mặt ông Tùng, cha anh và cả mẹ anh sáng lên, phấn khởi, ông nói,
-“Ơn Chúa thương gia đ́nh ḿnh: cả ba đứa đều đă được nhận vào nhà tập, con Dung th́ vào nhà tập ḍng Chúa Quan Pḥng, Luật th́ khấn tạm trong ḍng Đa Minh c̣n Luận trong ḍng La-san.”
Từ lúc đó cho đến lúc ăn xong, họ nói vài câu chuyện về mùa màng và thời tiết. Buổi tối trước khi đi ngủ, cả nhà đọc một chục kinh Mân côi, vài kinh cầu. Giọng đọc buồn bă, mang nỗi niềm tâm sự của những sinh linh c̣n ở chốn lưu đày, nhưng vẫn phôi pha một niềm hy vọng sẽ đến quê trời mai sau.
*&*
Hôm sau, sau giờ thánh lễ Thẩm từ nhà thờ đi qua nhà xứ tŕnh diện cùng cha xứ. Ông này vui mừng gặp lại người con tinh thần của ông trong giáo xứ, mặc dù ông không chọn Thẩm vào nhóm các nghĩa tử của ông có lẽ v́ cái dáng người to cao và trán thấp của Thẩm trông giống một vơ tướng hơn một thầy tu đắc đạo và ông thường liên tưởng đến nhà sư hung dữ Lỗ Trí Thâm trong truyện tàu. Cha xứ chấp nhận chăm sóc tinh thần và việc tu đức cho Thẩm, và quy định một tuần phải gặp nhau một lần vào tối thứ năm. Nếu có việc cần vắng mặt, Thẩm phải xin phép trước. C̣n việc tham dự thánh lễ và hai tuần xưng tội một lần là điều bắt buộc. Điều này cũng giúp cha xứ theo dơi hạnh kiểm của anh một cách gián tiếp. Dĩ nhiên những điều kiện ấy không khó đối với anh v́ anh đă quen nếp ấy trong chủng viện. Tuy nhiên chỉ sau bốn tháng, cha xứ đánh giá rằng Thẩm có ơn gọi đi tu thật sự nên đă bỏ dần những quy định chặt chẽ ví dụ như tối thứ năm nếu Thẩm vắng mặt Thẩm có thể nhờ người nhà xin phép cho anh. Đến tháng thứ chin khi đại chủng viện Sài-g̣n gọi anh nhập học, anh sẽ đàng ḥang đến tŕnh diện và tíếp tục việc tu hành với phong thái luôn nghiêm trang, kính cẩn.
Những ngày sau đó, anh đến thăm vài người bạn học chung tiểu học trường làng. Đặc biệt là anh Trọng, một người lai Miên sắp vào tu trong một chùa ở Sóc Trăng. Lần này Thẩm sẽ đưa Trọng vào chùa và ở lại ít ngày. Hành động này là để đáp lại nghĩa cử của Trọng lần trước Trọng đă theo cha anh đến tận Phnom Pênh tiễn đưa anh vào chủng viện.
CÔ EM HỌ CON NUÔI
Qua hết một tuần, thứ ba đầu tuần là ngày 23 âm lịch, ngày bên lương cúng đưa ông Táo về trời. Và theo thông lệ, đáng lẽ bà Tùng đă làm hoặc mua nửa chục bánh tét gởi biếu bác Hai Thâu và cả cô Lai, nhưng mấy ngày qua, Thẩm thấy cha mẹ anh không hề nhắc đến họ. Trong bữa ăn trưa hôm đó, lúc gần xong, mẹ anh bưng ra một tô chè chuối nấu bột báng, nói của chị hàng xóm cúng đầy tháng đứa cháu ngọai. Nhân dịp này Thẩm nói với mẹ,
-“Con định đi thăm bác Hai và cô Lai, mẹ có gởi bánh trái ǵ cho bác và cô không?”
Mẹ anh chưa đáp lại th́ cha anh đă ngắt lời,
-“Con không cần thăm họ. Quan tâm đến họ làm ǵ khi họ đă theo Chúa khác và từ bỏ gia đ́nh ḿnh…” ông nói, mặt ông đanh lại cau có. Câu nói giận dữ của ông làm bầu khi trở nên nặng nề. Cả nhà im lặng lui vào chỗ của ḿnh. Riêng Thẩm sau khi ăn chén chè mà mẹ anh đưa cho rồi về pḥng đọc kinh thần vụ chờ cho đến lúc cha anh ra ruộng coi thợ cày làm đất chuẩn bị cho vụ lúa đông xuân.
Khi cha Thẩm đi rồi, anh đến gần mẹ anh lúc đó đang nhặt lúa ra khỏi rá gạo trước khi vo. Anh ngồi xuống bên cạnh mẹ và hỏi:
-“Bác Hai và cô Lai con thế nào mà cha con giận họ vậy mẹ?”
Bà mẹ ngần ngừ một lúc rồi nói,
-“Chuyện này lâu rồi từ lúc ông nội con chia gia sản cho các con ông. Nhưng mẹ chỉ kể chuyện gần đây thôi…” Bà vừa nói vừa đẩy rá gạo qua một bên.
Gần đây kể từ ngày Việt Minh về họat động và gầy dựng cơ sở ở vùng này, ông Hai Thâu, bác của Thẩm đă lấy ruộng đất của cha Thẩm ở vùng sâu Cổ Vịt hiến cho Việt Minh. Mảnh đất ấy hai anh em đă tranh chấp nhiều lần, nhưng rơ ràng là sở hữu của ông Tùng, cha Thẩm được ông nội anh cho. Khi cha anh biết chuyện đến gặp anh ḿnh để hỏi cho ra lẽ th́ ông Thâu nói đất ấy không cho cũng mất v́ nó nằm trong vùng của Việt Minh kiểm soát, dượng Quư, chồng cô Lai cũng đă hiến mảnh đất trong đó cho họ. Bác anh c̣n thách thức cha anh có gan th́ vào trong đó đ̣i lại… Khi ông Tùng lấy lẽ công bằng trong đạo để trách cứ anh ḿnh th́ ông này nói, “Làm ǵ có công bằng trong đạo và ngoài đạo, nếu có hẳn người vô thần đă không nổi dậy để phản kháng cả đạo lẫn đời…” Rồi mẹ Thẩm thở dài nói,
-“Nghe những lời ấy, ba con uất hận nói lời đọan tuyệt với bác con rồi ra về không quên nguyền rủa bác con là đồ “vô đạo””
-“Bây giờ con hiểu sự bất ḥa giữa bác Hai và ba rồi, dù sao khi qua Sóc Trăng về con sẽ ghé thăm cô Lai, dượng Quư và em Ngọc. Mẹ đừng nói việc này cho ba con biết v́ có thể ba con sẽ giận lây dượng Quư khuyên bác Hai con hiến đất.”
-“Nhưng con nhớ về sớm đấy chỉ c̣n mười một ngày nữa là Tết rồi. Mẹ sẽ chuẩn bị trước quà cáp tết cha xứ để khi con về, con sẽ biếu ngài.”
-“Vâng, con sẽ về sớm để tết cha.” Nói xong anh lui về pḥng đọc sách tu đức của linh mục Olier ḍng Xuân Bích.
Sáng sớm hôm sau, Thẩm tiễn Trọng vào một chùa Miên ở Sóc Trăng. Trước các t́ kheo ngồi kiết già thành hai hàng trong chính điện trước bàn thờ Phật tổ, Trọng đọc ba lời quy y: quy y Pháp, quy y Phật, quy y Tăng. Rồi một nhà sư đại diện cho tăng đ̣an, đắp y vàng lên người Trọng với cái đầu đă được cạo trọc trước đó. Kế đó vị sư trụ tŕ giảng pháp cho người sa-môn mới và cho các thiện tín đến dự. Ông nói về sự cám dỗ của nhan sắc phụ nữ mà người xuất gia phải luôn cảnh giác, ông trich dẫn lời Đức Phật dạy:
-“Này các Tỳ-kheo, ta không thấy một h́nh sắc nào làm say đắm đàn ông như h́nh sắc của đàn bà. Ta không thấy một âm thanh, một mùi hương, một vị một xúc nào làm say đắm tâm tr í đ àn ông như âm thanh, mùi hương, vị, xúc của đàn bà.” Rồi để kết luận, sư thuyết pháp lấy chính lời kinh Phật để dặn ḍ các đệ tử mới xuất gia, “Này Ànanda, không nên nh́n họ…đừng nói chuyện với họ…hăy tỉnh giác pḥng hộ”.
Sau đó tăng đ̣an cùng thiện tín tụng kinh rồi thọ thực. Thẩm tham gia vào các nghi thức ấy một cách chiếu lệ. Anh luôn ư thức ḿnh là người đạo Chúa. Vả lại thử hỏi trong cử tọa có được mấy người biết anh là ngọai đạo?
Tối đó khi nằm nghỉ trong hậu liêu, chờ mai đến nhà cô Lai, nhớ lại bài giảng buổi sáng. anh thấy ḿnh đă rơi vào sức cuốn hút của nữ nhi. Lúc đó anh c̣n trong chủng viện; vào một buổi chiều mưa buồn trên thành phố Phnom Pênh, cây cối trong khuôn viên chủng viện ướt sủng đứng lạnh lùng bên nhau dưới bầu trời âm u mây giăng kín, những chiếc lá vàng rụng trong mưa nằm đầy mặt đất và có những chiếc lá rơi dọc hành lang lầu một. Trong khung cửa sổ, Thẩm cảm thấy một nỗi buồn man mác len lén tràn ngập ḷng anh và cùng với nỗi buồn ấy, một nỗi nhớ bất chợt đến với. Anh khẽ kêu tên nỗi niềm nhung nhớ đó: “Bích Ngọc”. Vâng Bích Ngọc, con cô Lai, con nuôi. Câu chuyện ấy dượng Quư kể lại như sau: sau một cuộc hành quân của lính Tây càn quét vào vùng kháng chiến, dượng Quư từ dưới bờ ruộng sâu, nơi cậu núp trốn vội chạy về nhà coi t́nh h́nh ra sao, mặt dù nhà không có người v́ cô Lai về thăm bố mẹ. Đi qua một ngôi nhà bị phá nát, cậu vào thấy hai xác chết của một đôi vợ chồng. dượng sợ hăi lùi lại bước ra th́ nghe có tiếng trẻ sơ sinh đang khóc. Dượng ṿng ra sau nhà thấy một bé gái dính đầy tro bụi nằm khóc trên nền nhà bếp. Động ḷng trắc ẩn, dượng Quư nhặt được bé, bế về nhà làm con nuôi, đặt tên là Bích Ngọc. Mỗi lần kể lại, luôn luôn có một chi tiết thường bị dượng thay đổi: khi th́ ông nói ḿnh trốn dưới bờ ruộng, khi th́ sau một g̣ mối, khi th́ dưới ḷng con lạch đầy bùn dẫn nước vào ruộng. C̣n một chi tiết khác về thời gian ông thường lẫn lộn: khi th́ ông nói trước lễ Nô-en; khi th́ sau Nô-en. Đôi lúc ông c̣n gọi Ngọc là con-liệt-sĩ để nói về nguồn gốc anh hùng của nó. Bây giờ th́ Ngọc Bích đă mười tám tuổi, đẹp người đẹp nết là con duy nhất của cha mẹ nuôi vô sinh. Tuy Thẩm mới gặp cô có vài lần nhưng khuôn mặt trái soan, mũi thanh, mắt bồ câu với rèm mi cong, nhân trung sâu làm nổi rơ môi trái tim chạy một đường chỉ đậm màu, đường nét than thể cô hấp dẫn đă ghi sâu vào tâm trí của một chủng sinh sẽ cam kết sống đời khiết tịnh. Tối hôm đó, Thẩm đă đi vào giấc ngủ đong đầy nỗi nhớ miên man với h́nh ảnh duyên dáng của Bích Ngọc.
Sáng hôm sau, anh giả từ sư Trọng rồi ra đi sớm đón xe đến nhà cô Lai. Anh đến nơi đúng vào lúc gia đ́nh cô Lai đang dùng bữa trưa. Chào hỏi xong một lượt, cô Lai nói,
-“Cháu ngồi xuống đây dùng bữa luôn với cô dượng và em Ngọc, rồi kể chuyện tu hành trong chủng viện của cháu cho cả nhà nghe. Con Ngọc hay nhắc về cháu đó. Mà này có món canh chua cá lóc em Ngọc nấu ngon lắm!”
Câu nói ấy làm Ngọc thẹn đỏ mặt cuối đầu nhưng vẫn len lén nh́n Thẩm trong lúc chạy vội ra sau lấy thêm chén đũa, rồi quay xuống bếp lấy thêm cơm và món canh. Thẩm đă ngồi xuống kế bên dượng Quư và kể lại câu chuyện các chủng sinh phải về lại Việt Nam và chờ khóa mới của chủng viện Sài-g̣n. Lúc đó Ngọc hỏi chen vào,
-“Vậy anh ở lại quê ḿnh có lâu không?”
-“Ít nhất cũng sáu tháng. Em có ǵ làm cho anh phụ làm với.”
-“Trước giờ em chỉ thêu áo cưới và áo gối nhưng em định đi dạy học các cháu tiểu học. Nếu cần em nhờ anh dạy thêm kiến thức.”
-“Ừ để xem…”
Sau đó Thẩm nói tiếp câu chuyện tu hành với cô dượng, thỉnh thoảng anh dừng lại và trong giây lát quay nh́n Bích Ngọc và bất chợt thấy cô hạ thấp rèm mi sau một cái nh́n đăm đắm. Ḷng anh cũng cảm thấy xôn xao.
Sau bữa ăn hội ngộ, cô Lai dọn dẹp sau vườn cho gà vịt ăn, Bích Ngọc rửa chén, Thẩm ngồi nói chuyện với dượng Quư. Giọng điệu ông sặc mùi “cách mạng” nhưng v́ thiếu kiến thức lịch sử, trong một chừng mực nào đó, Thẩm có vẻ bái phục. Sau này Thẩm mới biết dượng Quư theo phe đỏ từ năm 45. Bất chợt, ông Quư đổi đề tài hỏi Thẩm,
-“Cháu có thể dạy môn tiếng Pháp, và toán đố cho các cháu tiểu học được không, nhất là giúp các cháu thi lấy bằng tiểu học.”
-“Cháu nghĩ là được. Nhưng chi vậy dượng?”
-“À thế này, dượng và Bác Hai cháu định mở một trường tiểu học tư thục lấy tên là trường Tương Lai, đang cần giáo viên. Ngày mốt bác Hai cháu và dượng sẽ gặp giáo Lộc, để gút vấn đề. Giáo Lộc là người Bác Hai cháu nhờ đứng làm hiệu trưởng và giao dịch với ngành giáo dục. Nếu rảnh ngày mốt, dượng và cháu cùng qua nhà Bác Hai gặp giáo Lộc…”
-“Dạ, dượng cho cháu đi cùng; tiện thể cháu thăm bác Hai và các anh chị bên đó. C̣n chuyện dạy học, cháu sẽ sắp xếp lại v́ tháng chin cháu sẽ về lại chủng viện.”
-“Thế cũng phải. Vậy cháu ở lại đây ngày mai. Ngày mốt theo dượng qua Bác Hai cháu rồi từ đó về nhà luôn. Dượng sẽ nói con Ngọc ngày mai đưa cháu đi chơi vườn trái cây Cái Mơn để thư giản trong những ngày cuối năm này.”
-“Dạ, cháu cám ơn dượng.”
Tối hôm đó, nằm trên ghế bố, Thẩm nhớ lại cái bàn tay mềm mại, nuột nà của Ngọc khi anh nắm tay cô nói lời chúc ngủ ngon. Lúc ấy cô thẹn thùng cuối mặt, trong khi anh nói một câu với ḷng mến dạt dào trong ḷng anh,
-“Đêm nay anh sẽ nằm mơ thấy em.”
Rồi anh tự nhủ, “Anh yêu em thật rồi Ngọc ơi, có oan trái không em? Nhưng như hai nhân vật trong Hồn Bướm Mơ Tiên anh sẽ yêu em với một t́nh yêu lư tưởng, chỉ để nhớ thương mà không sở hữu. Không bao giờ. Anh sẽ trung tín giữ tṛn sự khiết tịnh của đời tu.” Một lúc sau, anh kiểm điểm lại đời tu và ơn gọi của ḿnh. Anh không chắc về ơn gọi của anh lắm. Có lẽ đó là cái để lấp đầy sự trống rỗng mà thời cuộc, kinh tế, văn hóa và gia cảnh đă đưa vào ḷng anh và sự trống rỗng ấy ngày một lớn dần. Dù sao là người công giáo, anh đương nhiên thuộc về một thiểu số bị các vua triều Nguyễn và những bề tôi sau lưng vua loại trừ. Có lẽ trong phản ứng lại những vua quan bất nhân, cả nền văn hóa nho-Phật suy vi, sự tập quyền độc đoán của phong kiến, anh tưởng ḿnh có ơn gọi. Vả lại trong chủng viện, sự đồng phục và tính đồng lọat trong hành xử đă tạo ra các ảo tưởng không cho anh nh́n thẳng vào những động cơ đích thực và hẳn là trần trụi trong ḷng ḿnh. Anh nhớ lại việc tu học của anh: anh thích nhất giờ ngọai ngữ và văn chương nhưng anh thường ngủ gục trong các giờ triết học và thần học. Phải cố gắng lắm anh mới có thể ngủ gục mà luôn mở mắt. Phải nói, kỹ năng đối phó cách quanh co này anh thua vài bạn đồng môn khác. Vâng, giờ đây t́nh yêu đối với Bích Ngọc đang trở thành thuốc-thử và có thể là thuốc chữa cho cái được gọi là “ơn gọi” ấy. Cũng có thể là thuốc-giảm-đau hơn là thuốc chữa! Sau khi đă xem xét đời tu của ḿnh, Thẩm quyết định ngày mai trong lúc đi chơi vườn trái cây cùng Ngọc, anh sẽ tỏ t́nh với cô rồi sẽ để mọi việc sau đó xoay vần theo ư Chúa. Nửa giờ sau, anh đi vào giấc ngủ.
Hôm sau, Bích Ngọc trong chiếc áo bà ba kiểu màu hồng nhạt, quần bằng soie Pháp, tóc kẹp bằng kẹp nhựa màu tím ng̣ai những cái kẹp tăm tạo dáng. Sự ăn mặc ấy làm nổi khuôn mặt đẹp và đường nét gợi cảm của thân thể cô: mông mẫy, eo nhỏ và ngực đầy. Cô nói với Thẩm,
-“Ḿnh đi đi anh; em có mang theo nước uống và khăn mặt, cùng ít đồ ăn vặt…”
-“Ừ đi! Nhưng anh phải nói hôm nay trông em đẹp lắm.”
-“Cám ơn anh, em luôn nghĩ là trái lại…”
Câu đáp này của Ngọc khiến Thẩm phải khen cô đẹp thêm vài lần nữa.
Một giờ sau họ mua vé vào vườn; trái cây hái được muốn mang về sẽ được cân và tính tiền ở cổng vào lúc ra khỏi vườn.
Vườn cây lúc ấy rợp bóng c̣n giữ hơi lạnh trong đêm. Họ bước đi bên nhau, lúc đầu anh định nắm tay cô nhưng thôi. Cô hỏi anh,
-“Cuối năm nay, anh vào lại chủng viện th́ mấy năm sau anh sẽ trở thành linh mục?”
-“Ít nhất anh phải mất ba năm ṛng ră, với điều kiện năm nào cũng phải lên lớp dù hạnh kiểm tốt…”
-“Như vậy ngoài Chúa, anh đâu được quyền thương nhớ một ai phải không?”
-“Không hẳn thế… ” Rồi Thẩm hỏi lại, “Theo em, anh c̣n phải thương nhớ ai trong thời gian đó.” C ùng l úc nói chữ ‘ai’, anh lấy ngón tay trỏ chỉ vào cô như để gợi ư.
-“Em không biết… Anh xấu quá…” Nói xong Ngọc trao cái giỏ lác cho Thẩm rồi vùng bỏ chạy vừa nói, “Đố anh đuổi được em…”
Thẩm phải mất ba mươi giây mới khởi động để chơi tṛ “mèo bắt chuột”, anh tưởng tượng ḿnh đang đuổi treo quả bóng trên sân bóng rổ. Ngọc chạy rất giỏi, đến một khúc quanh, Thẩm không c̣n thấy cô đâu cả. Trong lúc anh dừng lại để chọn hướng ở một ngă ba, th́ sau bụi rậm, Ngọc xuất hiện lấy hai bàn tay bịt mắt Thẩm lại, làm anh hơi giật ḿnh. Ngọc nói,
-“Anh thua rồi…”
-“Thua rồi th́ sao?”
-“Th́ phải lấy bánh và nước mời em với cả hai tay.”
-“Anh đồng ư.”
Gần đấy có một thân cây dừa mới hạ, để thay bằng cây khác, họ đến ngồi bên nhau trên thân cây, cùng uống nước và ăn bánh. Thẩm nói,
-“Anh mến em nhiều, em có biết không. Không chỉ như anh em họ, không chỉ bởi ḷng thương cảm cho em sớm mất cha mẹ ruột, nhưng c̣n hơn thế nữa…”
Đến đây, như không nghe những chữ cuối của câu, Ngọc ngắt lời,
-“Anh đi tu mà sao nhiều cảm xúc thế. Như vậy sẽ khó “đắc đạo” lắm! Dù sao em cũng cám ơn anh đă nghĩ và nhớ đến em.” Trong lúc Thẩm định nói người tu sĩ cũng là người như bao người khác th́ Ngọc nói tiếp,
-“Phần em, bây giờ khi em biết rơ số phận của em th́ ḷng căm thù thực dân và đế quốc của em càng thêm sâu sắc. Em sẽ trả thù cho cha mẹ em bị Tây sát hại
-“Trả thù?”
-“Không, Chúa dạy phải tha thứ,” Ngọc ấp úng nói, “Ư em muốn nói em phải đứng vào hàng ngũ cha anh để tham gia kháng chiến giành lại độc lập cho dân tộc. Anh nghĩ sao, anh có ủng hộ em không?”
-“Dĩ nhiên anh sẽ ủng hộ việc giành độc lập; hơn thế nữa anh sẽ luôn ủng hộ em.”
Sau đó họ đi một ṿng giữa những hàng cây dưới bóng râm mát, hái những trái ngon nhất, ăn thử trái đẹp nhất, rồi bỏ vào giỏ lát phần c̣n lại để mua đem về. Thẩm theo sau nh́n bước đi uyển chuyển, linh hoạt của Ngọc giữa các hàng cây làm nổi rơ đường nét thân thể cô, anh càng thêm xúc động. Phải kềm chế bản thân lắm, anh mới không vượt qua giới hạn lễ giáo trong lúc ấy để trở nên suồng să, lả lơi. Lúc ấy, anh tự nhủ như một nho sinh ngày xưa kềm chế ái dục để tập trung vào mục tiêu lớn nhất của họ: “Chưa đại đăng khoa th́ chưa thể tiểu đăng khoa được”, hay nôm na hơn, “Khi chưa thi đỗ th́ chưa động pḥng. ” Phương pháp chuyển dịch và thăng hoa tâm lư này xem ra có hiệu quả, nó đúc kết trong câu thơ chữ nho: “Thư trung hữu nữ nhan như ngọc” [Trong sách thánh hiền có một cô gái mặt đẹp như ngọc]. Vậy khoan hăy chạy theo nữ sắc giữa đời mà nên tập trung vào kinh sử hoặc chức thánh.
Họ đến ngồi xuống trên một băng ghế gỗ mà hai chân là thân cây cưa ngắn chôn xuống đất để nghỉ ngơi và nghe tiếng chim hót buổi trưa. Ngọc lấy đồ ăn nhẹ ra để hai người cùng ăn. Trong lúc ăn họ dơi theo vài con chim bay đuổi nhau như chơi đùa; có những lúc họ dừng lại trong ít giây nh́n nhau đắm đuối. Sau khi ăn xong, Ngọc nói,
-“Lạ lắm anh ạ, lúc sau này em hay nằm mộng thấy một điều rất khó hiểu, đặc biệt trong giấc mộng nào cũng có khung cảnh Nô-en: một hang đá, mấy bóng đèn trên cây thông, có cả nhạc Giáng Sinh du dương vọng lại tiếng hát của thiên thần. Nhưng khi bài hát được một nửa th́ một con sóng lớn màu đỏ ào đến nhấn ch́m xuống nước tất cả trong một tiếng nổ to. Lần khác không phải là sóng mà một cơn lốc xóay như một cái ṿi xoắn ốc; lần khác nữa là đất rung chuyển nứt nẻ, làm sụp đổ. Nhưng lần nào cũng có tiếng nổ to. Và sau tiếng nổ to là tiếng kêu đau đớn của một bà mẹ: “Con ơi, Bè-đảng giết chết ba má rồi con ơi!” Những lần nằm mộng như thế th́ cả ngày hôm sau ḷng em nặng trĩu nỗi buồn, một nỗi buồn mênh mông mà em không biết tại sao. Rồi em cảm thấy một nỗi cô đơn khủng khiếp như khi người ta lạc vào sa mạc…”
Dù Thẩm không thông minh và tinh tế lắm, Thẩm cũng thấy rằng các giấc mộng ấy tái hiện trong vô thức cảnh cha mẹ Ngọc bị giết trong dịp lễ Giáng Sinh; Thẩm nói,
-“Đó chỉ là mộng mị thôi em ạ. Những lúc đó em nên t́m một việc ǵ khó nhọc một tí mà làm hoặc t́m đến một người bạn để tâm sự, vui chơi cho khuây khỏa.”
-“Vâng, bây giờ em sẽ làm theo lời anh chỉ bảo. Trước đây em chỉ biết một cách duy nhất là lấy ḷng thù hận để chiến thắng đau thương, nhưng không hiệu quả ǵ.”
-“Riêng những người đi tu như bọn anh, trong những trường hợp ấy th́ t́m vào kinh nguyện...” Ngừng một lúc rồi Thẩm nói tiếp, “Thôi ḿnh về đi Ngọc.”
Nói xong những lời ấy, Thẩm đứng lên năm lấy hai bàn tay của Ngọc kéo cô đứng dậy. Cái kéo tay hơi mạnh, làm cho Bích Ngọc khi đứng dậy đổ vào người anh. Bộ ngực mẩy mượt của Ngọc dính vào ngực Thẩm. Cả hai đều cùng lúc nói lời xin lỗi. Khuôn mặt Ngọc đỏ lên v́ e thẹn; sự e thẹn này làm cô đẹp hơn. Họ ra khỏi vườn lúc hơn hai giờ chiều và về đến nhà lúc cô Lai đang thiu thiu ngủ trên vơng.Trên bàn có phần ăn trưa của họ dưới cái lồng bàn. Có một lúc khi ngồi ăn họ dùng hai bàn chân ve vuốt nhau trong sự im lặng ngây ngất.
TRƯỜNG TƯ THỤC TƯƠNG LAI
Sáng hôm sau, Thẩm theo dượng Quư qua nhà Bác Hai Thâu.Tới nơi họ đă thấy có mặt Thầy giáo Quách Tấn Lộc. Với họ Quách, xem ra giáo Lộc có gốc gác người Hoa qua An Nam thời phân tranh Trịnh Nguyễn. Ông có khuôn mặt choắt dưới cái trán vồ tạo thành một vết cắt sâu của ổ mắt. Hai con mắt sáng nhưng hơi có vẻ lấm lét nh́n mọi sự với vẻ suy tính. Sau khi chào hỏi họ đi ngay vào việc chung. Giáo Lộc tŕnh bày kết quả của việc xin giấy phép mở trường tư và theo giấy tờ hồ sơ, hai tháng nữa họ sẽ có giấy phép chính thức, nhưng ty giáo dục cho phép trước việc chuẩn bị pḥng ốc của các lớp và việc chiêu sinh. Phần việc này là của bác Hai và dượng Quư. Họ đă thuê lại ngôi trường nhỏ của một chùa Hoa trứơc đây Hoa kiều dùng dạy chữ tàu phổ thông cho con cháu họ. Nay họ dời sang một địa điểm khác đông Hoa kiều hơn. Chỉ cần cho quét vôi lại và sửa chữa các bàn ghế bị hư là ngôi trường sẽ nhận học sinh và đi vào hoạt động. Chính dượng Quư tŕnh bày phần chuẩn bị này. Phần cuối, dượng Quư cũng giới thiệu một vài khuôn mặt giáo viên trong đó có ba người cháu: Thanh Huyền, con Bác Hai, Bích Ngọc, con dượng Quư và Minh Thẩm con của ông Tùng, em ông hai Thâu. Nhân dịp này, dượng Quư cho Giáo Lộc biết sự tu hành của Minh Thẩm trong chủng viện. Dù sao Thẩm có thể giúp cho trường cho đến cuối năm trong các giờ Pháp văn hay toán pháp, phần của Ngọc Bích là môn khoa học thường thức và vệ sinh, Ngọc Bích kiêm luôn thủ quỹ; phần của Thanh Huyền là môn chính tả, tập làm văn và công dân giáo dục. Giáo Lộc làm hiệu trưởng.
Như thế mọi việc được tiến hành suông sẻ, thuận lợi hứa hẹn rằng ánh sáng tri thức sẽ đến với các em nhỏ trong vùng. Buổi họp kết thúc trong bầu khi vui vẻ, phấn khởi. Giáo Lộc được mời ở lại dùng bữa với gia đ́nh.
Để có thêm vài món nhậu, bà Hai Thâu nhờ Thẩm lấy xe đạp chở Thanh Huyền ra chợ mua ít thịt heo quay, một bộ ḷng gà với cần tây và dưa leo.
Trong lúc Minh Thẩm ra chợ, Giáo Lộc đưa ra nhận xét về tôn giáo v́ bản thân Giáo Lộc là một người tu xuất, về nhà buồn bực nên tham gia kháng chiến, ông nói:
-“Công giáo vẫn tự hào là đạo yêu thương, bác ái, nhưng h́nh như tín hữu vẫn bị sự đố kỵ và chia rẽ từ sau thời Lê mạt chi phối nên không phát huy được đạo yêu thương ấy. V́ thế những tật xấu cố hữu như vị kỷ, bè phái, kiêu ngạo, hờn giận vẫn c̣n đó khiến các xứ đạo thành những ốc đảo co cụm và khép kín với cách sống đạo h́nh thức tập trung vào việc thờ tự mà thôi và an tâm ḿnh sẽ được cứu như Tôn Ngộ Không an tâm ḿnh nhảy cao hơn năm ngón tay của Phật tổ, không ngờ ḿnh vẫn c̣n bị vướng mắc trong ngũ hành, ngũ uẩn… ”
-“Xin thầy nói rơ hơn được không?” Hai Thâu hỏi. Ông này và người em rể là ông Quư cũng đă bỏ đạo theo kháng chiến, v́ cả hai ông suy nghĩ theo như bên Tuyên huấn thường nói - đúng hơn là tuyên truyền sai lệch - rằng đạo Chúa là đạo Tây. Hồi c̣n bé ở với cha mẹ, cha xứ của ông là một ông Tây người Đức ở Bavière, nói sơi tiếng Pháp và tiếng Việt mà ngọai h́nh làm cậu bé Thâu rất sợ như sợ một ông kẹ.
-“Tôi muốn nói rằng để đi theo Đức Giêsu, người Việt sống đạo nghi thức sẽ vô t́nh rời xa chân lư cứu độ mà Đức Giêsu rao giảng. Lại c̣n cái đạo đức hương nguyện cùng các hủ tục vẫn c̣n được duy tŕ trong các giá trị mới có khi c̣n lấn át nữa…” Giáo Lộc nói trong lúc Hai Thâu nóng ḷng ngắt lời,
-“Vậy theo thầy ta phải làm sao cho đúng?”
-“Theo tôi phải vực dậy đạo-làm-người mà phong kiến cát cứ đă làm cho hỏng, coi đó là tiền pḥng trước khi vào chánh điện Tin Kính-Credo,” đến đây Giáo Lộc ngừng lại một lúc rồi cười nói tiếp, “ḿnh đang nói một việc quá lớn, không thuộc thẩm quyền của ḿnh. Hẳn là khi giữ cỏ lùng lại trong ruộng lúa, Chúa đă có kế hoạch nào đó cũng nên.” Sau khi “đùn đẩy” mọi trách nhiệm cho Chúa chí ít khi mùa gặt chưa đến và cỏ lùng c̣n mọc chung với lúa ḿ (ai mà biết được việc xấu nào chẳng xảy ra!), ông cười to rồi nghiêm mặt nói,
-“Phần anh em ḿnh phải nhớ rằng cuộc kháng chiến này sẽ mang lại cho chúng ta cơ hội nên-người khi sống đạo-làm-người Việt Nam. Trong xu thế đó tôi có một kế hoạch nhỏ bé là làm sao cho cậu Thẩm thành một linh mục cách mạng và rồi một giám mục đỏ, và trong kế họach đó phải có sự giúp sức của thế hệ con của hai anh, dĩ nhiên chúng ta cũng phải tiếp tay…”
Giáo Lộc bất chợt dừng lại giữa câu và ra dấu cho ông Quư biết việc này sẽ được tiếp tục bàn bạc riêng. Lư do giáo Lộc dừng lại v́ Thẩm và Huyền vừa về đến. Họ nói qua chuyện khác, sau đó bữa ăn bắt đầu. Trong bữa ăn, tùy tửu lượng mỗi người sẽ uống vài chung rượu, từ b́nh rượu men da xanh rót ra. Gíao Lộc nhân dịp này lôi kéo Thẩm tham gia “phong trào”. Ông tránh dùng hai từ “kháng chiến” và “nổi dậy”. Thỉnh thỏang ông có nói vài từ “giành độc lập”. Ông cố t́nh nhập nhằng giữa ranh giới “chủ nghĩa quốc gia dân tộc” và “chủ nghĩa cộng sản đại đồng”. Với xác tín này, ông nói với Thẩm như một người anh nói với em ḿnh,
“Chúng ta tham gia phong trào này để xây dựng dân trí nhưng đồng thời cũng hướng đến một nước Việt Nam dân chủ và độc lập, em cũng biết đó dân tộc ḿnh không những anh hùng mà c̣n xuất chúng. Độc lập rồi ta sẽ c̣n mạnh hơn Nhật Bản, xứng đáng sánh vai cùng các cường quốc năm châu. Có một số đàn anh đi trước, cũng có một số em cùng trang lứa với em sẽ chỉ vẽ kinh nghiệm đấu tranh của họ cho em. Vả lại việc này không ảnh hưởng ǵ đến việc tu hành trở thành linh mục của em, trái lại nó c̣n bổ sung cho em cái đạo-làm-người mà chủng viện do khuynh hướng duy thần thường không có chú trọng hoặc có thời gian đào tạo. Chú nói có đúng không nào,” ông bất chợt hỏi Thẩm.
-“Chú nói đúng, chủng viện tập trung vào việc đào tạo người thừa tá chính trong phụng vụ để quản lư các bí tích và qua đó quản lư các giáo dân… Mặc dù trong giáo lư không thiếu đạo-làm-người theo gương con người Giêsu Nadarét.”
-“Đúng vậy, con người này bị các giáo sĩ lăng quên như Chúa Thánh Thần bị lăng quên.” Rồi giáo Lộc nói tiếp với mọi người, “Thế này nhé, mọi người cứ tiến hành công việc của ḿnh. Sau Tết gặp lại, rằm tháng giêng mở lớp dạy học luôn. Các giáo viên lúc đó sẽ có thời khóa biểu lớp ḿnh phụ trách. Riêng Thẩm chú sẽ xếp giờ vào hai ngày đầu tuần để tiện việc Thẩm tŕnh diện với cha xứ trong lúc chờ vào lại chủng viện.”
Rồi mọi người nói qua chuyện khác cho tới cuối bữa ăn. Riêng Thẩm, anh cứ bị day dứt bởi câu chuyện trao đổi với Thanh Huyền khi chở cô ra chợ. Khi ngồi uống nước rau má, Huyền đă nói với anh một sự cố là cha cô cấm cô đi lễ nhà thờ có lẽ v́ ông nội cô đă cho nhà thờ một mảnh đất mà trước giờ cha cô nghĩ ông sẽ nhận được. Trước quyết định ấy, cô ôn tồn nói,
-“Ba ơi, con phải đến nhà thờ thờ phượng Thiên Chúa là Đấng thiêng liêng qua đó ḥan thiện bản thân ḿnh… ”
-“Tao có rửa tội mày đâu mà đ̣i đi lễ.” Ông Thâu chối phăng. Sau một lúc im lặng rất nặng nề, ông Thâu nói tiếp, “Mày đi chùa đi, trong chùa có ‘cả đống’ các đấng thiêng liêng…” Nói xong ông định bỏ đi nhưng ông quay lại nói thêm, “Nếu vào chùa mà học được đạo-làm-người th́ cũng nên đi chùa… ”,
Thanh Huyền vặn lại,
“Hôm trước con nghe thầy Tú đang giúp xứ ḿnh nói trong Chùa người ta ít nói con-người mà nói nhiều về chúng-sinh. Thầy c̣n nói đạo Phật h́nh như dạy phải buông bỏ đạo làm người để thành Phật, vậy mà hôm nay ba nói khác…”
“Mày muốn đi đâu kệ mày, nhưng không được đi lễ nhà thờ nhớ không,” Ông Hai Thâu cau mặt gắt gỏng nói rồi bỏ đi và câu chuyện chấm dứt ở đó.
Nghe Thanh Huyền kể lại câu chuyện, Thẩm phần nào thấy thầy Tú có lư. Dù vậy anh vẫn hỏi Huyền,
“Vậy chị có đi chùa không?”
“Mặc dù chị vẫn ngờ rằng ba chị dối chị khi nói chị chưa rửa tội v́ hồi nhỏ khi sống chung với ông bà nội, việc rửa tội đều do bà nội lo liệu cho các cháu. Nhưng chị vẫn thỉnh thoảng đi chùa với một cô bạn học trước kia. Thẩm biết tại sao không? V́ chị có ḷng khao khát sự hướng thượng. Đó cũng là ḷng khát vọng cái Một vĩnh cửu. Chính sự hướng thuợng khỏi thế giới trần tục này làm nên phẩm giá con người. Người Phật tử muốn giải thoát thành Phật, theo chị, cũng có ḷng hướng thượng đấy, miễn là họ đừng hóa ra mê tín. Chị nói vậy đúng không Thẩm?”
-“Vâng chị nói có lư. Trong đạo Phật có thừa luân lư giúp người ta nên người…”
-“C̣n một việc này chị nói với em là em rán trở thành linh mục để rửa tội cho chị và dạy chị sống xứng đáng với t́nh yêu Thiên Chúa. Thẩm hứa với chị đi.”
Thẩm hơi bất ngờ trước ư định này, Nhưng anh tự nhủ đó cũng là một động lực, một dấu chỉ cho ơn-gọi của anh nên anh nghiêm trang đáp,
-“Vâng, em xin hứa.”
Vừa nói Thẩm vừa nh́n khuôn mặt tṛn, đôi mắt bồ câu và đôi môi mọng bên ng̣ai hàm răng đều và trắng, cùng dáng người thanh tú của người chị họ. Mười phút sau hai người về đến nhà. Thẩm được ngồi vào bàn với cánh đàn ông.
Sau bữa ăn với gia đ́nh bác Hai, dượng Quư và Giáo Lộc, Thẩm lần khân nói chuyện với các anh chị khác con bác Hai. Sau đó anh ra đón xe. Một giờ sau về đến nhà. Lúc đó là chiều ngày 25 Tết.
*&*
Về đến nhà, anh nói riêng với mẹ việc ghé thăm cô Lai-dượng Quư. Anh cũng cho biết dượng Quư sẽ mở trường học và đă mời anh dạy vài môn. Dù anh không nhắc ǵ đến bác Hai Thâu, mẹ anh cau mày không nói ǵ v́ bà biết dượng Quư đă theo phe đỏ từ lâu rồi c̣n lôi kéo Hai Thâu tham gia nữa. Trước đây có một giáo dân trong giáo xứ làm việc cho pḥng nh́ Pháp c̣n nói với bà ông Quư ấy ở trong ban ám sát, nhưng pḥng nh́ Pháp không có chứng cứ cụ thể nên c̣n để đó, chưa đụng đến ông ta. Có lúc bà nghĩ biết đâu con Bích Ngọc chẳng là con một “Việt gian” nào đó mà Tứ Quy (biệt danh trong tổ chức của ông Quư) nhặt về để cải tạo nó thành một phần tử kiên cường của phe họ). Vâng, một nỗi nghi ngại thoảng qua trong ḷng bà. Sau một lúc im lặng bà nói,
“Không làm chính trị mà mở trường là tốt rồi, nhưng con sẽ qua bên Hàm Luông mấy ngày một tuần, có khi không kịp đón xe về con phải ở lại nên mẹ nghĩ con phải tŕnh cha xứ việc này trước khi trả lời dượng Quư.”
“Vâng con hiểu ư mẹ; ngày mốt 28 Tết, con mang quà qua biếu cha xứ, con sẽ tŕnh cha việc ấy luôn.”
“Ừ cứ thế đi cho phải phép” bà nói thế v́ bà luôn tin rằng các cha, nhất là cha linh hướng luôn được Chúa soi sáng đường ngay, nẻo chính.
Khi Thẩm đem quà Tết đến nhà xứ, anh thấy cha xứ đang đọc cuốn tiểu thuyết “La Dame aux camélias” [Trà Hoa Nữ]. Thẩm biết đó là cuốn tiểu thuyết v́ chữ roman viết ngay dưới tên nhan đề, nhưng không biết là lọai tiểu thuyết ǵ. Hồi ở Chủng viện, anh thường thấy mấy chủng sinh gốc Miên đọc các truyện t́nh cảm xă hội là sách cấm trong chủng viện và để qua mắt cha giám thị, họ phải đọc sau chin giờ tối, trong giờ ngủ. Họ trùm mền kín mít giả vờ ngủ và dùng đèn pin để đọc.
-“Con mang ǵ khệ nệ thế?”
-“Dạ, mẹ con nói mang ít quà biếu cha ăn Tết…”
-“Mẹ con chỉ khéo bày vẽ. Khi có lễ lớn trong đạo ngoài đời nào là mẹ con đều mang quà sang. Về bảo mẹ con dẹp bỏ cái lệ đó đi,” ông cười v́ biết rằng không thể dẹp bỏ được cái lệ ấy v́ nó là một phần của văn hóa ngàn đời, từ cái Lễ Nghĩa của nho giáo và ngày nay nó thể hiện ḷng đạo đức của người tín hữu, khi mà Chúa và cha xứ không thể tách rời nhau trong một nền thần học trọng giáo sĩ. Văn hóa phụ quyền và quan điểm giáo sĩ trị quả là hợp nhau như rồng mây khánh hội. Chẳng phải một câu hát đồng dao trong đạo đă chẳng nói thế sao: Đêm nằm nhớ Chúa, nhớ cha./ Đọc kinh cầu nguyện kẻo sa linh hồn… Đă nhớ Chúa th́ phải nhớ cha, không thể thiếu. Lúc ấy, cha xứ nói tiếp,
-“Để cha xem lần này quà ǵ nào?” Vừa nói ông bước tới vài bước, ông thấy một con gà mái tơ, một con vịt xiêm lai, ba đ̣n bánh tét, một hộp trà tàu, nửa kư mứt gừng. Cha xứ kêu lên, “Sao nhiều thế,” rối nói thêm với Thẩm, “Tiện thể, con đem gà vịt bánh trái xuống cho chị bếp, chỉ để trà và mứt lại thôi, rồi lên cha con ḿnh nói chuyện”. Thẩm đưa quà cho chị bếp cất rồi rửa tay và lên lại pḥng khách. Trong một giây anh cũng kịp nhận ra chị bếp mới trông c̣n tươi trẻ với mái tóc kẹp không bới, duyên dáng hơn bà bếp già ngày xưa.
Trong pḥng khách, Thẩm kể lại cuộc đi thăm Bác Thâu và cô Lai, sau đó anh hỏi ư kiến cha xứ về việc dạy học. Cha xứ hỏi,
-“Cái lư tưởng của những người mở trường tư thục ấy là ǵ?”
-“Theo con biết,” Thẩm đáp, “đó là đại đ̣an kết dân tộc để xây dựng một “tương lai” tốt đẹp cho dân cho nước. Do đó về chính trị là ḥan toàn trung lập và học sinh sẽ trở thành những người công dân tốt phục vụ cho sự đ̣an kết và độc lập ấy sau này.”
-“Thế th́ được, con có thể tham gia và khi được phân công, nhớ báo cho cha biết thời khóa biểu của con. Vả lại có một điều làm cha an tâm v́ hai cô giáo đều là em họ của con chứ không phải là người-dưng-khác-họ…” Cha xứ nói và trong câu nói ông có liên tưởng đến câu ca dao: Gió đưa cây cải về đồng / Người dưng khác họ đem ḷng nhớ thương…
Dĩ nhiên, Thẩm cám ơn cha xứ v́ ḷng tin tưởng và quảng đại mà ông dành cho anh. Sau đó cha trở lại đề tài đại đ̣an kết, khi ông hỏi Thẩm,
-“Con nghĩ dân ḿnh có đoàn kết hay không?”
-“Con nghĩ là không đoàn kết mấy v́ như một ông thực dân đă nói: trong mỗi người An-nam đều có một ông quan và như thế không ông quan nào trong chốn quan trường chịu nhận ông kia là tốt. Thế là sinh ra sự ganh tị, chia rẽ trong khi cùng nhau t́m mọi cách nịnh hót vua và bề trên. Từ đó sinh ra tính cách đội trên đạp dưới gây chia rẽ trầm trọng… ”
“Phải, sự chia rẽ là nhược điểm lớn của dân ḿnh. Theo cha, đừng nên nói người Pháp áp dụng chính sách chia rẽ để cai trị v́ thực tế chia rẽ ba miền Trung Nam Bắc đă có từ thời vua Lê chúa Trịnh và tiếp tục với việc Trịnh Nguyễn phân tranh. Người Pháp chỉ lợi dụng thực tế đó để cai trị và làm cho chia rẽ ngày thêm sâu sắc.”
“Vâng, cha ḥan ṭan nói đúng; chính v́ thế con sẽ tham gia dạy học ở trường Tương Lai ấy dù có lẽ chỉ trong một hoặc hai học kỳ trước khi vào lại chủng viện.”
Sau đó hai người nói sang chuyện khác. Trong các ư kiến của cha xứ về chiến trường Điện Biên Phủ, ông này cho rằng người Pháp sẽ thắng và sẽ trao nhà nước cho một chính quyền quốc gia sẽ được thành lập nay mai sau khi Pháp chiến thắng. (!!??) Mặc dù không rành về chính trị, Thẩm cũng thấy quan niệm của cha xứ là không-tưởng. Sau đó, anh cáo từ ra về, không quên chúc Tết trước cho cha một câu mà có lần anh nghe được từ sân khấu hát bội. Đó là thọ tỉ Nam San, phúc dư Đông Hải. Lúc đó chị bếp mang b́nh trà nóng mới chế lại nghe thấy, nở một nụ cười dù chị không hiểu ư nghĩa của lời chúc ấy.
THẦY GIÁO VÀ CÔ GIÁO
Sau Tết, Thẩm bắt đầu nhận lớp và dạy học, anh có giờ ba ngày đầu tuần trong đó có bốn giờ cuối hai buổi, Bích Ngọc cũng có giờ như thế trong một lớp khác v́ thế khi đến giờ tan học, họ cùng nhau về nhà cô Lai. Thẩm thường dùng xe đạp chở Ngọc về. Buổi dạy cuối anh mới đón xe muộn của bạn hàng về Chợ Lách và trở lại nhà. Sự trùng khớp giúp họ ra về cùng lúc trong mấy ngày đầu tuần chắc chắn không phải ngẫu nhiên mà là dụng ư của Giáo Lộc trong kế hoạch xây dựng Thẩm thành một linh mục đỏ, thậm chí một giám mục đỏ sau này.
Quả thật sau ba tháng dạy học, Bích Ngọc nói với Thẩm,
-“Anh có thể giúp em học một ít tiếng Pháp và văn chương Việt Nam không anh?”
-“Được thôi, mỗi tối anh có thể bỏ ra hai giờ dạy em tiếng Anh trước khi đi ngủ nếu muốn…”
-“Sao lại tiếng Anh?”
-“Em phải biết tiếng của đế quốc để sau này c̣n có dịp giáo hóa chúng lư tưởng dân tọc và lư tưởng thế giới đại đồng… ”
-“Vậy cũng phải, vả lại em tính thế này: v́ những ngày có mặt anh ở đây, anh và em ra về cùng lúc nên thay v́ về nhà sớm để làm việc bếp núc với mẹ em, có khi đến khuya, anh và em ở nán lại trường thêm một tiếng rưỡi nữa và anh sẽ tranh thủ dạy cho em học.”
Thẩm suy nghĩ một lát rồi nói, “Thế cũng được, nhưng em phải báo cho ba mẹ biết sẽ về trễ, đồng thời báo cho bác bảo vệ biết ḿnh ở lại.”
-“Dạ, việc đó để em lo cho,” Bích Ngọc nhanh nhẩu nói vẻ vui mừng v́ tính cô ham học.
Lúc đó là cuối tháng ba năm 1954. Một thầy một tṛ như thế làm cho t́nh cảm ngày thêm sâu đậm. Câu nói của Minh Thẩm trước đây trong vườn cây ăn trái “Anh mến em nhiều, em có biết không. Không chỉ như anh em họ, không chỉ bởi ḷng thương cảm cho em sớm mất cha mẹ ruột, nhưng c̣n hơn thế nữa…” bây giờ được anh viết tiếp để nói rơ “c̣n hơn thế nữa” có nghĩa là một t́nh yêu say đắm. Có những lúc anh ngừng dạy học một lúc để chiêm ngưỡng dung nhan Bích Ngọc. Rồi họ trao nhau những lời âu yếm. Rồi tới giai đọan trên băng ghế trong lớp, họ trao nhau nụ hôn và những cử chỉ vuốt ve dịu dàng đằm thắm. Xem ra những cử chỉ ấy có sức an ủi lạ lùng v́ sau một đêm thấy ác mộng về cái chết thương tâm của cha mẹ ruột, ḷng cô trĩu nặng một nỗi buồn như đá tảng th́ một nụ hôn của Thẩm trên môi cô làm cho nỗi buồn ấy tan biến ngay. Lúc ấy môi cô tê dại và một luồng cảm xúc hoan lạc chạy khắp châu thân. Cô biết cô cần t́nh yêu và sự âu yếm của Thẩm. Như thế là đủ và đẹp nữa. Và không được để cho cuộc phiêu lưu ấy đi xa hơn thế … Có lần Thẩm kéo cô nằm xuống trên cái bục gỗ kê bàn giáo viên và bàn tay anh lướt xuống người cô từ ngực cao qua rốn, cô choàng ngồi dậy như tỉnh mộng và ấp úng nói,
-“Anh yêu, không phải lúc này… chuyện đó… ḿnh chưa… ”
-“Chưa ǵ em? Và phải đến bao giờ…?”
-“Anh không nhớ anh phải trở thành linh mục sao?” Cô nh́n cơn mưa dai dẳng bên ng̣ai cửa sổ cao đáp lại. Hai tiếng “linh mục” - một địa vị rất cao sang - làm anh tỉnh lại.
-“Liệu lúc đó em có c̣n chờ anh hay đă đi lấy chồng theo lệnh cô dượng anh…”
-“Em sẽ chờ anh cho hết kiếp. Em sẽ không lấy chồng v́ em chỉ yêu một ḿnh anh thôi.”
-“Em nói thật đấy chứ?”
-“Em nói thật. Em hứa đấy, nhưng anh cũng phải hứa với em.”
-“Hứa ǵ?”
-“Hứa sẽ sớm trở thành linh mục rồi giám mục.” Ngọc nói rơ từng lời: vâng, cái mộng công danh không phải là cái mộng của riêng nam giới mà của cả các phụ nữ mơ ước cho người yêu hoặc chồng và con ḿnh: “Không công danh th́ nát với cỏ cây,”. Vâng nát như tương, như cám heo, như bùn đất. Thẩm nh́n Ngọc đầy t́nh tứ rồi nói,
-“Vâng, anh xin hứa để em luôn hạnh phúc.”
Tối hôm đó khi nằm trên chiếc chỏng tre cạnh buồng ngủ của Ngọc, anh nhớ lại buổi chiều mưa t́nh tứ ấy rồi anh nghĩ ngợi mông lung. Ḍng chảy chính của đời anh như con sông lớn trong xanh chảy về Đại-Dương-Cứu-Độ và không đổi chiều trong chức thánh, nhưng đến giai đọan lịch sử này của đất nước th́ Bích Ngọc xuất hiện như một con sông nhỏ ngồn ngộn phù sa chảy vào hợp lưu với ḍng sông chính. Ḍng sông chính vẫn chảy nhưng không c̣n êm ả như xưa. Từ đây sông có hai màu, bên trong, bên đục; bên xanh bên đỏ. Đỏ v́ ḍng phụ chứa phù sa và cả v́ một quan điểm ư thức hệ nữa như sẽ nói đến sau đây.
Ngày 7 tháng 5 năm 1954, trận chiến Điện Biên Phủ chấm dứt và quân đoàn lê dương Pháp đă thảm bại ê chề. Sau đó là cuộc di cư vào Nam và cuộc tập kết ra Bắc. Và như cây kim giấu trong bọc vải lâu ngày cũng ló ra, ông Quư, cha nuôi của Bích Ngọc lộ diện là một người của Việt Minh và có tên trong danh sách phải đi tập kết. Điều này làm cho Minh Thẩm hết sức bàng ḥang; th́ ra cái phong trào mà ông Quư nói đến và anh nghĩ là một phong trào quốc gia nào đó, chỉ là cái chiêu bài của đảng, cái cửa hàng treo đầu dê để bán thịt chó của họ. Thật ra nếu anh t́m hiểu kỹ càng lai lịch dượng Quư của anh, hẳn anh đă không cộng tác dạy học cho trường. Ông Quư vốn là người làng Hạc, con trai thứ của một tri phủ Văn Thân người Thanh Hóa theo đảng khi mới lớn lên ng̣ai Bắc. Năm 1939, ông được tổ chức cài vào đoàn dân nghèo vào Nam làm phu đồn điền cao su. Ở Dầu Tiếng được một năm, ông xúi giục công nhân biểu t́nh chống đối, nên bị chủ Pháp đuổi cổ. Sau đó chạy xuống miền Tây, đứng đầu nhóm bốc xếp ở chợ Bến Tre, gặp cô Lai bán khoai củ ở chợ, cậy người mai mối để cưới về. Đối với ông cái chuyện ông vờ theo đạo để lấy cô Lai là chuyện nhỏ. Vài tháng sau ngày cưới ông không lui tới nhà thờ nữa. Đúng như câu có người chế giễu: Con quỳ lạy Chúa Ba Ngôi/ Con lấy được vợ con thôi nhà thờ. Ông c̣n nói cách mỉa mai rằng nhiều người có đạo nhưng có sống theo đạo-nghĩa ǵ đâu, họ cũng độc ác và vô tâm như bọn vua quan phong kiến hoặc đạo đức giả như bọn nhà nho hương nguyện, v.v… Dù vậy ông phải để cho bà Lai bế Ngọc đi rửa tội, v́ lúc đó ông đang chờ cha mẹ vợ ông chia điền sản cho con gái của út của họ. Hiện nay mặc dù ông vẫn để cho bà Lai cùng Ngọc đi dự các thánh lễ, nhưng khi Ngọc đến tuổi dậy th́, ông đă nhờ một nữ cán bộ nằm vùng, miệng nói năng trơn tru như bôi mỡ đến gặp Ngọc t́m cách tṛ chuyện, tuyên truyền lôi kéo cô tham gia theo bác-và-đảng. Cô đă mau chóng lột xác thành một con gái trung kiên của đảng bởi ḷng thù hận cha mẹ cô bị Tây giết chết mà nếu mối nghi ngờ của mẹ Thẩm là xác thực th́ đó chỉ là một thù hận ảo do ông Quư hư cấu mà thôi trong bối cảnh chiến tranh nhập nhằng ba phe bảy phái. Ngay cả bà Lai, vợ ông Quư cũng không hề biết chồng bà là phần tử quan trọng của đảng và dù có biết việc ấy bà chẳng thể làm ǵ được để ngăn cản.
Trước tin ông Quư tập kết, Minh Thẩm bàng ḥang, sửng sốt, nhưng anh không hề nói lại việc này cho cha mẹ anh và nhất là cho cha xứ, v́ trường học vẫn được hoạt động b́nh thường với ông Giáo Lộc làm hiệu trường và bác Hai Thâu là người sáng lập. Nhưng khi sự bàng hoàng nguôi đi, một nỗi tức giận chán ngán trào dâng trong ḷng anh.
Một tuần sau ngày ông Quư lên tàu hỏa ra Bắc, sau giờ dạy cuối ngày anh gặp Bích Ngọc trong pḥng giáo viên, cô đến bên anh nói như thường lệ,
-“Ḿnh qua pḥng số 4 để anh dạy em tiếng Anh đi.”
Thẩm lẵng lặng đi theo vào pḥng học ngồi xuống băng ghế đối diện với Ngọc, anh nói,
-“Kể từ hôm nay anh không dạy cho em học tiếng của thực dân Pháp nữa. Em làm anh buồn quá,” Trong lúc Ngọc đóng vai cô gái ngây thơ vô tội, Thẩm gằn giọng nói tiếp, “Tại sao em biết cha dượng em là một đảng viên gộc mà em không báo cho anh biết một tiếng. Nếu biết sự thể thế này, anh đă không đến đây dạy học… Anh rất thất vọng về em…”
Bích Ngọc làm ra vẻ mặt hoảng hốt, giọng tức tưởi nói,
-“Em xin lỗi anh nhưng cho tới hôm nay em hoàn ṭan không biết ông ấy như thế. Chính mẹ em cũng không biết nữa là… Anh biết không sự cố này xảy đến như sét đánh bên tai em…” Rồi cô lấy tay che mặt khóc tổn thức, “Anh ơi, anh tha lỗi cho em… Anh đừng bỏ em một ḿnh trong lúc này chỉ c̣n em với mẹ... ”
-“Anh chán lắm rồi,” Thẩm thở dài nói trong khi Ngọc quỳ xuống ôm lấy đầu gối anh, khóc thật và khóc nhiều khi nghĩ đến cảnh mồ côi của chính cô. Cái lưng cúi xuống của cô rung lên theo tiếng khóc. Và những giọt nước mắt ấy đă từ từ làm mềm ḷng anh lại. Càng nh́n cô khóc, mối thương cảm càng trào dâng, sau cùng anh nói,
-“Hôm nay anh bỏ qua việc này, nhưng không dạy thêm cho em nữa.”
Nói xong, anh đẩy cô ra khỏi chân anh đứng lên bỏ về. Ngọc đi theo anh ra tới cửa nói dịu dàng,
-“Anh đừng ghét em nghe anh, lúc nào em cũng yêu anh.”
Lúc đầu Thẩm đi ra bến xe định đón chuyến xe muộn về Hàm Luông, nhưng anh ra quá muộn. Anh kêu chiếc lôi đạp về lại nhà cô Lai. Anh ngạc nhiên khi thấy cô Lai và Ngọc đang chờ cơm anh. Mặt cô sạch sẽ không c̣n giọt lệ nào với nỗi buồn buồn vốn có về thân phận. Với vẻ mặt ấy, trông cô đẹp và quyến rũ lạ lùng. Cô Lai hỏi sao về trễ thế, anh nói anh phải ra chợ bỏ thư gởi về Đại chủng viện Sài-g̣n. Sau đó ba người làm dấu thánh giá, đọc thầm kinh Lạy Cha rồi bữa ăn bắt đầu. Trong lúc ăn Ngọc không quên gắp bỏ vào chén anh, miếng thức ăn cô cho là anh thích nhất.
Tồi hôm đó, khi nằm trằn trọc, anh lại tự trách ḿnh đă giận dỗi cô, đă làm cô khóc. Nhưng nhờ vậy anh biết được t́nh yêu của cô đối với anh tha thiết đến mức nào. Anh nói với chính ḿnh, “Ngọc ơi anh không thể không yêu em dù không hay lắm v́ anh chọn đường tu,” rồi anh bóp cái trán thấp, vuốt mái tóc cứng cắt ngắn rồi tiếp nói một ḿnh, “Cho dù bây giờ em có là Việt Minh, anh vẫn cứ yêu em say đắm.” Và trước khi ch́m vào giấc ngủ, anh cảm thấy một nỗi căm giận bọn thực dân và đế quốc đă làm Ngọc rơi vào cảnh mồ côi từ lúc sơ sinh và lần đầu tiên trong đời anh nghĩ người Việt Minh hẳn đă có chút chính nghĩa nào đó. Dù vậy, phải đợi đến khi anh “t́nh cờ” gặp được chị Đinh Thị Nguyện trên đường đạp xe đưa Ngọc về nhà sau giờ dạy học, anh mới thật sự là một cảm t́nh viên của “đảng cách mạng” dưới lớp áo tu hành. Chị Nguyện này hơn họ mười lăm tuổi sau trở thành một nữ tướng của quê-hương-đồng-khởi. Thế đấy, khi chưa phân biệt đúng sai mà có lẽ v́ chưa hiểu rơ, Thẩm đă có một quyết định chính trị quan trọng của đời anh; tất cả đều do mối t́nh đam mê của anh đối với Bích Ngọc. Và lắm khi với những đam mê chồng chéo, những yêu, ghét điên cuồng, lịch sử trở thành câu chuyện do một thằng điên kể lại.
Lúc đó, c̣n hơn một tháng nữa Minh Thẩm sẽ vào chủng viện, tiếp tục việc tu học. Thời gian c̣n lại ở bên nhau này, Ngọc muốn dâng hiến thân xác cho Thẩm, nhưng thôi v́ cô muốn lấy thời gian để thử thách t́nh yêu khác thường này của Thẩm, cũng để thử thách sự gắn bó của anh đối với “lư tưởng” mà chị Nguyện kêu gọi anh theo. Phần anh cũng thế, anh đă vuốt ve, âu yếm cô trên mọi phần da thịt, nhưng dừng lại vào phút cuối: anh nghĩ ḿnh phải trong sạch và xứng đáng đôi chút khi trở lại đời tu.
*&*
Hai tháng sau ngày Thẩm vào lại chủng viện, Bích Ngọc được kết nạp đảng dưới sự chứng kiến của chị Nguyện, được chị huấn luyện tiếp và hoạt động ngầm dưới sự hướng dẫn của chị. Ngoài việc dạy học, cô c̣n phụ bán rau củ với bà Lai những ngày không có giờ dạy, nhờ số vốn khiêm tốn là tiền lương dạy học của Thẩm mấy tháng sau cùng Thẩm trao hết cho cô Lai và em Ngọc để giúp họ ổn định cuộc sống sau ngày ông Quư tập kết. Về việc canh tác trên một mẫu ruộng của gia đ́nh, cô Lai giao cho một tá điền trong thân tộc và như thế quanh năm có gạo ăn cho hai mẹ con, tiền lương Ngọc dạy học và tiền thu được từ việc bán rau củ để mua thức ăn và xoay xở trong cảnh nghèo.
Hai năm sau ngày đất nước chia đôi là hai năm gia đ́nh cô Lai chờ đợi. Họ chờ ngày hiệp thương thống nhất theo Hiệp định Genève. Những cán bộ của đảng c̣n cài lại Miền Nam cũng ở yên, không bạo động chờ lệnh từ Hà Nội và quốc tế cộng sản. Phần Ngọc, hai năm đó đủ để cho làng xóm quên đi việc cha cô là người cộng sản. Thậm chí chính quyền mới ở địa phương hầu như không biết việc đó, chỉ có vài người trong pḥng anh ninh t́nh báo quận biết theo hồ sơ lưu trữ. Suốt hai năm ấy cô luôn luôn nhớ về Minh Thẩm. Cô không bao giờ có khả năng để lư giải tại sao lại đem ḷng yêu một kẻ tu hành. Một người tinh ư và sành đời sẽ nói một cách đơn giản rằng cô có phức cảm một trẻ mồ côi, luôn thấy ḿnh không xứng đáng với bất kỳ t́nh yêu nào trừ chàng trai nào khi yêu cô cùng lúc trả lại cho cô cái giá trị mà cô đă bị tước đọat từ lúc sơ sinh. Và một cách ngẫu nhiên nhưng cũng may mắn là cái địa vị linh mục dù trong tương lai sau thời gian tu học sẽ mang lại cho cô sự đáp ứng ấy, v́ nói cho cùng cái vẻ ng̣ai khá đẹp trai và đầy nam tính của Thẩm có thể là quá đủ với một cô gái khác, nhưng chưa đủ với cô nếu không có cái địa vị tương lai của Thẩm trong cơ chế giáo quyền. Niềm say mê quyền bính không phải chỉ có nơi nam giới mà h́nh như của con người nói chung mặc dù biểu hiện khác nhau: đó là cám dỗ của Adam và Eva muốn ngang bằng Thiên Chúa. Mặt khác từ khi rời chủng viện Phnom Penh, ơn gọi cũng như ḷng đạo của Thẩm trở nên hâm hẩm: không nóng và cũng không lạnh. Thế nên cái t́nh yêu hiện tại của Bích Ngọc đối với Minh Thẩm đă bao gồm cái tương lai huy hoàng ấy của anh. Và tuy là một đảng viên trẻ vô thần, cô cũng hay cầu nguyện cho anh sẽ đạt được chức thánh. Đó là những lần cô lấy cái ảnh làm thẻ giáo viên của Minh Thẩm, gói trong tờ giấy kiếng cô giấu trong áo gối ra sờ mó hôn hít trước khi cầu xin khấn khứa.
Theo lời dặn của Thẩm trước khi trở lại chủng viện và theo gợi ư của Giáo Lộc, một ông tu xuất, hai năm trời xa Thẩm, cô không viết lá thư nào cho anh. Thẩm chỉ nhận được thư của cô Lai hai lần. Hai lần đó trước khi dán thư và đem ra bưu điện cô viết thêm vào cuối thư ở phần tái bút những lời nhắn gởi yêu thương, t́nh tứ với tâm trạng chờ mong và rất nhiều kỳ vọng. Ngoài b́ thư chỗ ghi tên người nhận cô ghi thêm hai chữ “gởi cháu …” và chỗ người gởi cô ghi rơ “Bà Phan thị Lai, cô ruột”. Cô phải cẩn thận ghi rơ như thế v́ theo kinh nghiệm của Giáo Lộc: các tu viện đều theo dơi tần số thư từ gởi đến và người gởi là ai để đánh giá “sự ĺa bỏ thế gian” của tu sinh như lời Kinh Thánh nói: “Hăy để kẻ chết chôn kẻ chết”. Và các cha giám thị của chủng viện không ngờ có một trường hợp “hồng điệp đề thư” đi qua trót lọt trước mắt họ.
NGƯỜI BẠN ĐỒNG TU
Hai năm đầu trong chủng viện, Thẩm được các cha giáo dạy môn triết học. Như phần lớn các chủng sinh khác, nhiều lúc họ tưởng ḿnh như vịt nghe sấm, v́ năo trạng Đông Phương không quen tư duy lư luận, nhưng giỏi suy nghĩ bằng trực giác, nhất là trực giác cảm tính. Tuy nhiên họ phải cố theo với việc học thuộc ḷng giáo tŕnh như con vẹt. Vậy mà cũng xong. Trong số các bạn đồng môn có Trương Tŕnh Diễn, người gốc Hoa, cái tên dường như cho biết cha anh họ Trương mẹ anh họ Tŕnh, từ một gia đ́nh Phật giáo, tu chùa thiền tông được ba năm, sau đó một ḿnh trở lại đạo, đi tu vào chủng viện, xem ra rất ung dung trong giờ học triết. Khi được Thẩm hỏi v́ sao hắn tiếp thu môn triết khá nhanh, hắn cười bỡn cợt nói, (chính cái thói bỡn cợt này nên anh thường bị các tu sinh khác đặt cho biệt danh là Tŕnh “Điên” thay v́ Diễn. Và anh rất tự hào về biệt danh này v́ Đức Giêsu, tôn sư của anh cũng có lần bị gọi là “điên”)
-“Tại v́ trán bạn thấp, c̣n trán tôi tuy hẹp mà cao.”
-“Tôi hỏi bạn nghiêm túc đó, trả lời đàng hoàng đi.” Thẩm cau có nói.
-“Ừ, đó là nhờ tôi tu trong chùa thiền tông. Sau khi qua lớp sơ đẳng Phật học, sư thầy cho tôi giải các “công án”, chính nhờ các công án này mà tôi đă luyện tập được suy tư lô-gích, dù cách suy tư này chỉ là phương tiện mà khi liễu ngộ ta phải vứt bỏ đi…” Diễn nói một hơi không nghỉ.
-“Bạn giải thích rơ hơn về công-án được không?”
-“Đó là những nan đề cho ta suy gẫm bằng trí tuệ, nhưng liễu ngộ bằng một trực giác bất chợt, lúc đó ta thấy ḿnh ở trong công-án và là một với nó… ”
-“Bạn cho ḿnh vài ví dụ về công án xem,” Minh Thẩm nài xin trong lúc Diễn cau mày suy nghĩ để nhớ lại rồi anh nói,
-“Tôi nhớ lại một vài công-án. Ví dụ như “Cái ǵ nhỏ không trong mà lớn không ngoài” hay “Cái tâm ta ở bên phải hay bên trái, đàng trước hay đàng sau, bên trên hay bên dưới?” vân vân…”
Câu chuyện đến đó tạm dừng, v́ tới giờ ăn và hai người đi vào pḥng ăn. Khi ăn mọi người phải im lặng trừ một vài anh được phân công đọc sách thánh hoặc sách đạo đức.
Chiều hôm đó, trong giờ giải trí trước bữa cơm chiều, Thẩm hỏi Diễn lư do anh cải giáo. Diễn chậm răi nói,
-“Tôi có xu hướng muốn hướng thượng và t́m cái cao cả của tinh thần từ nhỏ, nên trong đời sống tôn giáo, tôi luôn chú trọng vào việc ‘phản bổn hoàn nguyên’, nói một cách b́nh dị là ‘t́m về cội nguồn uyên nguyên ’ và chỉ một cội nguồn mà thôi. Thế nhưng khi tu thiền tong, tôi thấy nhiều Phật quá, Phật Thích Ca cũng chỉ là một trong vô số Phật. rồi mỗi Phật lại có cảnh giới riêng. Tôi rất hoang mang, không biết nên cầu điều ǵ nơi Phật nào, nên theo ông nào cho đến cùng (nói theo quan điểm của Do Thái giáo là có quá nhiều ngẫu-tượng). Đă thế trong chùa c̣n có một cuốn sách khổ to giấy dày vẽ chân dung của các ông Phật và nam nữ Bồ tát. Người này khuôn mặt hiền lành, người kia th́ dữ dội, hoặc nhẫn nại, hoặc sầu bi, hoặc trắc ẩn, hoặc nghiêm khắc, hoặc vui tươi hoặc cau có. Lúc đó t́nh cờ tôi đọc được một câu trong Kinh đạo Chúa, “Ta là Đức Chúa đă chọn các ngươi, Thiên Chúa của các ngươi, không có Chúa nào khác. ” Câu kinh ấy làm tôi suy nghĩ, rồi tôi mầy ṃ t́m kiếm và chọn lựa v́ để đắc đạo bên nào cũng khó: nếu bên Phật có câu xuất gia như ngưu mao, đắc đạo như giác thố th́ bên Chúa có câu người giàu có vào Nước Trời khó như lạc đà chui qua lỗ kim mà anh em ḿnh th́ giàu có quá với chức thánh và kiến thức thần học, được cái bên này có ơn Chúa phù trợ nên một năm sau tôi rời chùa về nhà, cải giáo và đi tu cho đến nay…”
Câu chuyện này làm Thẩm quư mến Diễn, nếu không nói là thán phục. Thế nhưng cái thói mỉa mai, khích bác đôi khi trổi dậy. Đợi khi Tŕnh Diễn quay lưng đi, Thẩm nói một ḿnh với hắn, “Điên ơi, rồi sẽ tới lúc mày chính thức bước vào bộ máy giáo quyền vốn coi ơn thánh là trọng, lúc đó ‘trong chăn mới biết chăn có rận’ rồi mày sẽ thất vọng và t́m quên trong danh vọng tiền bạc và lạc thú yêu đương cùng phụ nữ trong khi tiền bạc và nữ sắc có ngay trước mặt mời gọi, cám dỗ …” Xem ra Thẩm đang nói về chính lộ tŕnh tu hành của anh, sau này rồi sẽ rơ. Vâng sự ganh tị, thù ghét nhau là cố tật thường thấy trong giới “sĩ-phu” của xứ này kể cả trong đạo.
Lần khác Thẩm có mộng tinh khi nằm mơ thấy Ngọc lơa thể trong đêm, anh không dám nói với cha giám thị v́ sợ bị đánh giá, anh hỏi nhỏ Tŕnh Diễn, “như vậy liệu có sao không?” Diễn hỏi lại, “Có hay như thế không?” Minh Thẩm đáp “Trước nay chưa bao giờ bị…” Diễn cười nói, “Trước nay chưa bị dù đă từng mộng thấy ‘yêu nữ’ chứ ǵ. Vậy th́ không sao đâu, tốt là đàng khác”, rồi Tŕnh Diễn giải thích,
-“Đó là v́ xung lực của bạn cường tráng, nhưng không có chỗ thóat. Mấy ngày nay mưa nhiều bạn không chơi bóng chuyền được, không cho năng lượng có chỗ thoát, mặt khác bạn không có khả năng ‘thăng hoa’ tốt vào một cảnh giới cao siêu nên nó phải thóat ra bằng lối đó.”
-“Vậy hả!” Thẩm kêu lên vừa ngạc nhiên vừa vui sướng rồi nói, “Sao bạn biết được việc này?”
-“Đơn giản thôi. Trong Mật tông Phật giáo người ta cho phép sau một bữa ăn thịnh sọan mà một tăng sĩ đuợc thiện tín ‘cung dưỡng’ có quyền sử dụng một nữ nhân thuộc đẳng cấp hạ tiện để xả bỏ những tạp chất nặng nề làm ứ trệ việc thiền định. Lúc đó tăng sĩ thực hiện việc giao cấu với người nữ ấy như một nghi thức.”
-“Ngay trong tu viện sao?” Thẩm hỏi.
-“Không trong tu viện nhưng trong những băi đất trống của nghĩa trang. Cái hay là ở chỗ đó: đem t́nh dục đến gần với cái chết làm người chết bị trầm luân.”
-“Như vậy phải chăng bên bờ vực sự chết th́ sự giao cấu ấy sẽ rất cuồng nhiệt và man rợ nữa.” Thẩm hỏi và không ngờ ḿnh nói trước điều sẽ xảy ra với Thẩm sau này.
-“Cái này th́ tôi không biết. ”
Chợt nhớ ra một từ ngữ lạ mà Diễn đă dung trong câu nói, Thẩm hỏi,
-“Bạn nói “cung dưỡng” phải chăng là “cúng dường”?
-“Phải, ư nghĩa ban đầu là cung dưỡng, tín hữu cung cấp lương thực và sự cần dùng để nuôi sư sải. Nhưng khi tăng sĩ ngạo mạn biến ḿnh thành ngẫu tượng (không do tay người làm mà do tâm ngă mạn) th́ sự cung dưỡng biến thành của lễ cúng dường. Đó là sự tà vạy của ḷng người làm chánh pháp tà vạy theo…”
Câu chuyện giữa hai người chấm dứt v́ đến giờ họ phải vào lớp để học môn phụng vụ thánh.
Hai hôm sau Tŕnh Diễn đưa cho Minh Thẩm tập thơ thiền chép tay gồm hai mươi bài thơ thiền. Thẩm chỉ c̣n nhớ lại hai bài mà anh đă vất vả học thuộc và Diễn cũng vất vả ‘cắt nghĩa’ cho Thẩm hiểu được chút ít như một thầy giáo giải thích cho một học tṛ dốt một bài thơ khó. Xin chép lại như sau:
TỰ NGĂ
Ngăn ngại của tự-ngă
Nguy hiểm hơn ăn bả
Tập trung hết năng lực,
Chưa chắc tự ngă nhả.
Kiên định tối đa
Buông. Đạt.
GÓC VƯỜN
Ngay tại một góc vườn
Bên cạnh cây dạ-lư-hương,
Chó cái đứng b́nh thân;
Phía sau chó đực dí cành dương
Thụ tinh một lần,
Đản một lứa năm:
Kim, mộc, thủy, hỏa, thổ;
Sắc, thọ, tưởng, hành, thức.
Từ đó Diễn truyền thụ (một cách bí truyền) cho Thẩm chút ít Phật pháp đủ để đối thoại và đồng cảm với một nhà sư sơ cấp Phật học như sư Trọng ở Sa- đéc hiện nay. Dĩ nhiên những ǵ trong Phật Pháp mà Diễn giảng giải đều thuộc phạm vi triết học vô thần mà Đức Phật Thích Ca trực tiếp truyền thụ chứ không thuộc phạm vi tôn giáo hay văn hóa. Diễn phân biệt điều đó với phát biểu như sau:
-“Nếu Đức Phật lịch sử tống cổ các thần linh Vệ-đà ra cửa trước bằng giáo lư chính truyền của ngài th́ các môn đệ đại thừa sẽ rước họ vào lại cửa sau dưới tước hiệu các bồ tát. V́ thế nói Phật giáo vô thần hay đa thần đều đúng.”
-“Sao lại có sự mâu thuẩn lạ lùng này?” Thẩm hỏi lại.
-“Đơn giản là vô thần nửa mùa th́ rất nhiều, nhưng vô thần chính danh và đích thực th́ rất hiếm, trong số này Đức Phật Thích Ca là khuôn mặt sáng giá nhất.”
Dù được giải thích như thế, Thẩm vốn sống bằng cảm tính hơn lư tính không bao giờ hiểu nổi điều quan trọng đó trong đạo Phật. Sau này khi đổi hướng tu hành và vào làm trợ sĩ ḍng Xi-tô, Tŕnh Diễn viết ư tưởng ấy thành bài kệ:
Chánh pháp Phật Cồ Đàm
Đuổi thần linh Vệ-đà
Ra khỏi nhà cửa trước;
Các hậu duệ đại thừa
Đưa vào lại cửa sau
Bàn thờ dựng vô số
Nghi ngút khói hương bay,
Thế nhân cay mờ mắt
LÁ THƯ T̀NH
Về phần Thanh Huyền con gái của Hai Thâu, lúc sau này hay viếng các chùa và thành tâm nghe pháp, từ khi cha cô phủ nhận việc đă rửa tội cô hồi nhỏ và khuyên cô vào chùa để học đạo-làm-người. Chỉ có điều ông không biết là trong Phật giáo ít khi nói đến người v́ đó là giả danh nhưng nói nhiều về “chúng sinh” với ngũ hành, ngũ uẩn. Lúc đầu cô lui tới một chùa người Hoa với các ông sư mặc áo nâu, cô thấy nhiều tượng La-hán và Bồ Tát quá. Trong số chư vị này, có những khuôn mặt rất nghiêm khắc và khổ hạnh. Cô sợ. Sau đó cô qua một chùa áo vàng của người Miên mà cô rất thích các hoa văn trang trí và các bảo tháp vừa cao đẹp, vừa thanh thoát. Từ đó cô chỉ đến chùa Miên này để nghe giảng Pháp. Sau một buổi giảng, một tín nữ tuổi trung niên đến gần cô nói,
-“Hôm nào đi coi bói nha cô Huyền…”
-“Sao vậy thím?” cô đáp.
-“Có ông thầy từ Phúc Kiến bên Tàu mới về sau hai mươi năm qua bên đó làm đạo sĩ. Ổng đoán việc như thần. Hôm nào cô không bận dạy học trường Tương Lai Ḿnh đến xem thử đi.”
Cô nghĩ bụng “biết sự việc trước càng thêm lo”, nhưng sau cùng bị thuyết phục và v́ ṭ ṃ cô nhận lời và hẹn đi. Vừa ra khỏi chùa và chia tay với bà tín nữ ấy, cô gặp ngay anh Tuân, con trai cả của Giáo Lộc. Tuân mời cô vào quán nước gần đó để hỏi cô một việc mà anh nói rất quan trọng, anh nói măi cô mới chịu vào. Khi ngồi xuống ghế xong, cô hỏi,
-“Việc quan trọng ǵ, Tuân nói đi, chị bận lắm…” Huyền xưng ḿnh bằng chị và gọi Tuân là em.
-“Thế này, chị Huyền đừng cười em nghe. Lâu nay em đă thầm yêu Bích Ngọc con cô Lai, em họ chị cũng là đồng nghiệp của em. Nhưng em không dám ngỏ lời v́ cô ấy đẹp và duyên dáng quá. Nhưng t́nh yêu thúc bách em phải bộc bạch nỗi ḷng với Ngọc. Em chỉ muốn hỏi chị rằng Ngọc đă có người yêu chưa để em c̣n liệu.”
Nghe xong những lời có vẻ chân thành của Tuân, Huyền suưt bật cười v́ dù có ăn học chút ít, nhưng tác phong Tuân vẫn c̣n quê mùa chất phác. Thế nhưng điều Tuân muốn hỏi làm cho Huyền áy náy. Từ lâu cô đă biết sự dan díu giữa Thẩm và Ngọc. Nếu cô có hỏi Ngọc th́ cô này chối “t́nh yêu sét đánh” ấy, nói chỉ là anh em họ, và nếu đôi khi có thân thiết cũng chỉ là t́nh bạn đồng nghiệp mà thôi. Nghe vậy, Huyền nói với Ngọc, “Chị chỉ hỏi thế thôi, em phải để cho Thẩm tu hành tốt, trở thành cha xứ lo cho tín hữu”, và Ngọc đáp lại, “Em biết mà chị… ” Dù được trấn an như thế nhưng Huyền vẫn áy náy, băn khoăn khi nh́n nhan sắc của Ngọc ngày càng thêm đẹp, mắt bồ câu, môi trái tim, mũi dọc dừa và những đường nét cân đối trên cơ thể mẫy mượt như có hơi hám đàn ông làm cho phát tiết. Giờ đây nghe Tuân bày tỏ nỗi ḷng, Huyền nghĩ phải giúp cho anh chàng này được như nguyện, để kéo Thẩm ra khỏi sự quyến rũ nếu không nói là thèm khát của Bích Ngọc. Cô nói với Tuân đầy khích lệ,
-“Tuân hay thật khi chọn Ngọc để yêu, nói cho em yên tâm tuy Ngọc đẹp nhưng cho tới nay vẫn chưa có bạn trai. V́ thế em nên mạnh bạo ngỏ lời trước tiên như ngày xưa Sơn Tinh đến trước và cưới được Mị Nương”, rồi Huyền cười nói tiếp với Tuân, “Gọi tôi bằng chị, tôi sẽ giúp cho hai người đến gần nhau.”
-“Vâng chị Tư giúp em đi, nhưng em phải làm ǵ?”
-“Sao em lại hỏi chị điều đó. Tuân phải mạnh dạn nói cho Ngọc biết em yêu Ngọc, rồi th́ hẹn ḥ một thời gian sau th́ đi đến quyết định hôn nhân nếu t́nh yêu em được đáp lại…”
-“Vâng em hiểu rồi, việc đầu tiên là em sẽ viết cho cô ấy một lá thư tỏ t́nh nhờ chị chuyển hộ. Sau đó em sẽ mời cô ấy đi ăn chè, ăn cháo buổi tối và duy tŕ sự ḥ hẹn, bày tỏ mối quan tâm săn sóc thật âu yếm cho đến ngày cô ấy yêu em…”
-“Ừ vậy cũng được,” Huyền nói với tâm trạng hơi chán nản Tuân và cả kế họach mà cô bày vẽ. Dù vậy trước khi cô về, cố vẫn nói với Tuân, “Bây giờ Tuân về nhà viết thư, khi nào viết xong sẽ gặp lại chị.”
Cái ư kiến viết thư quả là cái phao cứu hộ cho Tuân, v́ ngoài lư do nhan sắc, Ngọc c̣n là đội trưởng đội giao liên và thám báo trong khi Tuân chỉ là một đội viên.
Giữa tuần sau, như đă hẹn Thanh Huyền đi xem bói cùng với bà Phật tử. Thầy bói ở trên một căn gác. Người xem được mời vào phải leo một cầu thang đúc. Theo thứ tự trước sau khi một người đi xuống, th́ cô cháu gái của gia chủ lại mời một người khác lên lầu. Khi bà Phật tử xuống cầu thang với vẻ mặt lo lắng đăm chiêu, Huyền được mời lên lầu. Căn pḥng nơi ông thầy bói đang ngồi nặng mùi khói nhang treo đầy hoành phi và câu đối bằng Hoa ngữ. Ông thầy ngồi sau một cái bàn thấp bằng gỗ cẩm lai. Giữa bàn trải một cái khăn nhung vuông màu đỏ, có thêu h́nh Thái cực bằng chỉ đen và trắng. Ông đội một cái mũ bánh tiêu có viền một vành hoa văn màu xanh lá. Phía sau cái mũ ḷng tḥng cái bím tóc giả dài chừng tấc rưỡi. Khi Thanh Huyền ngồi xuống trước mặt ông th́ cô cháu gái rót trà cho ông thầy bói và cho cô, rồi lui ra hành lang. Ông thầy hỏi,
-“Cô cho biết tên tuổi và muốn xem về điều ǵ: công danh, tài lộc hay t́nh duyên, gia đạo…”
Sau mọi thủ tục ban đầu ấy, ông thầy đưa cho cô ba đồng tiền bằng bạc, có lẽ là tiền thông bảo của nhà Thanh bảo cô hồi tâm khấn vái rồi gieo vào một cái dĩa kiểu da xanh có vành cao. Huyền gieo ba lần xong, mỗi lần ông đều nói tên quẻ đă hiện. Sau một lúc suy nghĩ khấn khứa, ông nói ra tính t́nh, gia thế, sự giao thiệp. Cô thấy những ǵ ông nói đều đúng tám phần mười. Về t́nh duyên sau này của cô, ông thở dài nói giọng trọ trẹ một thứ tiếng Việt rất khó nghe,
-“Sau này cô sẽ gặp một người đội mũ trắng. Cô yêu người ấy nhưng cha cô buộc cô phải lấy một người đội mũ đỏ làm chồng. V́ thế cô sẽ không có hạnh phúc trọn vẹn dù cô có một con trai với anh đội mũ đỏ.”
Thanh Huyền muốn hỏi thêm nhưng thôi, dù sao quẻ này cũng không xấu dù có vài nghịch cảnh. Vả lại ở xứ này giữa buổi lọan ly, có mấy cô gái lấy được người ḿnh yêu. Bỗng cô nhớ đến Bích Ngọc mà ngày hôm qua cô vừa trao lại bức thư t́nh của Tuân. Cô hỏi ông thầy,
-“Cháu muốn coi giùm cho em gái họ của cháu được không?”
Ông thầy nghĩ ngợi một lúc rồi nói,
-“Được, nhưng cô phải tập trung nghĩ về cô em họ ấy, phần tôi, tôi sẽ xin sự linh ứng của Quan Thánh Đế Quân”, nói xong ông đứng dậy bước lại bàn thờ Quan Công thắp nhang khấn khứa. Sau đó chừng năm phút ông trở lại gieo quẻ. Ông kêu lên một tiếng ta thán nhưng vẫn hỏi,
-“Có phải cô này là con nuôi?”
-“Dạ phải.”
-“Vậy th́ người cha nuôi này là ‘bè-đảng’ đă sát hại cha mẹ ruột cô ấy. Nhưng v́ người cha này là bề-tôi-của-vua nên c̣n xứng đáng hơn cha ruột cô ấy…Sau này cô ấy sẽ gá nghĩa với một vị ‘giáo chủ’ của ‘bàng môn tả phái’ và có con nối nghiệp vị giáo chủ ấy…”
Thanh Huyền nghe những lời ấy sững sờ kinh ngạc nếu không nói là sợ hăi. Cô không muốn tin vào điều đó. Cô nhất quyết không tin. Thế nhưng khi cô đă trả tiền xem bói và sắp đứng dậy ra về th́ ông thầy bói nói,
-“Thiên cơ bất khả lậu” (Cơ trời không thể tiết lộ), tôi xin cô đừng cho cô em họ cô biết chuyện này, Quan Thánh sẽ giận ghét cô. Vả lại, khi biết chuyện th́ cô ấy sẽ đau buồn và căm giận bị đánh lừa, nhưng như thế chẳng đi đến đâu cả v́ chỉ có t́nh thương mới xóa được hận thù…” Câu nói này của thầy bói như xóa bỏ mọi nghi ngờ của Huyền về quẻ bói: xem ra ông nói đúng với quẻ bói và được thần linh ứng.
Trên đường về, Huyền miên man suy nghĩ. Nếu cho Ngọc biết sự thật này, hẳn cô sẽ quay ra căm ghét cha mẹ nuôi cô, là những người đă nuôi dưỡng Ngọc khôn lớn và họ làm thế có khi v́ ḷng sám hối, và như thế chẳng phải là bất công với dượng Quư và cô Lai của ḿnh sao? Không, ḿnh không thể để họ thù oán nhau, phải làm như tôn giáo là lấy yêu thương xóa bỏ hận thù. Huyền tự nhủ.
Chính t́nh thương ở bên trên mọi quy phạm dù đó là quy phạm của vua hay của chữ hiếu. Vâng cô sẽ không bao giờ nói cho Ngọc Bích biết chuyện này. Và để luôn giữ vững quyết tâm ấy, khi cô đi qua một nhà thờ, cô bước đến hang Lộ Đức và cầu nguyện,
“Lạy Mẹ con mang trong người sự thật này quả là rất nặng nề như sự bàn ḥan của Mẹ khi được truyền tin. Xin Mẹ hăy trả nó vào lăng quên của ḷng khoan dung và tha thứ. Xin Mẹ đừng cho con lỡ lời mà tiết lộ cho Bích Ngọc, nhưng hăy cho con biết chôn vùi nó vào chốn âm-ty… ”
Ra khỏi khuôn viên nhà thờ, cô thấy nhẹ nhàng thanh thản, cô nghĩ ngày mai, sau giờ dạy học cô sẽ hỏi Ngọc cảm tưởng của cô này về bức thư t́nh của Tuân mà cô đă chuyển.
Hôm sau khi Huyền nói đến bức thư, Ngọc lấy tờ thư trong giỏ đựng sách giáo khoa và nói,
-“Chị đọc đi rồi em sẽ nói những suy nghĩ của em.”
Huyền làm ra vẻ thờ ơ đọc bức thư, và cô ấn tượng nhất đoạn kết của thư dĩ nhiên với một thứ văn chương vừa quê mùa vừa huê dạng, nhưng cũng rất chân thành:
“Ngọc ơi, em là viên Ngọc quư mà anh đă đi t́m từ muôn kiếp trước. Anh rất muốn t́nh yêu say đắm của anh được em đáp lại để cho hai ta từ chỗ có cùng chiến tuyến trong kháng chiến, sẽ cùng nh́n về một hướng rạng ngời ánh sáng và cùng nhau xây dựng gia đ́nh theo lư tưởng của giai cấp vô sản. Anh mong em cho anh cơ hội cực kỳ quư giá ấy, anh hứa sẽ yêu thương, chiều chuộng em, săn sóc và bảo vệ em, đồng sanh, đồng tử với em cho đến trọn đời…”
Đọc xong, Thanh Huyền bật cười hỏi Bích Ngọc,
-“Vậy em nghĩ sao về tấm chân t́nh này?”
-“C̣n nghĩ sao khi em chưa có bạn trai, chưa có ai yêu ḿnh th́ nay lại có. Nhưng phải có thêm thời gian để t́nh cảm nảy sinh và chin muồi chứ.” Ngọc nhấn mạnh vào chữ ‘chưa’ để Huyền không liên tưởng đến Minh Thẩm và t́nh cảm bí mật giữa cô với Thẩm. C̣n nhu cầu bạn trai, lúc nào cô lại chẳng có, chí ít để qua chàng trai nào đó, cô t́m lại được h́nh bóng của người cha bị sát hại khi cô c̣n là trẻ nhỏ từ trong vô thức của cô được phóng chiếu vào chàng trai đó. Trong vô thức của cô có một ngăn kéo trống cần được lấp đầy. Về phương diện này, xem ra Thẩm có ưu thế ngự trị trong ḷng cô hơn, nhất là sau này anh sẽ trở thành “cha” trong đạo. Lúc đó Huyền hỏi tiếp,
-“Vậy khi nào em cho Tuân cái hẹn đầu tiên để hai người bắt đầu t́m hiểu?”
-“Khi nào mà chẳng được chị, cậu ta là tổ phó giao liên và t́nh báo của em, em là tổ trưởng. Khi nào thuận tiện th́ ngồi lại với nhau, tâm tư cùng chia sẻ.”
-“Nhưng phải sớm, đừng để lâu ngày làm cậu ta nản chí đó.”
-“Vâng, em sẽ nghe theo lời chị.”
*&*
Ngọc thật t́nh muốn hẹn ḥ, dù là miễn cưỡng để chị họ cô không thắc mắc về nỗi sầu muộn mênh mông đậu lại trên đôi mắt cô từ ngày Thẩm vào lại chủng viện. Nỗi buồn ấy đă tạo nên một vẻ đẹp kỳ bí trên khuôn mặt cô. Và cơ hội đă đến. Đó là lần cả hai phải vào chiến khu để học kỹ thuật t́nh báo và nhất là học cách thông tin bằng mật mă. Một buổi chịều sau giờ học, Ngọc rủ Tuân ra bờ con rạch nhỏ với hàng dừa nước ken kín. Mặt trời lúc đó đă từ từ lặn xuống làm đỏ rực một khoảng trời Tây. Những cánh chim ríu rit gọi nhau về tổ, tiếng nước chảy róc rách đưa hơi mát lạnh lên hai người ngồi trên một thân cây mục. Sau một hồi im lặng, Ngọc mở lời,
-“Em đă nhận được thư anh gần hai tháng rồi, nhưng không có dịp nào để cám ơn anh tấm ḷng chân thành của anh dành cho em mặc dù em thấy ḿnh không xứng đáng. Không phải em không có ḷng mến anh, nhưng em không nghĩ ḿnh có thể đi xa hơn t́nh bạn chiến đấu trong cùng một chiến tuyến, mặc dù em vẫn biết rằng trái tim của đảng rất bao la, bát ngát. Khổ nỗi, em đă có tâm nguyện rằng khi nào ta toàn thắng, đất nước sạch bóng quân thù em mới nghĩ đến việc hôn nhân. V́ thế em mong anh cũng có tâm nguyện với em như thế. Em vẫn nghĩ là trong một vài năm nữa chiến thắng sẽ về ta. Nếu anh thấy rằng thời gian ấy quá dài th́ em không dám ngăn cản anh đi t́m hạnh phúc bên cạnh một người khác…”
Rơ ràng cô tŕ hoăn một câu trả lời tích cực v́ cô vẫn c̣n yêu Minh Thẩm và chờ đợi ngày anh được phong chức linh mục, được mọi người gọi bằng “cha” và cúi đầu vái lạy. Cho dù cô chỉ sẽ là một người t́nh đàng sau cung thánh của Thẩm, cô có thể tự phong cho ḿnh là Mẹ Mẫu. Nghe những lời ấy của Ngọc, Tuân muốn trào lệ cảm: anh hoàn toàn có thể trở thành chồng cô, chỉ cần chờ đợi và trong thời gian ấy, anh sẽ vun đắp t́nh yêu, sẽ chăm sóc cô và nếu cần vào sinh ra tử với cô trong chiến đấu. Anh nói,
-“Mặc dù tâm nguyện của em làm khó anh, một trái tim đang yêu nồng cháy, anh cũng xin đi theo tâm nguyện ấy, qua đó em sẽ thấy anh yêu em thế nào và vun đắp t́nh yêu ấy ngày một to lớn hơn và cao cả hơn. Chúng ta sẽ lập nhiều công dâng đảng để trở thành đôi bạn anh hùng và tỏ ḷng tri ân đảng sẽ xây dựng đôi ta thành gia thất.” Tuân c̣n nói nhiều nữa, những câu nói vừa t́nh tứ vừa hào hùng của một trang nam tử đang yêu và anh cũng ngạc nhiên sao lúc đó văn chương trong ḷng anh dào dạt. Ngọc cúi đầu e thẹn
Nói xong anh cầm lấy bàn tay cô, và nghiêng người hôn vào mái tóc mà cô đă cởi nón tai bèo, thả buông lơi trên đôi vai và quanh cổ bên ng̣ai cái khăn rằn, một cánh tay đă quàng qua eo cô. Lúc đó có tín hiệu báo động, từ tiểu khu địch sẽ nả pháo vào mật khu v́ bộ chỉ huy tỉnh có tin t́nh báo tướng Nguyễn Thánh Tri đă từ Bắc vào Nam để chỉ đạo đường lối đang có mặt ở đấy, phía bên kia sông.
Ngọc và Tuân chạy đến hầm trú ẩn gần nhất. Nửa phút sau tiếng đạn đại bác xé không khí trên đầu họ, rồi tiếng đạn nổ với tiếng cây găy đổ, tiếng đất đá văng rào rào. Đây là hầm cá nhân, nhưng v́ các học viên t́nh báo làm quân số tăng nên hai người phải đứng trong hầm chật. Ngọc quay mặt vào vách hầm, Tuân phía sau cô nhưng khó giữ khoảng cách. Mười phút sau cô thấy người Tuân dính vào mông cô. Trong cô hai cảm giác sợ hăi và thích thú ḥa trộn. Tuy nhiên cô phải kiềm chế cho xứng đáng với t́nh yêu của Minh Thẩm v́ có những khỏanh khắc thoáng qua cô thấy Tuân như Thẩm. Cô xoay người lại và lấy hai bàn tay giữ vai Tuân, vừa làm chỗ dựa, vừa để giữ bộ ngực mây mẩy của cô khỏi chạm ngực anh, cô hỏi bâng quơ,
-“Không biết hai tướng Nguyện và Tri thế nào rồi?”
-“Chắc là cũng an ṭan như chúng ḿnh thôi.”
Tuân đoán ṃ để trấn an Ngọc nhưng lại đúng. Họ chung một hầm không xa đó lắm và cũng không cần giữ khỏang. Họ vốn là đôi t́nh nhân gái-sắc-trai-tài, họ dính vào nhau vuốt ve, âu yếm và khi báo động chấm dứt, khi Tuân và Ngọc trở về láng trại, họ ra khỏi hầm dẫn nhau vào một g̣ đất rậm rạp để làm tinh với phong cách cuồng nhiệt của hai trang hào kiệt; tiếng rên rỉ của họ ḥa lẫn vào tiếng côn trùng và ếch nhái khi bóng tối dần bao phủ mật khu...
Qua tuần và sau một đêm quần thảo hành lạc cuồng nhiệt với tướng Thánh Tri, xem ra cuộc âm dương giao ḥa và giao chiến ấy phần thắng thuộc về nữ tướng Đinh Thị Nguyện bởi lẽ “Đó là tướng th́ đây cũng tướng, đó lấy mạnh thắng yếu, đây lấy kiên tŕ làm nhụt chí đối phương”, nữ tướng đến thăm lớp giao liên t́nh báo và có bài phát biểu: “Ta không phải chỉ đánh đuổi Mỹ mà c̣n tiêu diệt ngụy cùng bọ tay sai. Phải đào tận gốc, trốc tận rễ bọn chúng, phải tàn sát chúng không chút xót thương v.v…” Bích Ngọc là người vỗ tay hào hứng nhất trong lớp sau bài phát biểu. Tội nghiệp cô không hề biết gốc rễ của cô là một người cha cộng tác với Pháp. Pḥng nh́ Pháp đă ghi vào hồ sơ vụ việc với kết luận: “Nghi can ám sát vợ chồng Monsieur H. là Tứ Quư từ Hàm Luông. Đứa bé sơ sinh con họ mất tích, đang được t́m kiếm để trao lại cho Cô nhi viện của các xơ nữ tử Ḍng Bác Ái de Chartres…”
Trước ngày Ngọc và Tuân về lại địa phương để làm nhiệm vụ, nữ tướng Định có nói riêng với Ngọc, “Cô thấy em với Tuân xứng đôi lắm lại cùng chí hướng. Nếu hai em muốn thành hôn th́ cô sẽ đứng ra tổ chức tuyên hôn cho hai em.” Ngọc nói, “Có lẽ tụi em sẽ nhờ cô nhưng không phải lúc này, v́ tụi em c̣n phải lập công dâng đảng nữa. Tuân cũng đồng ư chờ thêm một vài năm nữa”. “Vậy cũng phải”. Rồi hai người nữ ôm chầm nhau nhỏ lệ lúc chia tay. Không biết từ lúc nào, một t́nh cảm đồng chí pha chút t́nh mẫu tử đă nẩy sinh giữa họ. Phải chăng họ có “duyên” hiểu theo nghĩa Phật giáo? Có lẽ vậy, nhưng chí ít lúc này với sự phê chuẩn của nữ tướng Nguyện, Tuân đă có một vị trí nhất định dù hơi khiêm tốn trong trái tim cô. Cũng chẳng có ǵ là ghê gớm khi Ngọc có cùng một lúc hai ngă t́nh yêu v́ cô theo lẽ thường t́nh gắn yêu đương vào quyền lợi và phe phái, nhất là phe phái chính trị khi quá tŕnh phân ly đất nước đă bắt đầu với Lư Trần và sau đó là Trịnh Nguyễn. Nói cho cùng, ngoài t́nh dục mà xung năng rất mạnh mẽ trong cô, t́nh yêu tự thân của Ngọc không có đủ nội lực vạch ra con đường chuyên nhất của riêng nó. Nó giống thời cuộc lúc ấy khiến đất nước này đứng giữa hai nẻo đường tự do và cộng sản.
SĨ QUAN TIỂU KHU
Từ ngày vào lại chủng viện, mấy năm đầu Thẩm ở luôn trong chủng viện kể cả các ngày hè và lễ Tết. Từ năm thứ ba trở đi, mỗi kỳ nghỉ hè của chủng viện, Thẩm đều về quê nhà tham gia giúp xứ với cha xứ. Nhưng để được gần với Bích Ngọc, anh nói dối với cha xứ khi th́ về trường xưa để giúp các em học yếu, hoặc đi thăm người nghèo hoặc giúp cô Lai canh tác v.v… Trong những lần ấy Ngọc thu xếp để anh thay Tuân đi công tác với cô. Khi th́ họ chèo ghe đưa cán bộ cấp trên thị sát địa h́nh, khi th́ họ đích thân nắm t́nh h́nh quân số của địch, khi th́ họ chuyển thuốc men lương thực từ thành phố vào mật khu, khi th́ cùng nghiên cứu tin t́nh báo của địch mà các nhân viên t́nh báo hai-mang đánh cắp và trao cho họ. Thời gian công tác chung như thế không nhiều v́ chỉ trong mấy tháng hè, nhưng giữa hai người lại có rất nhiều những lời t́nh tứ, những cử chỉ âu yếm trong giờ nghỉ ngơi hoặc sau khi hoàn thành công việc. Dù vậy cả hai đều cùng kỳ vọng và nuôi dưỡng giấc mơ Thẩm sẽ trở thành linh mục có chức thánh. Trong nơi sâu thẳm của cô luôn có h́nh ảnh một ngẫu tượng mang dáng dấp người cha nơi Thẩm và một Mẹ Mẫu nơi cô có đủ năm áo năm màu của ngũ hành ngũ sắc.
Trong mấy năm đầu ấy ở chủng viện, với nỗi niềm nhớ thương Bích Ngọc, Thẩm thường suy nghĩ hai điều: thứ nhất là đời sống khiết tịnh của linh mục, thứ hai là liệu Việt Minh có đủ chính nghĩa để anh cộng tác, dù với những việc không đáng kể hay không?
Về câu hỏi thứ nhất anh cho rằng luật sống khiết tịnh là luật của Giáo Hội chứ không phải luật của Chúa, cho nên Tin Lành không mắc lỗi ǵ khi cho mục sư lấy vợ. Vả lại trong tôn giáo đă trở thành h́nh thức như hiện nay, các cha xứ ít nhiều đă trở thành “thầy-cúng”, việc phạm sắc giới rất thường xảy ra nên việc duy tŕ luật này chẳng có lợi. Khi Thẩm trao đổi ư kiến này với bạn đồng tu Tŕnh Điên (biệt danh của Tŕnh Diễn), anh này cười to đưa cả hàm răng trên ra và nói,
-“Ai cấm nổi cậu thành cha xứ phá giới. Giám mục chăng? Khi cậu đă là cha xứ, cậu như ông vua một cơi rồi, ai dám căi, cả khi cậu nói điều ngu ngốc nhất.”
-“Rồi cậu cũng thế chớ có hơn ai trước sự khuynh đảo của nữ sắc,” Minh Thẩm đáp lại, cau cái trán thấp trên khuôn mặt dài.
-“Không hẳn thế. Tớ ghét công danh, tớ ghét phụ nữ. Có lẽ sau này tớ sẽ chuyển qua tu ḍng khổ hạnh. Nhưng việc này để sau sẽ tính: c̣n phải suy nghĩ và cầu nguyện nhiều v́ tớ không có cái thuận lợi xuất thân từ gia đ́nh đạo gốc như cậu.”
-“Thế cậu chưa từng sống khổ hạnh khi tu thiền tông Phật giáo sao?” Minh Thẩm ngạc nhiên hỏi.
-“Hai cái khổ hạnh đó khác nhau nhiều lắm: khổ hạnh Phật giáo là buông-bỏ cái ḿnh nhận thấy là nó không có giá trị ǵ, c̣n khổ hạnh bên đạo Chúa là v́ T́nh Yêu Thiên Chúa, ḿnh hy sinh cái ḿnh biết là có giá trị có khi là vô giá.”
-“Tớ chưa hiểu ư cậu,” vốn không thông minh và chậm hiểu, Thẩm hỏi lại.
-“Thế này nhé, ví dụ như đối với một thiền sư th́ Thúy Vân hay Thúy Kiều đều là hai cái b́nh chứa đầy đồ nhơ uế, c̣n ḿnh th́ suy nghĩ và đánh giá theo kiểu Nguyễn Du và hơn thế nữa: nào là Mai cốt cách, tuyết tinh thần, nào là Hoa ghen thua thắm, liễu hờn kém xanh/ Một hai nghiêng nước, nghiêng thành/ Sắc đành đ̣i một tài đành họa hai. Và hơn thế nữa, nên khi phải từ bỏ là ta từ bỏ một giá trị, cậu hiểu chưa?”
-“Ừ hiểu,” Minh Thẩm nói mặc dù vẫn chưa hiểu. Vả lại lúc đó tiếng chuông reng báo giờ đọc kinh chiều cho hết thảy chủng sinh.
Về câu hỏi thứ hai th́ phong trào Việt Minh lôi kéo được nh́ều người chứng tỏ nó có chính nghĩa nào đó. Nó cũng đáp ứng ḷng yêu nước của người dân. Khi gắn ḷng yêu nước với một khuynh hướng bạo lực giết sạch kẻ thù và các đảng phái khác th́ nó đă thừa hưởng tính cách bạo lực thù hận vốn đă được huân tập từ mối thù Trịnh Nguyễn và Tây Sơn luôn t́m cách tru diệt nhau để lên ngôi bá chủ và lần này sẽ bộc lộ với nhiều sự nhẫn tâm tàn ác. Thẩm tự nhủ, “không thể tránh được sự đổ máu trong ḥan cảnh này nhưng chí ít ḿnh cũng là một người yêu nước trong một phong trào yêu nước.” Thẩm nghĩ thế v́ anh không biết Việt Minh là một phân nhánh ở Đông Dương của phong trào cộng sản quốc tế.
*&*
Về t́nh h́nh miền Nam lúc bấy giờ, một sử gia nghiệp dư người Pháp đă viết khá đúng:
“Những vụ mưu sát và những cuộc phục kích gia tăng. Sự khủng bố của các vùng du kích ngự trị trên đất nước này. Sự sợ hăi khủng bố đă làm cho những người có thành ư với dân tộc phải im hơi, lặng tiếng.
“Đứng đầu quốc gia, tổng thống Ngô Đ́nh Diệm thực hiện mọi biện pháp để ngăn chặn ḍng nước lũ. Nhiệm vụ của ông càng khó khăn hơn nữa khi ông càng ngày càng bị phê b́nh v́ những phương pháp cai trị. Việt Minh biết lợi dụng sự bất măn ấy. Hội nghị toàn thể của ủy ban trung ương họp tại Hà Nội tháng năm 1959 đă quyết định “tiến hành bạo lực vũ trang vào Miền Nam”. Như thế một sự xâm nhập vào Miền Nam bởi đường ṃn Hồ Chí Minh dọc theo biên giới và ở bên ngoài, đi từ miền Bắc xuống tới Sài-g̣n ở Miền Nam. Khi Việt Nam Dân Chủ Cộng Ḥa đă chắc chắn được sự hỗ trợ của Liên Xô, phong trào giải phóng quốc gia nhắm lật đổ ông Ngô Đ́nh Diệm và những người Mỹ, sẽ có được sự lan rộng của nó.
“Ngày 20 tháng mười hai 1960 Mặt Trận Dân Tộc Giải Phóng Miền Nam Việt Nam (FLN) được thành lập. Mặt trận mới này không đồng nhất, nó gồm những người Việt miền Bắc ở lại tại chỗ sau Hiệp định Genève, cả những người Miền Nam nhưng thuộc về những giáo phái khác nhau. Nhất là, Mặt trận miền Nam bị Miền Bắc điều khiển!
“Tuy nhiên vị trí của tổng thống vẫn c̣n vững chắc. Ông hưởng nhờ – v́ không thể bỏ qua – sự giúp đỡ của người Mỹ. Hơn thế nữa ông không phải là người đơn độc. Xung quanh ông là một gia đ́nh mạnh mẽ: em ông và cố vấn Ngô Đ́nh Nhu và bà vợ của ông này: bà Nhu nổi tiếng lúc nào cũng khiến cho sự thù ghét của những người chống đối tập trung vào bà. Tổng thống, một người chính trực, được kính trọng mặc dù sự độc đoán của ông và ông luôn luôn nhận được sự hỗ trợ của những người công giáo, nhất là những người công giáo Miền Bắc. Một âm mưu đảo chính nổ ra chống lại ông ngày 11 tháng mười một 1960 đă thất bại và ông thoát khỏi đồng thời vị trí được củng cố thêm. Nhưng đó là sự ngừng nghỉ tạm thời.”
Ngày 21 tháng mười hai, một trung đội quân báo của quân lực VNCH được điều động về chi khu Chợ Lách, với đôi bạn chuẩn úy Khiêm và thiếu úy Khánh. Họ có nhiệm vụ phải nắm rơ t́nh h́nh tổ chức của địch để từ đó giữ ngăn chặn và tiêu diệt đối phương từ bên ng̣ai tỉnh, bảo vệ an ninh chiến lược của tỉnh Kiến Ḥa. Họ cập nhật hồ sơ t́nh báo mà người Pháp c̣n để lại, điều tra những thành phần họat động ngầm, theo dơi các hoạt động nằm vùng khả nghi.
Trong một buổi liên hoan mừng Quốc khánh, Thiếu úy Khánh lập một danh sách riêng và đề nghị tiểu khu chuyển thư mời. Chuẩn úy Khiêm liếc qua danh sách và ngạc nhiên hỏi Khánh,
-“Cậu mời mấy khuôn mặt t́nh nghi họat động hoặc có cảm t́nh với phe đỏ chi vậy?”
-“Để ḿnh lập một cầu nối ngơ hầu tiếp cận họ và từ chỗ t́nh nghi, ḿnh sẽ biết mặt trái của họ. Tới lúc đó mới biết dưới cái vỏ xanh, cái ḷng của nó đen hay đỏ.”
-“Cậu đúng là có bản năng làm t́nh báo…”
-“Và rồi cậu cũng có việc để làm… Tớ sẽ nói rơ với cậu sau.”
Thật vậy, trong danh sách khách mời mà thiếu úy Khánh đề nghị có “Ban giám hiệu và thầy cô giáo trường Tương Lai”.
Đến ngày liên hoan mừng Quốc Khánh, trường Tương Lai có ba đại biểu: Giáo Lộc, Hai Thâu và cô giáo Thanh Huyền, con gái ông Thâu. Sau các bài thuyết tŕnh là một bữa ăn nhẹ buổi trưa. Chuẩn úy Khiêm được bố trí ngồi cạnh Thanh Huyền và nhân dịp này, anh hỏi han cô trước hết về trường học sau đó là về gia cảnh. Huyền cũng biết trước khi nhập ngũ, gia đ́nh anh là giáo dân giáo xứ Tân Ḥa Sài-g̣n. Trước khi tiệc tàn họ đă có chút t́nh cảm với nhau, Huyền đă cho Khiêm biết địa chỉ của gia đ́nh cô và mời Khiêm đến nhà như một người bạn của gia đ́nh. Hai hôm sau, thiếu úy Khánh gặp Khiêm và nói,
-“Cô giáo Huyền mà cậu đă làm quen th́ tốt lành và vô tư. Nhưng cô giáo Bích Ngọc mới thật sự có vấn đề thậm chí c̣n nguy hiểm nữa. Tôi vừa được thông tin, hôm mừng quốc khánh, cô ta vắng mặt v́ bận họp chi bộ đảng. Hôm nào cậu đến nhà Huyền nhớ ḍ hỏi cô này, v́ cô này là em họ cô Huyền. Thế nhé.”
-“Thiếu úy giao việc này cho người khác đi. Làm như vậy, tôi không những không khai thác được ǵ mà có khi c̣n phải ḷng và yêu cô ấy mất.”
-“Cậu yêu cô ta rồi phải không, nói thật đi để tôi liệu? Tôi cũng như cậu dứt khóat không lợi dụng t́nh yêu.”
-“Thật t́nh mà nói, tôi đă cảm mến cô giáo Huyền ngay trong lần gặp đầu tiên. Mỗi lần tôi đến thăm cô ấy tại nhà, cô ấy mừng rối rít và tiếp đăi ân cần. Có lẽ sau mấy tháng nữa tôi sẽ ngỏ lời với cô ấy.”
-“Nếu cô ấy là thật sự là Việt cộng, cậu sẽ tính sao?” Thiếu úy Khánh cười to nói.
-“Chắc là tôi sẽ tuyệt t́nh rồi âm thầm xin đổi ra đơn vị tác chiến để quên đi mối t́nh nồng thắm này. Nhưng chắc không phải thế đâu, cô ấy sống không thù hận, lại hay đi chùa nghe giảng đạo lư; lễ lớn bên đạo Chúa th́ đi nhà thờ… ”
-“Tôi cũng mong cô ấy như lời chuẩn úy nói. Chỉ xin góp ư là trước khi đổi đi đơn vị khác, cố mà cưới được cô ấy để đem cô ấy đi theo ra khỏi vùng đất khúc hiểm này,” Thiếu úy Khánh ngừng mấy giây rồi nói trước khi bỏ đi, “Thôi được để tôi tính lại và nhờ tuy-dô khác.”
C̣n lại một ḿnh trong pḥng, chuẩn úy Khiêm trở lại tủ hồ sơ t́nh báo mà quân đội Pháp c̣n để lại. Những hồ sơ này viết bằng chữ Pháp, đă lạc hậu so với hồ sơ cập nhật hiện tại. Chiều nay Khiêm sẽ đốt bỏ theo lệnh cấp trên cho phép, sau khi đă nhận được báo cáo của Khiêm.
Buổi chiều lúc ba giờ, chuẩn úy Khiêm và hạ sĩ Phục đem các hồ sơ cũ ra góc khuôn viên đơn vị, nơi có đặt cái thùng phuy cắt đôi. Hạ sĩ tưới xăng vào bó hồ sơ đầu tiên trong thùng, sau đó đốt mồi lửa thảy vào. Khiêm tay cầm tờ biên bản, đứng quan sát. Bỗng dưng anh cảm thấy đau bụng. Lúc đó c̣n lại bó hồ sơ cuối cùng. Anh đưa biên bản cho hạ sĩ kư trước rồi đi về phía nhà xí. Đă hẳn Khiêm tin rằng hạ sĩ Phục sẽ đốt hết, nhưng đó là chỗ bất cẩn của anh. Phục là một người làm việc ngầm cho phe đỏ. Anh đă giấu bó hồ sơ cuối cùng ấy và chuyển vào mật khu mà người nhận đầu tiên là Ngọc Bích. T́nh cờ cô này thấy trong một cuốn sổ b́a đen một ghi chép ngày 27 tháng 12 năm 19xx, nội dung như sau:
“Hai ngày trước 24-12 gia đ́nh ông XYZ, nhân viên pḥng nh́ bị ám sát khi ăn rê-vây-dông. Cả hai vợ chồng đều tử tử vong. Bé gái nhỏ tên trong giấy khai sinh là Xu ân Trang bị mất tích, c̣n đang được t́m kiếm. Nghi can Tư Quư, c̣n đang theo dơi v́ khi thẩm vấn hắn nói ḿnh ngọai phạm và đi thăm bạn ở Cái Bè. Đề xuất: theo dơi tiếp vụ này.”
Đọc xong ghi chép ấy, Ngọc Bích choáng váng, thất thần. Cô không ngờ cha ruột cô là người có tội với đảng mà cô đang phục vụ. Đảng này đă là kẻ thù của cha cô khi ông c̣n sống. Một nỗi tức giận trào lên trong ḷng cô về người cha ruột. Cha cô đă làm cho cô mắc tội lây và lư lịch của cô sẽ có một t́ vết ghê tởm nếu “tổ chức” biết được việc này. Tổ-chức mà biết được th́ “tiền-đồ” của cô trong đảng sẽ tiêu tan. Có thể cô sẽ bị giết, bị thanh trừng v́ dám che giấu, lừa gạt đảng mặc dù …đảng vẫn tha hồ giấu giếm và dối gạt nhiều người. Vâng, cô nguyền rủa số phận của cô, thế mà bao lâu nay cô vẫn sống hoan hỉ trong giấc mơ đẹp: được sinh ra, lớn lên và trưởng thành trong ṿng tay của Đảng. Cô vẫn thường có giấc mơ lănh-tụ ôm cô trong ṿng tay khiến ḷng cô rạo rực. Bây giờ cô thất vọng về ḿnh quá như một người bị mắc chứng tự ti mặc cảm. Bản ghi chép t́nh báo ấy đă làm cô rơi vào t́nh cảnh của một kẻ “cô thần, nghịch tử”. Dù không ai chọn cửa để vào thế gian này, nhưng cô thấy ḿnh bất hạnh và vô cùng tội lỗi. Cảm xúc vừa sợ hăi, vừa tội lỗi ấy làm cô gào lên, “Tại sao như thế này?” trong khi nước mắt cô trào ra giàn giụa. Rồi cô thầm cám ơn cha nuôi Tư Quư đă nuôi cô và đă tái sinh cô một cuộc đời gắn liền với vua và lănh tụ khi được làm “bề tôi hèn mọn” của các đấng.
Nửa giờ sau, Ngọc mới trở lại b́nh tĩnh, cô chạy lại, xé rời trang ghi chép ấy ra khỏi cuốn sổ b́a đen, ṿ nó trong tay đúng lúc bà Lai kêu cô xuống gầy bếp lửa nấu chè cho suất bán buổi tối. Và cô đă dùng tờ giấy trong tay cô làm mồi nhen lửa.
Bà Lai tất bật với việc sắp xếp rau củ, rồi việc nấu chè bán lúc chiều tối không thấy vẻ mặt cô sầu năo. Buổi tối khi đi bà gánh gánh chè về, đă thấy Ngọc vào giường ngủ sớm, bà tự nhủ, “Thôi ḿnh cứ để nó ngủ, ngày mai nó phải dạy học cả ngày.”
Hôm sau trong giờ giải lao trong pḥng giáo viên, khi chỉ c̣n lại Thanh Huyền và Bích Ngọc, cô này hỏi,
-“Chị có biết ǵ về cha ruột của em không chị?”
-“Làm sao chị biết được, những ǵ chị biết là do người lớn nói lại…” Thanh Huyền giữ vẻ mặt b́nh thản đáp.
-“Nghĩa là ba em bị Tây giết chết lúc chúng đi càn quét?”
-“Chị nghĩ sự thật là thế. Vả lại ng̣ai dượng Quư đă đi tập kết, các chứng nhân khác đă hy sinh trong chiến đấu. Hôm nay nh́n thấy sự ngoan cường của em trong chiến đấu chị càng tin ḍng máu anh hùng của ba em c̣n sôi sục trong em.” Thanh Huyền nói như đọc diễn văn và cô biết cô đang làm văn chương, vả lại cô vẫn cho rằng nhớ đến lịch sử quá khứ hỗn độn ấy khác nào nghe câu chuyện do một thằng điên kể lại, nhiều âm thanh và cuồng nộ mà c̣n vô nghĩa nữa.
Ngọc Bích cảm thấy được an tâm v́ theo Thanh Huyền, bên quân báo của tiểu khu cũng đă thừa nhận “truyền thuyết” cha cô bị Tây đi càn, giết chết. Với thông tin này, Thanh Huyền khuyên Ngọc Bích phải thận trọng, coi chừng đang bị theo dơi hành tung. Lẽ dĩ nhiên Huyền giấu kín chuyện cô và chuẩn úy Khiêm đă yêu nhau. Cô lo lắng sầu muộn v́ Khiêm muốn nhờ người mai mối đến gặp ông Hai Thâu để xin cưới cô mà không biết cha cô là một việt cộng nằm vùng.
Những lời trấn an của Huyền làm Ngọc an tâm, nhưng sự an tâm này không lâu. Dù không nhiều lắm, cô cảm thấy có lỗi với người cha bị ám sát. Văn hóa xưa theo Khổng Mạnh đ̣i hỏi sự trả thù hay ít nhất là sự truy cứu h́nh sự như lời ông Khổng nói, “Dĩ đức báo đức, dĩ trực báo oán”. Cô bị giằng co giữa hai ba bổn phận: bổn phận báo ơn Đảng, ơn Lănh tụ thay trời hành đạo như vua ngày xưa, và ơn dưỡng dục của ông Quư, bà Lai, nên cô phải đành giủ bỏ ơn cha mẹ sinh thành.
Mặt khác, khi biết ḿnh có cha mẹ “phản động”, hào quang của Đảng cô theo (có lúc đă làm cô xuất-thần) dần dần tàn lụi. Cần ǵ phải bạo lực thái quá như thế kiểu giết lầm hơn bỏ sót. Chính cô đă mấy lần nhúng tay vào máu để lập “thanh tích”. Chính cô đă nh́n thấy dân vô tội kể cả trẻ nhỏ chết oan v́ đạn pháo kích. Một niềm hối hận nhỏ nhoi mà cô tưởng không c̣n nay lại hồi sinh.
V́ thế trong thời gian gần đây cô hay thấy ác mộng. Thường trong ác mộng, cô thấy xuất hiện trên một phông nền xám, lỗ chỗ những vết máu cái bóng trắng mà cô biết đó là cha cô, những thương tích trên thân thể làm cho cái bóng trắng đó móp méo, giập nát. Cái bóng ấy kêu van cô: “Con ơi, Trang ơi, bè-đảng giết chết ba má rồi…” Lần khác, cái bóng ấy c̣n thêm một chi tiết rung rợn: “Ba má chết rồi mà Tư Quư và đồng bọn c̣n đâm ba mười lăm nhát dao găm, má con sáu nhát.” Sau cùng cái bóng trắng xỉn màu, tan dần vào trong cái nền xám tro và biến mất. Trong những lần gặp ác mộng, chỉ có một lần ông nài xin, “Trả thù cho ba má con ơi!”
Sau lần ấy, cô tự nhủ, “Làm sao con trả thù được khi ngày nay con là nghĩa tử của họ được ưu ái, nâng đỡ. Một bề-tôi nhỏ bé. Làm sao con có thể ‘lấy đũa chống trời’. Vả lại họ giương cao ngọn cờ vệ quốc c̣n được ‘thiên mệnh’ phù tŕ (như lời Giáo Lộc thường nói) khi được vua truyền trao ấn tín bên ngoài thành nội. Cha tha lỗi cho con.”
Thế nhưng mỗi lần gặp ác mộng mồ hôi cô đổ ra thành giọt, sau đó cô cảm thấy tâm trạng bồi hồi, trống rỗng, vừa sợ hăi vừa chán chường, cô cảm thấy cần phải bám víu vào một cái ǵ đó để nhờ đó lấp đầy nỗi bồn chồn, trống rỗng và trở lại b́nh tĩnh. Tôn giáo chăng? Dĩ nhiên những ngày lễ lớn trong đạo Chúa cô theo bà Lai đến nhà thờ, nghe bà đọc kinh rất nhuyễn. Nhưng thử hỏi một tôn giáo h́nh thức giúp được ǵ cô, mặt khác một người theo đảng vô thần như cô trông chờ ǵ từ tôn giáo. Nỗi xao xuyến trong ḷng ấy thể hiện ra nơi đôi mắt xa vắng, u hoài của cô như một hồ nước trên núi cao trong bóng râm của mùa thu ảm đạm tạo thêm một nét đẹp kỳ bí, lạ lùng.
*&*
MỘT CHUYẾN ĐI CÔNG TÁC
Mùa hè năm đó, chiến cuộc nóng lên với một vài thắng lợi của phe đỏ. Lúc đó Minh Thẩm có mặt tại giáo xứ Yên Bằng, một giáo xứ nhỏ cách Chợ Lách khoảng bảy cây số. Anh về đây để giúp xứ, đỡ đần việc mục vụ cho một linh mục già trên sáu mươi tuổi sau khi anh nhận được chức phó tế. Ông cha già ấy hiền và ngây ngô như bụt, hôm Thẩm mượn xe đạp của ông để đến thăm cô Lai, anh nói,
-“Hôm nay con về Tiên Đông thăm cô ruột con, chiều tối mới về.”
-“Vậy hả, vậy mà cha không biết con có cô ruột ở đó… Thầy ăn cơm rồi hăy đi.”
-“Con ăn cơm với cá sặt kho tiêu rồi cha ạ.”
-“Có tô mắm thái người ta cho thầy thấy không?”
-“Con không ăn được mắm cha ạ?”
-“Vậy hả. Vậy con xin phép Chúa rồi đi cho sớm.”
-“Dạ,” nói rồi anh vào nhà thờ, đứng trang nghiêm trước Thánh Thể và mấp máy lời xin theo kiểu mà cha già đă chỉ cho anh. Sau đó anh làm dấu rồi lui ra.
Sau đó anh đi và trong suốt dọc đường, anh h́nh dung lại khuôn mặt khả ái của Bích Ngọc, mắt hai mí, vành mi đen cong như mái đ́nh, má tóc dầy mượt mà óng ả và cả những đường nét trên thân thể cân đối của cô. Vâng, anh vẫn luôn yêu cô dù sẽ trở thành một linh mục sống đời thánh hiến khiết tịnh. Những kỷ niệm ngọt ngào, thân thiết bên nhau luôn sống động trong anh.
Anh đến nhà cô Lai lúc Ngọc sắp sửa ra ngoài, cô nắm cổ tay anh mừng rỡ và nói,
“Em đang nghĩ về anh th́ anh đến. Em mừng anh vẫn khỏe.
Trong lúc cô nói, anh nh́n cô đắm đuối, rơ ràng cô đă già giặn và đẹp hơn xưa với đôi mắt u buồn sau làn mi mướt. Bây giờ anh hỏi,
-“Cô đâu rồi em?”
-“Mẹ em mới ở chợ về và đang chuẩn bị nấu chè bán buổi tối… Anh gặp mẹ em rồi sau đó cùng em đi đến chỗ ‘người quen’ bàn việc.”
-“Ừ vậy đi, hôm nay anh sẽ ở bên em cả ngày.”
Sau đó, Ngọc đưa Thẩm xuống nhà sau nơi cô Lai bận rộn với việc đăi đậu xanh và gọt khoai môn cho nồi chè. Anh đứng gần cô chào hỏi chuyện tṛ một lúc. Cô Lai hỏi,
-“Cháu được ‘tấn phong’ chức ǵ rồi?”
-“Dạ cháu được chức phó tế rồi cô, trong ṿng hai năm nữa cháu sẽ có chức thánh.”
-“Vậy th́ tốt quá. C̣n anh cháu và chị cháu sao rồi?”
-“Dạ anh Luân cháu đă khấn trọng ḍng La-san và qua Pháp học thần học và sẽ được thụ phong linh mục c̣n chị Dung cháu đă khấn trọng ḍng Chúa Quan Pḥng và qua Pháp học thêm về luật ḍng và mục vụ để về làm phó cho một chị bề trên người Pháp.”
-“Vậy là anh chị em nhà cháu đều có ơn Chúa gọi đặc biệt để có chức vụ cao trọng trong các ḍng làm sáng danh Chúa và sang danh cho ḍng tộc…”
Những lời cô Lai, mẹ nuôi Bích Ngọc, nói làm Ngọc xúc động, cô thấy nơi Thẩm một tiền đồ không chỉ trong tôn giáo mà cả trong chính trị nếu chính trị sử dụng chính sách ḥa giải và liên tôn thêm vào chiêu bài đ̣an kết dân tộc. Dĩ nhiên cô sẽ xác tín điều ấy như một đường lối đúng đắn, một đường lối thiên tài của đảng và không hề nghĩ đó là một chiêu bài. Về phẩn Thẩm, anh không nhận thấy cô Lai dung sai từ “tấn phong” là từ chỉ dùng trong chính trị, v́ với anh hệ thống giáo sĩ cũng là một hệ thống quyền lực như chính trị. Hai hệ thống khi th́ song song, khi th́ đối đầu và sẵn sàng thôn tính nhau. Và anh vẫn thường tự nhủ nếu hoàn cảnh cho phép anh sẽ ḥa tan tôn giáo nặng tính giáo sĩ ấy vào quyền lực chính trị. C̣n bây giờ, anh cảm thấy tự hào và măn nguyện bời những lời cô Lai khen ngợi.
Sau gần nửa tiếng đứng nói chuyện với cô Lai đang tất bật nấu nướng, Minh Thẩm chào cô khi thấy Ngọc ra dấu phải xuất phát. Lúc đó anh lấy xe đạp của cha-già Ḥang chở cô đi ḷng ṿng ra vùng ven thị xă, đến một xóm nhỏ giáp những cánh đồng, lúa xanh mơn mởn cao được hai tấc, sáp trổ đ̣ng đ̣ng. Cuối cánh đồng loang lóang ḍng sông nhỏ dưới nắng trưa với những đám mây trắng như bông trôi nhẹ trong bầu trời xanh như ngọc biếc. Đến một chỗ đường hẹp và gồ ghề, họ quẹo vào một con hẻm nhỏ và đến một căn nhà lá tồi tàn, lá ken vách đă rách ra từng mảng. Đây là căn nhà thằng Cà-rem sống với bà ngọai nó v́ cha mẹ nó đang họat động trong khu. Đôi nam nữ phải cúi đầu bước qua cửa và thấy thằng Cà-rem mà Thẩm đă biết trong các lần hoạt động trước ngồi đợi Ngọc và Thẩm với một thằng nhóc lứa tuổi nó, khoảng mười bốn tuổi, vẻ mặt loắt choắt, đôi mắt láo liên, môi thâm, tai nhọn như tai dơi. Đợi hai người mới đến ngồi xuống chiếc chiếu rách, thằng Cà-rem giới thiệu người mới có cái tên rất ấn tượng là thằng Tiểu Quỷ. Theo lời của Cà-rem, Tiểu Quỷ là một cô nhi trốn ra ngoài từ một cô nhi viện do các xơ phụ trách. Sở dĩ nó phải trốn đi v́ mỗi khi đọc kinh chung nó cảm thấy rất khó chịu trong người, thậm chí có lần trong giờ chầu Thánh Thể nó đau đớn như có cả chục mũi kim đâm vào người. Dĩ nhiên Cà-rem không biết chi tiết này, chỉ biết là nó ghét các xơ khó tính. Cũng theo Cà-rem, khi hoạt động Tiểu Quỷ rất xuất quỷ nhập thần như làm pháp thuật. Có lần đi ngang một sạp vải, nó chôm một khúc vải gấm Thượng Hải, tiếp tục đi ung dung giữa chợ Kiến Ḥa. Khi chủ sạp phát hiện đuổi theo, nó bắt đầu chạy ra tới đường lớn có hàng cây dầu cổ thụ, không ai t́m thấy nó nhưng thấy xấp vải gấm vắt lủng lẳng trên một cành cây cách mặt đất tám mét. Sau đó Cà-rem mới biết nó trốn trong thùng xe ba-gác chở rác. Sự thật là Tiểu Quỷ ẩn ḿnh trong chính gốc cây. Bích Ngọc cắt ngang,
-“Các em phải nhớ, đă họat động ngầm, các em đừng làm cho người ta chú ư đến ḿnh nhất là với những tṛ nghịch ngợm vô bổ đó.”
Nói rồi, cô lấy trong người ra một bản đồ thị xă bắt đầu nói về công tác tiếp tế thuốc men và vật dụng vào khu. Sau hơn một giờ bàn thảo, họ gút lại hai phương án: phương án một Ngọc và Thẩm xuống ghe cùng hàng hóa đi ngược ḍng đến trạm trung chuyển, xuống hàng rồi qua ghe khác về nhà; phương án hai là khi bị theo dơi Cà-rem và Tiểu Quỷ cùng hàng hoá ngụy trang xuống thuyền đến trạm trung chuyển thay Ngọc và Thẩm để giao hàng. Hai người này phải t́m cách đánh lạc hướng thám báo và lập tức rời khỏi thị xă. Khi đă bàn xong việc, bà nội Cà-rem bưng trên một cái nia cơm và thức ăn mời khách trong nia có tô canh bầu nấu đầu cá lóc, thân cá cắt khúc kho làm món mặn. Bốn người ăn uống và tṛ chuyện vui vẻ sau đó ra về. Trên đường về Thẩm và Ngọc ghé vào đến một con lạch nhỏ nghỉ chân, họ cùng ngồi trên một g̣ đất khuất đám cây lá, nói với nhau những lời yêu đương. Đến lúc những cử chỉ âu yếm của Thẩm có chiều hướng lả lơi v́ giữa trưa vắng vẻ nếu họ muốn họ có thể làm t́nh trên g̣ đất ấy, vốn cách xa làng xóm và vắng bóng người chỉ nghe thấy tiếng gà ban trưa từ xa xao xác gáy. Ngọc liền dịu dàng nói,
-“Khoan đă anh, anh quên là khi chưa thi đổ th́ chưa động pḥng sao.” Cô nói trong lúc một bàn tay của Thẩm đă lần sâu xuống chỗ tam giác nhô cao giữa hai đùi cô.
Thẩm hiểu ngay “chưa thi đỗ” là khi chưa có chức thánh; Ngọc liền sửa người đứng dậy và đ̣i về. Thẩm không dám miễn cưỡng bước ra dắt xe đạp chở cô về. Giữa lùm cây trong đám lá ken kín có hai con mắt nh́n theo họ từ sau lưng. Cũng đôi mắt ấy đă nh́n thấy cảnh tượng hai người âu yếm lả lơi. Đó là đôi mắt của Tiểu Quỷ v́ nó là quỷ thật và mặc dù chỉ sống bằng thù hận, không bao giờ biết yêu thương là ǵ, nhưng khi thấy con người yêu thương âu yếm dù là kiểu ǵ nó vừa ganh tức vừa thèm thuồng. Nó ao ước trái tim đă hóa đá mà vẫn đập của nó mềm mại trở lại như trái tim bằng thịt máu của con người nhưng không được. Nó đă bị Trời Cao kết án. Khi thấy Minh Thẩm và Bích Ngọc đă đi khuất, nó chạy lại g̣ đất giẫm chân và khua tay bày tỏ nỗi bực tức và nói, “Chưa diễn xong màn cuối mà mấy người lại nói văn tuồng là sao vậy.” Nó nghĩ giá mà nó khóc được… Than ôi, đôi mắt nó không c̣n tuyến lệ nữa. Sau cùng để nguôi ngoai cơn giận, nó nghêu ngao bài thơ mà nó học lóm của một nhà nho bất đắc chí: Mẹ ơi, con muốn lấy chồng/ Bỏ công trang điểm má hồng răng đen/T́m ai danh vị, cao quyền/ Vênh vang chức thánh giữa miền linh thiêng.
Tối hôm đó, khi về đến nhà thờ, cha già c̣n đang lần chuỗi Mân côi. Thẩm vào ngồi gần đó cùng đọc với cha cho hết chuỗi. Đọc kinh xong, cha già hỏi,
-“Xe cộ có sao không mà con về trễ vậy?”
-“Dạ không, chiếc xe đạp của cha chạy tốt… V́ cô con và các em con níu kéo măi, bảo con phải ăn cơm rồi mới về nên con về trễ.”
-“Vậy hả.”
Đúng là cô Lai có giữ Thẩm ở lại để ăn cơm chiều, nhưng đó không phải là lư do duy nhất.
*&*
Đến ngày thực hiện kế họach Thẩm xin phép cha-già về thăm bác hai Thâu ở Hàm Luông, anh nói,
-“Con xin phép ở lại một đêm với hai bác và các anh chị.”
-“Vậy hả” cha già nói tiếp, “Con đi và về sớm”
Thẩm đi bộ xa nhà thờ một khoảng để không ai thấy anh đón xe đi hướng ngược lại. Hôm đó anh và Ngọc ăn mặc chỉnh chu đón xe đến chỗ hẹn trong thị xă. Anh gặp cô tại điểm hẹn đúng giờ; cô mặc áo bà ba màu hồng nhạt, cô mặc quần lụa đen, chân đi dép như các cô gái ở tỉnh, đầu đội nón vải hoa rộng vành màu tím nhạt, tay cầm túi vải mau nâu. Trông họ như một đôi thầy cô giáo đi vua sắm. Cà-rem và Tiểu-quỷ theo sau họ một khoảng cách chừng mười lăm mét. Việc trước tiên, Ngọc và Thẩm đến gặp một đại gia đưa cho xem tờ giấy liệt kê các món phải mua, đại gia này trao tiền rồi đốt tờ giấy. Nhận được tiền xong, cả hai đi đến các cửa hàng quen biết gom đủ hàng. Sau đó cho tất cả hàng vào giỏ tre to, dưới cùng là lố thuốc trụ sinh Péniciline một triệu đơn vị, giữa là bông băng, thuốc sát trùng, bột ngọt, thuốc lá đồ khô, trên cùng là cá khô. Sau đó thằng Cà-rem thuê xe ba gác chở ra bến, Cà-rem ngồi trên yên sắt sau lưng anh đạp xe ba-gác. Ngọc và Thẩm đi bộ nhanh sau xe, sau cùng là Tiểu Quỷ. Khi hàng tiếp tế c̣n cách bến đ̣ vài chục mét th́ Tiểu quỷ trờ tới, nói nhỏ với Ngọc, “Có ‘cớm’ đang lục lạo, t́m hai người đó, quay lại phố đi, để tụi em lo vụ này cho.” Nói xong nó dúi vào tay Thẩm chai rượu tây mà nó chôm được lúc đi đường, nói nhỏ, “Vào trong nhà hàng nào đó uống cái này, chờ êm rồi rút... ” Nói xong nó chạy lên trước hối thúc Cà-rem. Ngọc và Thẩm tái mặt rẽ trái vào phố người Hoa. Lẩn trước họ cũng đă trốn thóat khi chui vào rạp chiếu bóng lúc cô bán vé sắp đóng cái ô cửa của bức lưới sắt quay xung quanh quầy vé v́ trong rạp đă chiếu xong phần phim thời sự. Đó là lần đầu tiên họ xem một phim Nhật với đôi nhân t́nh hôn hít và âu yếm như người Tây. Sau hai lần rẽ trái và rẽ phải nữa, họ thấy ḿnh đứng trước một khách sạn của người Hoa. Ngọc kéo tay Thẩm vào pḥng tiếp tân trên tường bên phải, dán h́nh mấy ngôi sao điện ảnh Hồng Kông. Ngọc nói với Thẩm,
-“Ḿnh thuê một pḥng đợi đến tối trả pḥng rồi đón xe từ Sài-g̣n về muộn để về nhà.”
-“Ừ cũng được.”
Nhận pḥng trên lầu và đặt hai phần cơm trưa xong, họ vào căn pḥng hơi tối với một bóng đèn điện vàng vọt, hai cửa sổ đóng kín. Sau khi mở ra một cửa sổ cho ánh sáng trời lọt vào, họ ngả lưng xuống hai bên tấm nệm giường, trao đổi vài câu tâm trạng lo lắng. Được một lúc, Ngọc ngủ thiếp trong lúc Thẩm ngồi dậy vào nhà tắm để tắm rửa cho mát với nước múc từ cái lu cao tráng men vàng. Bên ng̣ai khu phố, sinh hoạt chậm lại giữa buổi trưa oi bức. Vừa mặc lại quần áo, Thẩm nghe thấy tiếng kêu thảng thốt và tức tưởi của Ngọc bên ngoài “Cha ơi!” Cô đă gặp trong ác mộng người cha đầm đ́a máu của cô khiến cô đă bật dậy kêu to. Thẩm thấy Ngọc ngồi dậy, trán lấm tấm mồ hôi, ngồi xuống bên cạnh hỏi,
-“Em đă gọi anh? Em có sao không?”
-“Không, em gặp ác mộng và thấy khó thở. Anh mở hết cửa sổ cho em đi.”
Thẩm làm theo, trong lúc đẩy hai cánh cửa c̣n đóng ra, đàng sau bức màn dài, anh chợt thấy một bóng người mặc áo màu nâu như màu áo của Tiểu Quỷ rơi xuống. Anh cho rằng ḿnh nh́n lầm v́ lóa mắt. Thế nhưng đúng là Tiểu Quỷ, nó rơi xuống, không hề hấn ǵ, đi một ṿng trong chợ rồi trở lại, núp lơ lửng sau bức màn cửa sổ: nó ṭ ṃ xem đôi nam nữ làm ǵ với chai rượu mà nó dúi vài tay Thẩm.
Một làn gió nhẹ theo cửa sổ vào pḥng, làm Ngọc b́nh tĩnh trở lại. Lúc đó có tiếng gơ cửa, Thẩm ra mở cửa nhận hai phần cơm của người hầu pḥng mang lên, Thẩm nói,
-“Cơm chiều chúng tôi sẽ xuống pḥng ăn khỏi phiền mang lên.”
-“Dạ, thưa ông.” người thanh niên hầu pḥng đáp lại rồi lui đi.
Sau khi ăn xong, hai người nói chuyện một lúc. Họ nghĩ ḿnh thoát nạn khỏi tay bọn cớm, nhưng Ngọc vẫn băn khoăn việc chuyển hàng có trót lọt không. Thẩm trấn an cô khi nhắc đến tài biến báo của Cà-rem và hành trạng xuất quỷ nhập thần của Tiểu-quỷ.
Rồi trong lúc Ngọc đi tắm, Thẩm cầm chai rượu tây lên ngắm nghía. Mảnh giấy nhăn trên thành chai tŕnh bày rất mỹ thuật một cái khung hoa văn. Bên trong khung, dưới ḍng chữ tên rượu Tristan et Yseult vẽ một chiếc thuyền với cánh buồm màu hồng. Trên nền hồng ấy vẽ một đôi nam nữ. Chàng thanh niên có vẻ là một hiệp sĩ, c̣n cô thiếu nữ tóc vàng có vẻ là một tiểu thư khuê các. Dĩ nhiên một thầy-sáu như Thẩm không hề biết truyền thuyết Tristan đón cô dâu công chúa tóc vàng Yseult về cho ông vua, chú của Tristan. Khi c̣n lênh đênh trên biển, họ uống nhầm rượu mê dành cho đôi tân hôn vương giả. Thế là họ si mê nhau và cùng thông dâm trên thuyền. Xem h́nh vẽ trên nhăn rượu Thẩm chỉ đoán ṃ là rượu dành cho đôi vợ chồng trẻ trên chiếc du thuyền của tuần trăng mật v́ ở góc tranh vẽ có h́nh trăng lưỡi liềm ở giữa ba ngôi sao. Với nỗi cao hứng mà bức tranh gây ra, Thẩm mở nắp chai, dốc ngược vào miệng một ngụm lớn. Cùng lúc đó, Ngọc đă tắm xong sắp sửa bước ra, cô bỗng cảm thấy tâm hồn bồn chồn xao xuyến như vẫn xảy ra sau ác mộng nửa canh giờ. Cô cảm thấy một nỗi trống rỗng tăm tối mờ mịt cần phải được cảm xúc lấp đầy, thế nên cô xin Thẩm rót cho cô một cốc nhỏ. Cô uống thấy rượu ngon màu vàng mật ong và thơm nồng. Vài phút sau cô kh ông c̣n thấy bồn chồn nữa bởi rượu đă làm cô rộn ràng ngây ngất. Thế nên Ngọc để yên khi Thẩm một tay lau và chải tóc ướt cho cô, một tay ṿng ra trước cởi dần nút áo để bộ ngực ngồn ngộn và sau đó thân thể cô bày biện ngời ngời. Vâng đây là giờ cô t́nh nguyện dâng hiến xác thân. Hăm hở dâng hiến v́ một cha nhà thờ sẽ an ủi nỗi dằn vặt bồn chồn mà h́nh ảnh cha ruột cô trong ác mộng gây ra. Rồi nụ hôn của Thẩm chạy dài trên thân thể của cô như một tượng khỏa than bằng cẩm thạch. Cô cong người đón nhận những cảm giác kỳ diệu xâm nhập từ da thịt. Cô th́ thầm hỏi Thẩm : “Bây giờ sao anh?” – “Ừ, anh yêu em vô hạn” rồi, “Hôm nay sao anh?” – “Ừ, hôm nay… em đừng bắt anh chờ đợi măi giây phút này” Rồi, cô co hai chân dài lên dạng hai đùi ra để Thẩm trượt sâu vào cô gọn gàng và dứt khoát. Sau đó cả hai dập dềnh lắc lư như con thuyền trên sóng cả: cô là đáy thuyền, anh là cánh buồm gió đẩy tới nhịp nhàng mạnh mẽ vào khung trời khoái lạc. Ngọc khẽ khàng rên rỉ, thỉnh thoảng kêu rơ to: “anh ơi, thầy ơi, cha ơi, vua của ḷng em ơi… Sao tuyệt quá vậy anh, anh làm em chết mất…” Nửa giờ sau họ trần truồng ôm nhau ch́m vào giấc ngủ, vẫn c̣n dính vào nhau, lưng trần của cô dính vào ngực trần của anh. Vô cùng măn nguyện. Trong lúc họ ngủ say, Tiểu-quỷ nắm lấy một màn cửa đu đưa qua lại như khỉ làm xiếc: trước đó nó đă quan chiêm cảnh đôi bạn làm t́nh. Một lúc sau nó nhào ra ngoài cửa sổ, bỏ đi v à do bản tính hay gây thù hận của quỷ nhỏ, nó định bụng sẽ t́m dịp nói với Tuân biết sự thông dâm này v́ nó biết Tuân muốn cưới Ngọc làm vợ.
Họ xuống pḥng cơm hơi muộn nhưng không hề ǵ. Công tác coi như ḥan thành, họ hoàn ṭan thư thả để sống cho nhau và nâng ly chúc mừng. Thẩm rót rượu Tristan et Yseult vào một ly nhỏ và mời Ngọc uống trước. Ngọc uống một hớp nhỏ rồi đẩy ly rượu lại cho Thẩm. Trong bữa ăn, họ nh́n nhau mỉm cười và chỉ nói được vài câu.
-“Em thật tuyệt vời và hơn thế nữa…”
-“Em cám ơn anh đă đoái thương em, nhưng anh không được bỏ tu. Anh phải giành được chức thánh.”
-“Anh sẽ có chức thánh trong ṿng một năm nữa, với điều kiện… ”
-“Điều kiện ǵ?”
-“Em không được cấm cản anh ‘chuyện đó’,” Thẩm nói giọng tinh quái.
-“Điều kiện đó, em c̣n phải xét lại,” cô đỏ mặt nói.
Dù nói thế, sau khi đi dạo một ṿng nhỏ trong khu phố người Hoa, họ trở về pḥng ham hố quấn quyện vào nhau và miệt mài quần thảo với việc làm t́nh thêm vài lần nữa giữa tiếng kêu rên quằn quại trong khoái cảm. Hơn hai giờ sáng họ mới ch́m vào giấc ngủ. Năm giờ rưỡi sáng trời c̣n mờ tối, họ trả pḥng, ra đón xe chở bạn hàng về lại Chợ Lách. Lúc về đến nhà thờ Yên Bằng, cha già vừa làm lễ sáng xong, đang chuẩn bị ăn sáng, ông hỏi Thẩm,
-“Tối qua con ngủ đâu, cha cứ ngồi đọc kinh chờ con về”
-“Con định về buổi chiều nhưng lúc đó tự nhiên đau bụng và đau đầu quá, các em họ đưa con một viên thuốc than và một viên Kalmine h́nh trứng nhện. Khi con bớt đau th́ đă hết xe về.”
-“Vậy hả. Con ăn cơm rồi vào pḥng nghỉ đi.”
-“Con phải nhịn ăn để cho êm cái bụng. Bây giờ con xin phép cha đi nằm nghỉ.”
-“Vậy hả, con đi nghỉ đi để cha bảo chú ba buổi chiều nấu cháo cho con.”
-“Cám ơn cha.” Nói rồi Thẩm vào pḥng, ngả lưng ngay xuống chiếu, cảm nhận dư vị khoái lạc c̣n đọng lại trong thân thể, sau đó Thẩm ngủ mê mệt cho đến giờ kinh chiều mới thức dậy.
ĐẾN HẸN LẠI LÊN
Một tháng sau khi nỗi nhớ Bích Ngọc đă nguôi ngoai trong ḷng Thẩm, th́ một công tác khác được giao cho hai người. Ngọc phải đi họp Đoàn thanh niên Ba Miền, trong đó có các đại diện Đ̣an Thanh Niên từ Bắc vào động viên đoàn Miền Nam chiến đấu chống Mỹ, đồng thời học tập tinh thần quyết chiến của các đồng chí Miền Nam. Địa điểm họp là chiến khu Hố Ḅ Tây Ninh gần biên giới Việt Nam-Campuchia. Theo kế hoạch, Thẩm sẽ cùng đi với Ngọc đến Tây Ninh, tại đây Thẩm sẽ ở lại nhà Tŕnh Diễn đi tham quan Thánh Thất. C̣n Ngọc có người của tổ chức hướng dẫn vào mật khu sau khi đă kiểm tra mật khẩu lấy từ một câu thơ của lănh tụ.
Trước đó Tuân con trai giáo Lộc đề nghị đi thay Thẩm, Tuân nói,
-“Sao em cứ để cho thầy tu tầm thường đó có dịp lập công với đảng ḥai vậy.”
-“Chính v́ tầm thường mà anh ấy mới quy phục ta. Vả lại anh ấy chỉ tham gia vào những lúc chủng viện nghỉ hè. Em phải tạo cơ hội cho anh ấy trở về với tổ quốc và dân tộc thay v́ loại trừ ra khỏi cộng đồng dân tộc, v́ theo em loại trừ như cách làm của các vua Nguyễn qua việc phân-sáp c̣n ác hơn là giết chết. Khi anh ấy ủng hộ chính nghĩa của đảng ta là anh ấy đă bắt đầu trở về cùng dân tộc.”
-“Anh thấy em có vẻ thiên vị anh ấy nhưng liệu anh họ của em có thật ḷng không, không khéo lại như chị Huyền của em…”
-“Chị Huyền sao?”
-“Chị ấy vốn đă không tham gia tổ chức mà bây giờ c̣n yêu chuẩn úy Khiêm, có lúc chị ấy đi chơi với hắn tới khuya mới về.”
-“Chị Huyền th́ em không biết, nhưng anh Minh Thẩm không vậy đâu. Chính anh ấy nói Chúa cũng có sứ mạng giải phóng người nghèo như đảng. Vả lại anh phải ở lại nhà chuẩn bị đám cưới cho chúng ḿnh. Sau chuyến công tác này một tháng rưỡi chúng ta sẽ thành vợ chồng rồi. Anh phải ở nhà chuẩn bị và nhất là xin ư kiến chuẩn nhận của chị Nguyện nữa.”
-“Ừ vậy cũng được, em sẽ đi với anh Thẩm và nhớ thật cẩn thận giữa bầy sói dữ Mỹ ngụy.”
Thật vậy, sau lần chuyển hàng tiếp tế và dâng hiến thân xác cho Thẩm, cô thấy nguy cơ bị bắt ngày càng cao. Mặt khác Thẩm có thể bị vạ lây, ảnh hưởng xấu đến con đường công danh trong cơ chế Giáo Hội. Vâng, cô sẵn sàng hy sinh đời cô, hy sinh cả t́nh yêu của cô cho công danh của Thẩm. Nếu cổ nhân từng có người sát thê cầu tướng (giết vợ để cầu sự phong làm tướng quốc) cô cũng có thể nói: Có khi ḿnh phải giết chết bản thân để lập phong hầu cho “chàng”. V́ thế cô đă quyết định giết chết con tim ḿnh và làm lễ cưới với Tuân. Sau cùng nếu tổ chức nội thành bị vỡ, cô và Tuân sẽ chạy vào mật khu, tiếp tục chiến đấu. Với Thẩm, cô đă đạt được thân xác tràn đầy dục lực của anh, được anh vuốt ve bên trong và bên dưới làn da. Như thế là quá đủ, phần hồn của anh cô nào dám tranh giành với Giáo Hội và Thiên Chúa theo lăng kính của Giáo Hội ấy. Nhưng có một khả năng khác mà cô không tính đến: quỷ dữ…Vẫn là cơn cám dỗ thiên thu của E-và trần tục.
*&*
Trên chuyến xe đ̣ từ Sài-g̣n đến Tây Ninh, Thẩm và Ngọc đi qua trót lọt lộ tŕnh. Họ phải xuống xe hai lần cầm căn cước tŕnh cho cảnh sát rồi đi bộ qua trạm gác, trong lúc hai cảnh sát lên xe, xem có hàng hóa ǵ khả nghi không.
Đến thị xă, họ vào một quán nước vắng khách và ngồi ở hai bàn riêng. Từ một bàn trong góc, một anh có vẻ nông dân, đôi mắt hơi man dại, quần tây đă cũ, áo màu chàm đă sờn vai đến trước Ngọc nói vài tiếng rồi ngồi xuống. Mười lăm phút sau theo anh ta ra ng̣ai, chỉ một thoáng đă biến mất. Hai mươi phút sau, Minh Thẩm cũng rời khỏi quán t́m đến nhà Tŕnh Diễn. Tŕnh Diễn tiếp bạn đồng tu nồng hậu v́ anh vẫn coi Thẩm là một đệ tử được anh bí truyền Phật học. Diễn muốn anh ở lại chơi một tuần v́ c̣n hơn tháng nữa, họ mới về tŕnh diện chủng viện để học môn phụng vụ. Nhưng Thẩm nói chỉ ở chơi ba ngày thôi. Đang nói cả hai giật ḿnh im lặng khi một loạt đạn đại bác vang lên từ hướng núi Bà Đen. Tŕnh Diễn sau đó thở dài im lặng, nếu cần nói ǵ chỉ nói nhát gừng từng câu chữ.
Hai giờ trưa cùng ngày, sau bữa cơn trưa với gia đ́nh Diễn với món thịt ḅ Trảng Bàng nhúng giấm, Thẩm ngồi đánh cờ tướng ở hành lang bên hông một thánh thất gần nhà bạn. Anh đă thắng ba ván và được chủ hội cờ thưởng cho một chai mật ong rừng mà theo ông nói lấy từ núi Bà Đen có trộn thêm phấn hoa và sữa ong chúa. Đang chuẩn bị sắp bàn cờ thứ tư, th́ Minh Thẩm thấy Tŕnh Diễn dẫn theo Ngọc ra gặp anh. Diễn nói, “Có em họ bạn đến t́m này, cô ấy nói từ Tân Châu ra.” Thẩm giữ vẻ b́nh tĩnh nói, “À, cô ấy muốn dẫn ḿnh vào Tân Châu thăm bà cô đấy”. Nh́n vẻ mặt hốt hoảng của Ngọc, dù cô gượng cười, Thẩm biết xảy ra biến cố chẳng lành, kéo Ngọc ra chỗ khác hỏi,
-“Có việc chẳng lành phải không Ngọc?”
-“Cuộc họp bị địch phát hiện và đă cho bắn pháo vào địa điểm họp, giết chết các anh chị đ̣an viên hết rồi anh ạ, lúc em c̣n cách nơi đó một cây số...” Ngọc dừng lại nghẹn ngào, nước mắt lưng tṛng hàng mi cong ướt lệ, rồi nói tiếp, “ḿnh phải đi khỏi chỗ này thôi v́ có thể bị chỉ điểm.”
-“Phải, anh cũng nghĩ như em nên lúc năy anh nói với Diễn sẽ cùng em vào Tân Châu.”
-“Vậy ḿnh đi nghe anh, ra khỏi đây ḿnh sẽ tính tiếp.”
Hai người với tư cách anh em họ quay lại nhà Diễn lấy túi xách đựng ít hành trang, Thẩm tặng chai mật ong do thắng cờ tướng cho ba mẹ Diễn và khoảng ba mươi phút sau, họ đón xe lam ra chợ Long Hoa v́ Thẩm nói không nên về Sài-g̣n ngay nhưng nên để qua ngày mai. Họ đến Long Hoa là nơi gần thánh thất, nếu phải thuê khách sạn cũng an toàn hơn.
Đúng năm giờ chiều, họ thuê khách sạn gần bờ sông, cô gái tiếp tân cứ nghĩ họ là đôi vợ chồng ở quê ra tỉnh có việc, nhưng phải công nhận họ đẹp đôi dù anh chồng cao hơn cô vợ nửa cái đầu. Sau khi nhận pḥng và tắm rửa xong, hai người khóa pḥng ra chợ dùng cơm tối. Lúc đó Ngọc cởi bỏ bộ áo bà ba, cô mặc áo kiểu và quần mỹ-a mới mua ở chợ. Ăn cơm xong, hai người ra một quán nước sát bờ sông, ngồi bên nhau hóng mát. Mặt trăng liềm cũng vừa hiện ra trên bầu trời, chiếu những tia yếu ớt vào các làn sóng, làm mặt sông loang lóang ánh bạc. Thỉnh thoảng một vài chiếc thuyền đánh cá đi qua làm sóng vỗ lao xao vào bờ. Bất chợt Bích Ngọc cúi đầu thổn thức. Cô khóc tức tưởi. Thẩm lắc vai cô hỏi,
-“Em có sao không?… Điều ǵ làm em khóc vậy?…”
-“Em thương tiếc các anh chị bị pháo giết chết sáng nay…”
-“Anh xin em, sự việc đă qua rồi. Anh cũng buồn lắm, anh sẽ xin cha già một thánh lễ cầu hồn cho họ. Em đừng khóc nữa, chiến tranh là thế đấy.” Thẩm nói và lấy tay bóp chặt bàn tay ngón bút và mềm mại của Ngọc.
-“Anh biết không, trong số các anh chị đó, có mấy người là kỹ sư, tiến sĩ học ở Đông Âu về, có mấy người khác sắp qua Liên xô học tiến sĩ. Bấy nhiêu nhân tài phải chết oan uổng.” Ngọc lại nức nở.
-“Không oan uổng đâu em, họ cũng giống các thánh tử đạo trong tôn giáo và như những hạt giống sẽ làm trổ sinh hoa trái độc lập, tự do và hạnh phúc cho dân ḿnh.” Thẩm nói đúng lư lẽ và rất chân t́nh.
-“Vậy mà có những người c̣n lợi dụng cái chết của họ. Anh biết không tay du kích dẫn đường lúc về cứ chăm chăm nh́n em như chiếu đèn pha từ đầu đến gót chân em lại c̣n cười đểu và gạ gẫm, ‘em ở lại chỗ anh cũng gần mé rừng, anh sẽ có cách làm cho em vui thú, quên đi sự mất mát vừa rồi’. Biết hắn nổi máu dâm ô, em cương quyết đi một ḿnh ra đường cái. Hắn lủi thủi theo sau chỉ đường; sau đó hắn đuổi bắt một con gà rừng rồi biến mất. Em đi một đọan nữa th́ tới đường cái. Thử hỏi em không uất ức sao được?”
-“Anh hiểu điều em nói, nhưng biết làm sao được v́ có thể nhiều khi hắn cũng t́m đến sự dâm dục để chạy trốn nỗi kinh ḥang của chết chóc trong chiến tranh. Những kẻ ương hèn như thế sẽ bị tổ chức loại trừ.”
Những lời khoan dung ấy của Thẩm làm Ngọc b́nh tĩnh lại dần, cô nắm cánh tay anh gục đầu vào vai anh, mái tóc mà cô đă xỏa ra, chảy xuống lưng anh rồi cô nói,
-“Những lời của anh làm em lấy lại tinh thần. Vậy ngoài lễ cầu hồn cho các anh chị ấy, anh nhớ xin cho em một thánh lễ tạ ơn Đức Mẹ đă cứu em thoát chết và thoát khỏi bàn tay dâm dục của một con quỷ râu xanh.”
-“Vâng, anh sẽ xin-lễ cho em và đồng đội mới mất như em nói.” Thẩm cảm động đáp và lần đầu tiên anh cho cô biết anh thường cầu nguyện cho cô được b́nh an giữa cảnh binh đao, khói lửa của chiến tranh.
Khoảng tám giờ tối họ quay lại khách sạn. Trong lúc Ngọc đang tắm rửa, từ cửa sổ khách sạn, Thẩm thấy bên kia sông hỏa châu bắn lên chiếu sáng với cái đuôi khói trắng. Chắc hẳn, hai bên đang đụng độ. Anh thở dài khi nghĩ người Việt Nam giống như “gà nhà bôi mặt đá nhau”, một bên bôi vôi trắng, một bên bôi vô đỏ rồi lao vào cơn cuồng sát, mà kẻ thủ lợi chính là những thế lực nước ngoài muốn xưng bá xưng hung một phương trái đất.
Anh định chợp mắt th́ Ngọc từ nhà tắm ra, người quấn trong chiếc khăn lông lớn đến ngồi kế bên anh nói,
-“Anh lau tóc cho em với.”
-“Ừ, à…”
Trong lúc Thẩm lấy khăn lau mái tóc ướt trên tấm thân lơa thể với những đường nét mỹ miều, hấp dẫn của Ngọc, cô lấy tay cởi cúc áo anh và sờ soạn bộ ngực ấy, sau đó là các nút quần. Cô nghĩ đây là lần cuối cùng họ dâng hiến cho nhau v́ một tháng sau cô sẽ trở thành vợ của Tuân cho đến hết một kiếp người.
Mười phút sau vuốt ve hôn hít, Thẩm chồm lên thận thể mẫy mượt, với mông ngực ngồn ngộn của cô: lên xuống tới lui. Lúc này hai người trở thành một khối cảm xúc hoan lạc, rung động nhịp nhàng theo hơi thở của Thẩm và tiếng kêu rên của Ngọc, “Ôi, anh ơi, thầy ơi…Em chết mất…”
Và như thế họ bày tiệc truy hoan cho đến hơn hai giờ sáng. Trong thời gian tạm nghỉ giữa hai lần hành lạc, Ngọc ̣n ĩ nói,
-“Anh yêu của em ơi, sau này nếu hai chúng ta phải sinh ly tử biệt th́ măi măi anh là t́nh yêu đầu đời và duy nhất của em,” cô nói thế v́ nghĩ đến sau này hai người không c̣n cơ hội bên nhau.
-“Không có tử biệt đâu em, c̣n sinh ly nếu có chỉ là tạm thời cho đến ngày ta chiến thắng,” rơ ràng Thẩm đă hiểu sinh ly tử biệt trong bối cảnh chiến tranh.
-“Vậy anh có yêu em măi măi không?” cô hỏi lại.
-“Trong tim anh lúc nào cũng chỉ có h́nh ảnh của em. Em đă chiếm cứ trái tim anh măi măi rồi.”
-“Em cám ơn anh…” Nói rồi cô chồm lên ngực anh hôn vào lồng ngực chỗ trái tim. Rồi cô chống hai tay để người lọt vào giữa hai đùi săn chắc của Thẩm, lắc lư lên xuống như một nữ kỵ sĩ trên lưng ngựa chiến và tiếp tục kêu rên trong khoái cảm.
Hôm sau lúc 5 giờ rưỡi sáng, khi ngồi ổn định bên nhau trong chiếc xe đ̣ từ Tây Ninh về lại Sài-g̣n, đôi môi h́nh trái tim và toàn thân Ngọc ră rời, tê dại, lẩy bẩy. Xe chạy được ba mươi phút, cô đă ngủ thiếp và gục vào vai Thẩm cho đến khi xe vào bến đường Lư Thái Tổ lúc gần trưa. Họ vội vàng t́m nơi ăn cơm v́ bụng đă đói, sáng nay họ chỉ mua hai ổ bành ḿ ở bến xe Long Hoa và ăn lúc xe chạy. Chuyến xe chở họ về Kiến Ḥa là chuyến cuối trong ngày. Hơn tám giờ tối xe vào bến Kiến Ḥa. Thẩm quyết định ở lại thị xă và bảo Ngọc về Tân Đông trước trong chuyến xe cuối cùng v́ giờ này, cha già đă ngủ, sẽ không có người mở cửa nhà xứ. Ngọc băn khoăn hỏi,
-“Anh ở lại sẽ ngủ ở đâu?”
-“Anh sẽ thuê giường bố trong nhà trọ ngủ tạm, mai về.”
Lúc đó, Ngọc định đề nghị anh cùng cô về nhà cô Lai ngủ tạm, nhưng sợ Thẩm biết câu chuyện đám cưới sắp đến của cô. Mặt khác v́ cô e ngại trong nhà trọ, anh sẽ bị bọn mặt-rô gă gẫm thậm chi ép buộc chuyện mua dâm nơi các ả gái điếm rẻ tiền. Sau cùng Ngọc nói,
-“Vậy th́ em cũng ở lại với anh, ḿnh sẽ thuê xích lô chở đến khách sạn ở khu phố người Hoa. Sáng mai hăy về sớm.”
-“Vậy cũng được.” Sau đó hai người ra khỏi bến xe đă thưa thớt người, kêu xích lô về khách sạn và lại thêm một tối truy hoan cuồng nhiệt. Mới biết Minh Thẩm dâm lực mạnh mẽ như con ngựa chiến với kích cỡ và sức mạnh của một quân vương. Thế nên có một lúc cô quằn quại kêu lên như một bề tôi khốn khổ: “Hoàng thượng ơi, thần thiếp chết mất.” Tối đó họ quần thảo đến quá nửa đêm và cô cũng rất kiên cường trong cuộc âm dương giao đấu. Những tiếng kêu rên của Ngọc cũng nhịp nhàng trầm bổng như tiếng than thở của một cô đào thương trên sân khấu.
*&*
Hơn một tháng sau trước khi Thẩm vào chủng viện học thêm về môn mục vụ, anh không gặp lại Ngọc. Sau ngày Thẩm về lại Sài-g̣n mười ngày, giáo Lộc tổ chức đám cưới cho con trai. Tuân cưới Ngọc về làm vợ, trong khi cô này biết ḿnh có thai gần hai tháng. Chính Minh Thẩm là tác giả của bào thai đó, Và t́nh yêu si mê, cuồng dại của hai người đă biến bản năng cơ bản của họ thành một cái có vẻ giống t́nh yêu. Tuân không nghi ngờ về sự đẻ non này, dù anh luôn nghi ngờ sự tham gia chân thành của Thẩm vào phong trào cách mạng trong làn sóng thứ ba, bởi lẽ hơn nửa năm sau khi có cơ hội mà nó vẫn ŕnh chờ, Tiểu Quỷ mới ám chỉ xa gần để Tuân biết việc Thẩm và Ngọc đă thông dâm. Nó buồn chán với kịch bản cũ nên đă t́m cách thay đổi vở tuồng. Từ đó mỗi lần Tuân và Ngọc gần nhau, người chồng đă hành động như một kẻ bạo hành đầy phẫn nộ.
*&*
Về đến chủng viện Thẩm tham gia cuộc thi đấu giao hữu bóng chuyền giữa chủng viện và các tập sinh ḍng Phan-xi-cô. Khán giả là các tu sinh của cả hai đội trong đó có Tŕnh Diễn. Trận giao hữu đem lại chiến thắng cho chủng viện nhờ những cú ném chính xác của Thẩm vào rỗ đối phương từ những vị trí khó nhất. Sau giờ thi đấu, Diễn gặp Thẩm ở chỗ giải lao, thấy đôi mắt Thẩm vừa đờ đẫn v́ mệt nhọc vừa có những tia man dại, Diễn nói, “Cậu bệnh rồi”. Thẩm vặn lại, “Tôi mà bệnh th́ đội nhà đă thua rồi”. Diễn vội đính chính, “Tôi xin lỗi, tôi đang nghĩ đến sinh, lăo, bệnh, tử” trong khổ đế của Phật giáo.” Thật ra Thẩm không hiểu hàm ư sâu xa của Diễn. Anh này muốn nói Thẩm đă bị bệnh tâm hồn, khi h́nh ảnh lả lơi của Ngọc và cảnh dâm dục luôn hiện lại trong đầu Thẩm. Vả lại cả thế gian này đang “bệnh”, biết làm sao được với thầy sáu Thẩm bây giờ. Sau cùng Diễn nghĩ như thế rồi bỏ đi. Bản thân Diễn cũng sợ điều đó, nhất là khi vướng vào công danh: công danh thường kéo theo t́nh ái. V́ thế anh đă ḍ hỏi ư kiến của một ḍng khổ tu. Cha Viện phụ ở đó bảo anh cứ nhận chức thánh, sau đó cha sẽ nhận anh vào nhà tập của ḍng để tu làm trợ sĩ. Vả lại khi chưa vào chủng viện, ở nhà hoặc ở chùa, Diễn rất giỏi việc làm nông. Như thế chắc chắn anh sẽ làm tốt châm ngôn Ora et Labora (Chiêm niệm và lao động) của ḍng Xi-tô ấy.
Phần Minh Thẩm, tối hôm đó anh nằm mộng thấy chơi bóng với Ngọc. Ngọc đứng trên bục cao, phô đôi chân dài với ngực mẫy. Cô ôm trước bụng cái rỗ lưới và Thẩm ném vào đó từ mọi tư thế và mọi góc độ. Mỗi lần bóng lọt rỗ, cô kêu lên vừa sung sướng vừa quằn quại. Sau cùng có lẽ v́ muốn tạm dừng cuộc chơi cô túm lưới và giữ bóng lại không trả cho Thẩm. Sáng dậy sớm, Thẩm thấy tâm hồn rất hưng phấn, vui tươi. Chưa bao giờ anh thấy hy vọng được truyền chức thánh rơ ràng như lúc đó.
CẤM YÊU
Ít người biết được rằng ông Hai Thâu xuất thân từ một gia đ́nh đạo gốc, v́ từ khi theo công hội đỏ, ông bỏ đạo và thay đổi ḥan ṭan mọi hành vi tôn giáo. Ông ứng xử như một Văn Thân: ông b́nh Tây và sát tả. Thái độ cực đoan ấy ông coi như một cách lập công chuộc tội với triều Nguyễn ngày xưa và với tổ chức bây giờ. Ông ném ảnh tượng Chúa xuống sông chỗ người ta đổ rác, rước tượng Phật về thờ. Đúng ra ông muốn thay tượng lănh tụ cho tượng Chúa nhưng như thế th́ nguy hiểm quá v́ cuộc phân tranh chưa đến hồi kết thúc. V́ thế ông theo đạo Phật không phải là chánh pháp của Đức Phật Thích Ca mà là Phật pháp của vua hoặc của lănh tụ cùng các sư sải bề tôi vua. Mạt pháp là như thế, điều này kinh Phật cũng đă nói. Thế nên ông đă không cho vợ ông rửa tội cho Thanh Huyền. Ông c̣n chơi chữ: “Thanh là trong sạch” cần ǵ phải rửa. Rồi khi ư thức tôn giáo của cô xuất hiện, ông bảo cô hăy vào chùa mà học đạo-làm-người, dù rằng đạo Phật nói nhiều về chúng-sinh hơn về người. Ông cũng không bảo cô hăy học đạo thành Phật v́ để thành Phật phải là nam nhân, trong khi cô là nữ giới. Khi cô đă trưởng thành, những vẻ đẹp của cô phát tiết, nào là mắt bồ câu, môi mọng chạy đường viền, ngực nở, đường nét thon thả, ông lo nên đă đặt thêm rào chắn. Ông nói với con gái với giọng nói quyền uy của một gia trưởng chuyên chế,
-“Bây giờ mày đă trở thành một bông hoa đẹp sắp nở lại có chút danh phận là giáo viên nên ba phải nói trước điều này là mày không được có bạn trai vướng mắc vào ba điểm mà ba thù ghét nhất.”
-“Ba điểm ǵ thưa ba?” Thanh Huyền hồi hộp hỏi.
-“Một là thằng theo đạo Chúa, hai là nó đi lính cộng ḥa và ba là nó nghèo mạt.” Ông Hai Thâu gằn giọng nói. Và khi gộp cái thứ ba “nghèo mạt” vào hai cái trước, ông đă làm cho phát biểu của ông trở thành một thái độ của văn hóa truyền thống: “Lấy chồng cho đáng tấm chồng, bỏ công tô điểm má hồng răng đen”.
-“Nhưng nếu có người nào vướng vào một trong ba điểm mà ba nói nhưng hiền lành, đạo đức, và trung thực th́ ba có chấp nhận không?”
Ông Thâu trừng mắt suưt hét to khi ông đập tay xuống bàn nói,
-“Thứ đó không thể hiền lành đạo đức được. Mày mà chọn thứ đó, tao sẽ từ mày. Thà mày vào chùa tu làm ni cô, thậm chí ni cô phá giới, c̣n hơn.”
Thanh Huyền mặt mày tái xanh, tay chân run rẫy v́ sợ hăi cái trừng mắt của cha cô Trong lúc cha cô bỏ đi không quay lại, dĩ nhiên dứt khoát không chút khoan nhượng.
Thế nhưng, như người ta thường nói, “ghét của nào, trời trao của đó,” v́ ông Trời h́nh như rất thích “chơi khăm”. Vả lại, con tim có những lư lẽ mà lư trí không biết được (nếu cứ cho là lời ông Thâu có đủ trí tuệ sáng suốt và hữu lư) Và gần đây, cô đă rơi vào vùng-cấm của cha cô. Từ ngày dự tiệc mừng quốc khánh tại tiểu khu, dù không muốn, cô đă quen biết chuẩn úy Khiêm. Trong khi lui tới nhà hai Thâu để ḍ xét quan điểm của ông này, một t́nh bạn đă nẩy sinh giữa Khiêm và Thanh Huyền. Cô mến anh v́ anh hiền lành, ngay thẳng nếu không nói là thật thà lại là người có học trước khi chọn binh nghiệp: anh tốt nghiệp khoa sử-địa trườg Đại Học Văn Khoa. Khổ nỗi anh mắc phải hai điều cấm kỵ của ông hai Thâu: anh theo đạo Chúa và c̣n là lính trong quân lực Việt Nam Cộng Ḥa. Thanh Huyền muốn đẩy lui h́nh bóng Khiêm ra khỏi trái tim cô nhưng không được. Sức đẩy tâm lư ấy luôn tạo ra một phản-lực lớn hơn khiến cô ngày càng yêu anh tha thiết. Chuẩn úy Khiêm cũng vậy, dù biết gia đ́nh Huyền có dây dưa với việt cộng – chí ít anh và thiếu úy Khánh đă nghi ngờ nhưng chưa t́m ra chứng cứ để bắt giam – anh cũng không thể cưỡng lại nổi nét đẹp duyên dáng và tính nết thuần hậu, dịu dàng của cô. Vâng một thứ t́nh yêu kiểu Roméo và Juliette. Họ hẹn ḥ đi uống cà-phê, đi xem cải lương, chiếu bóng hoặc đến những nơi phong cảnh hữu t́nh để tṛ chuyện, để t́nh tự và âu yếm. Xem ra họ không thể sống thiếu nhau. Trong một lần đi chơi như thế mới đây, anh nói với cô,
-“Huyền em, vừa rồi anh có nói ba mẹ anh đă t́m được ư trung nhân ở nơi này, xin ba mẹ xuống hỏi cưới em ông bà có vẻ mừng và đồng ư. Nhưng khi anh nói gia đ́nh em đạo Phật th́ ba mẹ anh nói “Nếu vậy ba má sẽ không đến được, v́ nếu họ khéo léo chối từ th́ cũng không sao, nhưng rủi v́ sự bất măn (của vua quan) trước đây với đạo Chúa, họ sỉ nhục ba má sẽ ảnh hưởng không tốt đến con…”
-“Thấy chưa, em đă bảo anh đừng đến gặp ba em xin cưới hỏi nữa. Chúng ta cứ yêu nhau dưới danh nghĩa t́nh bạn như thế này thôi. Sau này hăy tính, vả lại nếu sự thể bất thành, anh phải về Sài-g̣n lấy vợ, em sẽ vẫn ở vậy mà yêu anh.” Thanh Huyền từ tốn đáp: đúng là cô đă nói với anh nhiều lần câu này mỗi lần anh ngỏ ư định cưới xin v́ hơn ai hết, cô biết quan điểm cực đoan của ông Hai Thâu, ba cô.
-“Sở dĩ anh muốn cưới hỏi em v́ anh muốn đưa em về Sài-g̣n, tránh xa nơi khúc hiểm này, khúc hiểm về địa dư và cả khúc hiểm về ḷng người. Vả lại cuối năm nay có thể anh sẽ qua Mỹ học về khoa sử dụng không ảnh để lập bản đồ quân sự.”
-“Dù sao th́ việc cưới xin là không thể được với ba em…”
-“Được rồi, anh sẽ v́ em mà liều một phen.”
-“Em sợ lắm anh ơi…”
-“Em đừng sợ: Không vào hang cọp, sao bắt được cọp con?” Khiêm trấn an Huyền.
Dù vậy cô cũng không hết lo lắng. Chỉ những sự âu yếm nhẹ nhàng của anh mới làm cô quên đi nỗi lo cho đến lúc họ chia tay. Họ rời quán nước lúc chín giờ tối.
Và một sáng chủ nhật, Khiêm mang quà cáp gồm một chai rượu tây Martel, một gói trà Bảo Lộc hạng nhất, một hộp bánh Gibral đến để thỉnh ư ông Thâu về việc anh muốn cưới Thanh Huyền. Lúc đó cô này đứng sau bức b́nh phong bồn chồn, lắng nghe câu chuyện. Lúc đầu ông Thâu miễn cưỡng nhận quà, nhưng khi nghe Khiêm giải bày t́nh yêu anh với con gái ông, ông cau mày đứng dậy rời cái bàn vuông có lớp kính dày trên cái khăn bàn đến ngả lưng xuống cái vơng cói mắc vào một khung sắt sơn xanh sau lưng Khiêm. Điều này khiến Khiêm cũng phải đứng lên quay lại phía ông để tiếp tục giải bày. Nhưng tất cả những ǵ Khiêm nói đều bị đáp lại thẳng thừng bằng những tiếng “không”, “không thể được”, “cậu là ai mà dám hỏi xin con gái tôi…”. Những lời nhát gừng của ông Thâu nặng nề như búa đập xuống, dứt khóat như một lưỡi liềm chém rạ. Vâng “búa-liềm” cay độc và tàn nhẫn. Cuối cùng Khiêm khóc như một đứa trẻ bị ăn đ̣n oan uổng, rồi trong bộ đồ dân sự tươm tất, anh quỳ xuống lạy lục van xin, nhưng vô ích. Ông Thâu đă trở thành sắt đá, lạnh lùng vô cảm, thực thi lệnh vua xưa và lănh tụ hôm nay được trao ban ấn tín là phải “b́nh Tây sát tả”. Ông vẫn luôn đu đưa nhẹ nhàng trên vơng, nh́n trừng trừng vào đầu tóc và cái lưng khom của Khiêm đang quỳ lạy. Bản năng thù hận của ông trào lên hung dữ như hỏa sơn phun lửa hoặc sóng thần tràn bờ tàn phá một miền duyên hải. Sau cùng ông nói,
-“Cậu lạy thế đủ rồi. Bây giờ cậu lấy lại quà cáp của cậu rồi về đi. Tôi không nhận; từ nay cậu đừng đến nhà tôi nữa, cũng đừng đến gần con Huyền nhà tôi nữa.”
Như chợt tỉnh ngộ, Khiêm, lau nước mắt lùi lại xách quà cáp ra về. Ra đến đường cái, Khiêm nói lớn như với chính ḿnh,
-“Chết tiệt thằng Thâu, thằng mắc dịch … có ngày bọn tao sẽ c̣ng đầu mày lại.” Nói xong, Khiêm lấy tay bịt chính miệng anh lại. Anh hối hận: lần đầu tiên trong đời anh chửi-thề, lần đầu tiên nỗi uất ức khiến anh sử dụng ngôn ngữ của những người mà anh cho là hạ cấp. Sau đó anh đi vội về tiểu khu.
Cùng lúc đó, Thanh Huyền cũng chùi nước mắt rời khỏi chỗ cô đứng sau bức b́nh phong, lũi trốn qua vườn nhà hàng xóm, cô sợ cha cô lại trút giận lên cô. Vâng, cô đă khóc tức tưởi khi thấy Khiêm hạ ḿnh khóc lóc và van lạy. Nhưng trong những giọt nước mắt ấy đau thương của cô hẳn phải có mấy giọt vui mừng: hôm nay cô thấy rơ t́nh yêu của Khiêm đối với cô chân thành và mănh liệt đến mức nào. Sự hạ ḿnh chịu nhục của Khiêm lúc năy là một bằng chứng.
Sau biến cố đau buồn ấy, Huyền vẫn âm thầm khóc mỗi đêm, nhưng cô không cho cha cô thấy, v́ nếu ông biết được ông sẽ giận điên lên. Có lần đang đứng lớp, đọc chính tả cho các học sinh lớp nh́, cô bỗng trào lệ cảm, cô vội vàng chạy ra hành lang lau đôi mắt lệ tủi thân, một phút sau mới vào lại. Thời gian ấy đủ để cho mấy học sinh nghịch ngợm và học dốt quay cóp bài của nhau.
Cuối tuần nhà chùa tổ chức cho các thiện tín đi hành hương. Cô đăng kư tham gia để tránh mặt cha cô những ngày cuối tuần cũng để t́m khuây khỏa trong tín ngưỡng v́ dù vẫn kính yêu cha ḿnh, nhưng khi nh́n vào vẻ mặt đắc thắng, vênh váo của cha cô đă làm nhục Khiêm mà ông coi như một kẻ thù, cô không chịu nổi. Chẳng phải một trong các chức năng quan trọng của tôn giáo là an ủi, nâng đỡ người ta sao?
Phần Khiêm khi về đến tiểu khu và gặp lại Khánh, anh không thể giấu bộ mặt thảm hại của anh trước con mắt soi mói của Khánh, v́ suốt buổi sang, anh đang chờ kết quả lời cầu hôn của bạn ḿnh. Là một chiến sĩ, Khánh vẫn coi thắng bại là chuyện thường, vấn đề là phải “tận nhân lực”, làm hết sức ḿnh, th́ mới biết ư trời, “tri thiên mạng”. Khánh nhẹ nhàng hỏi,
-“Sao thế nào rồi?”
-“Tôi đă làm hết sức ḿnh nhưng hoàn ṭan thất bại. Ông ta như một bức màn sắt vô tri, vô giác.
-“Hết sức ḿnh là sao?”
-“Tôi khóc lóc, tôi lạy lục, tôi van xin với con tim tan nát… Đủ chưa?”
Lúc này Khánh lạnh gáy, trợn mắt lên nh́n Khiêm nói,
-“May mà bạn không mặc quân phục. Nếu bạn mặc quân phục mà đi lạy lục khóc lóc như vậy, tôi sẽ nhốt bạn vào con-nét rồi, v́ như thế là làm mất danh dự của Quân lực cộng ḥa, một quân đội lấy đại nghĩa thắng hung tàn lấy chí nhân thay cường bạo như lời Nguyễn Trăi đă nói.”
Thiếu úy Khánh ngừng lại một phút, rồi nói tiếp,
-“Nhưng nghĩ lại, hạ ḿnh chịu nhục v́ t́nh yêu cũng đáng. Chẳng phải Chúa Giê-su của bạn đă v́ yêu mà chịu nhục khi xuống thế trong thân phận con người, rồi cũng v́ yêu lại hạ ḿnh chịu nhục khi bị xét xử bất công, bị chửi rủa, bị đóng đinh sao? ”
-“Vậy theo thiếu úy, tôi phải làm ǵ bây giờ đây?” Khiêm cảm thấy nguôi ngoai đôi chút ngắt lời Khánh hỏi.
-“Tôi nghĩ cô ấy c̣n đau khổ hơn bạn nữa nên theo tôi nghĩ bạn nên t́m cách gặp cô ấy để an ủi và trước khi qua Mỹ học về không ảnh, bạn phải hứa sẽ yêu cô ấy măi bất chấp hoàn cảnh sau này ra sao,” nói đến đây Khánh ngân nga: “cớ sơra sờra giơ temơ à gia-me” [“Que sera, sera… je t’aime à jamais”].
-“Nhưng làm sao tôi gặp lại Huyền đây khi mà cha cô ấy cấm cách chúng tôi?” Khiêm hỏi vẻ lo lắng.
-“Chúng ta làm quân báo mà bạn c̣n hỏi câu ấy. Hăy để tôi lo chí ít là một lần đầu.” Sau đó hai người tự ḿnh mà xoay xở.
Hôm ấy, khi chiếc xe chở khách hành hương rời khỏi sân chùa nhắm hướng Sóc Trăng, nơi có ngôi chùa Miên mà họ sẽ đến viếng và nghe giảng pháp hai ngày, Huyền đă yên vị trên ghế ngồi gần băng cuối. Khi xe vào trạm kiểm sóat đầu tiên trước khi rời thị trấn, tài xế xuống tŕnh giấy tờ xe và giấy đăng kư hành khách. Lúc lên lại cabin, tài xế dẫn theo một thanh niên mặc áo nâu nhạt, đầu đội mũ kết, đeo kính nâu mà trưởng trạm gởi đi quá giang đến chùa hành hương. Và một cách ngẫu nhiên (hay do sự an bài huyền nhiệm nào đó) băng ghế Huyền ngồi c̣n trống một chỗ. Chỉ khi Khiêm ngồi xuống, giở nón kết ra, Huyền mới biết là anh, cô kinh ngạc suưt kêu lên, nhưng anh đă nói nhỏ vào tai cô, “Anh nhớ em quá nên phải gặp em bằng cách này…” Rồi trên đường đi, họ nói nhỏ vào tai nhau sợ những khách hành hương khác để ư. Có lẽ các tín đồ trên xe lơ mơ đóan rằng hai người là đồng nghiệp và là bạn học cũ của nhau. Và dĩ nhiên cả hai đều là Phật tử.
Khi đoàn hành hương đến chùa, sau khi vái lạy tượng Phật Thích Ca Mâu Ni ở chính điện, mọi người được sư trụ tŕ mời thọ trai trong trai đường, ở đây họ được thông báo chương tŕnh hành lễ và nghe giảng pháp từ ba giờ chiều hôm ấy đến ba giờ chiều hôm sau. Đó là lúc họ lên xe quay về và sẽ đến Hàm Luông khỏang chin giờ tối.
Thọ trai xong, Huyền thay bộ áo dài lam bằng bộ bà ba lụa màu nâu nhạt, quần lụa đen cùng Khiêm ra phố v́ cô muốn mua ít đặc sản cho mẹ và hai em cô. Cô định hai giờ sẽ quay lại chùa, trước bài thuyết pháp đầu tiên một tiếng. Ra đến phố họ đi một ṿng chợ Sóc Trăng rồi vào một quán nước. Khi ngồi vào bàn họ mới nhận thấy, đối diện với quán nước bên kia đường là một khách sạn có tên Tulipe. Ngay trước cửa một bên lối vào, có một người đàn ông ngồi trên một cái ghế dựa bằng mây, đọc báo. Ông ta có vẻ là chủ khách sạn. Trời nóng nên thỉnh thoảng ông ta phe phẩy tờ báo làm quạt. Rồi ông ta bỏ tờ báo xuống, đi qua quán nước để mua một chai nước suối. Khi thấy Khiêm lúc ấy vừa nói chuyện, vừa đắm đuối nh́n Huyền bởi nét đẹp của cô – mắt lá răm, môi trái tim, mũi thẳng – đă được nỗi buồn t́nh yêu pha thêm vẻ huyền hoặc, kỳ bí, người đàn ông kêu lên,
-“Khiêm văn khoa phải không?”
-“À ừ, Trọng đấy phải không?” Khiêm nhận ra bạn học tại Văn khoa là Hồ Kim Trọng, c̣n có biệt danh là Trọng Lơi. Anh này người gốc Hoa lớn hơn Khiêm năm tuổi, anh được hoăn dịch v́ là người Hoa quốc tịch Pháp, anh ghi tên học Văn khoa để biết lịch sử Việt Nam và thế giới như lời anh thường nói. Hiện nay anh làm quản lư khách sạn Tulipe mà cha mẹ anh là chủ nhân. Sau khi biết đôi bạn Khiêm-Huyền đi hành hương và ba giờ phải có mặt ở chùa, Trọng nói,
-“Thế này nhé, chiều nay hai bạn đừng ăn cơm chùa v́ tôi sẽ mời hai bạn ăn cơm hải sản tiệm ngon nhất ở đây. Rồi đi xem cải lương tối về khách sạn tôi nghỉ; sáng sớm mai có người lấy xe hơi đưa hai bạn về chùa. Chiều mai tôi đưa hai bạn đi xem vườn măng cụt của tôi. Sáng mốt hăy về.”
Khiêm bất ngờ trước lời mời này và như thế sẽ có thêm thời gian an ủi vỗ về Huyền trước khi anh chia tay cô qua Mỹ. Dù vậy anh cũng hỏi ư kiến của cô: “Anh Trọng mời vậy em tính sao?” Cô nhẹ nhàng đáp, “Anh tính sao cũng cũng được, em sẽ theo ư anh.” Khiêm nhận lời mời của Trọng, rồi đôi bạn trở về chùa. Buổi chiều, sư trụ tŕ giảng pháp “Thập nhị nhân duyên” và sư nhấn mạnh đến ba mắc xích quan trọng là “ái”, “thủ”, “hữu”. Vâng, cô có thể “yêu” nhưng cha cô không cho cô giữ lại t́nh yêu ấy cho ḿnh. Thế nên cô muốn có một kỷ niệm sau cùng thật đẹp, thật ấn tượng với Khiêm. Đến khi bài giảng kết thúc, cô biết rằng cô đă không thể tập trung và hiểu được ǵ. Dù vậy một câu hỏi luôn ám ảnh cô, “Ḿnh phải làm ǵ để đáp lại t́nh yêu chân thành, nồng cháy của Khiêm: anh ấy đă yêu ḿnh đến nỗi sẵn sàng chịu cha ḿnh sỉ nhục?”
Buổi tối, sau bữa ăn khá thịnh soạn tại nhà hàng, ba người bạn đi xem tuồng cải lương “Lương Sơn Bá-Chúc Anh Đài”. Mối t́nh bất trắc của hai nhân vật ấy đă làm Huyền chảy nhiều nước mắt. Ngồi cạnh Khiêm trong rạp hát, mỗi lần cô khóc, cô lại dựa đầu vào vai Khiêm và anh cảm nhận những tiếng nấc nghẹn ngào của cô. Lúc đó anh vuốt vai và lưng cô để an ủi.
Lúc ra khỏi rạp hát, trời đă khuya. Khiêm và Huyền về nghỉ trong một pḥng của khách sạn Tulipe mà Trọng đă dành cho hai người. Việc Trọng tiếp đăi Khiêm như thượng khách làm Khiêm vừa thích thú vừa ngại ngùng. Anh c̣n nhớ khi cùng học Văn Khoa, có lần anh nói: người Hoa đích thực phải có đủ trong ḍng máu ḿnh hai tinh thần: thương nhân và hiệp khách. Lúc đó anh đang đọc cuốn truyện Hiệp Khách Hành nên nhận lời Kim Trọng. Vả lại Kim Trọng có lẽ là một trong số ít người Hoa c̣n giữ tinh thần hành hiệp ấy mà óc lư tài chưa làm cho thui chột. Mặt khác anh là người quốc tịch Pháp nên phần nào được nuôi dưỡng bởi t́nh huynh đệ/fraternité một châm ngôn của cách mạng Pháp. Dù vậy Khiêm vẫn thấy ái ngại sự hào hiệp của Trọng, anh nghĩ sau này anh sẽ có dịp để trả ơn Trọng. Thật vậy, sau năm 1975, họ gặp lại nhau tại Hoa Kỳ và câu chuyện đầu tiên họ nói là chuyện hôm nay trong khách sạn hoa Tulipe.
Sau khi khép cửa pḥng, Khiêm nói luôn,
-“Lát nữa, em ngủ trên giường, c̣n anh sẽ ngủ ngồi trên ghế bành …”
Huyền bước lại giường ngồi xuống và nói
-“Nhưng em đă ngủ đâu, lại đây với em một lúc đi…” Khi Khiêm đến ngồi sát bên, cô nói tiếp, “Anh có biết em buồn và cô đơn lắm không?”
-“Anh biết chứ: t́nh cờ mà truyện t́nh trên sân khấu lại giống chuyện t́nh anh và em, nhưng em đừng buồn nữa chí ít chúng ḿnh sẽ không có cái kết cuộc bi thảm như thế. Chúng ta sẽ luôn sống để nhớ về nhau.”
-“Thật không anh?”
-“Anh nói bằng tất cả trái tim ḿnh.”
-“Em biết và em có kỷ vật này cho anh.”
Nói rồi Huyền lấy trong túi xách một cây kéo thủ công mà trưa nay cô đă mua ở chợ, cô cắt một đoạn ở đuôi tóc cô gói nó vào chiếc khăn tay màu hồng nhạt ở góc phải trên cao có thêu đôi chim uyên-ương đậu trên một cành đào rồi lấy kim băng đính khăn lại và nói khi đưa cho Khiêm, “Tóc mây em cắt tặng chàng/ Theo chàng trên mọi nẻo đàng nhân sinh/ Hướng dương ḷng thiếp chung t́nh/Dơi theo ai đó b́nh minh mặt trời. ” Khiêm trào lệ cảm trước món quà kỷ niệm ấy, nên khi Huyền giục anh cầm lấy, anh ấp úng nói,
-“Biết rơ ḷng em, anh càng thấy ḿnh không xứng đáng…” Khiêm nói và ép cái khăn gói tóc vào ngực anh chỗ trái tim. Thật vậy Khiêm đă giữ cái khăn ấy theo anh cho đến tuổi già khi anh di cư qua Hoa Kỳ.
Ngay sau đó Khiêm cởi sợi dây chuyền có thánh giá năm chỉ vàng tây mẹ anh đă đeo cho anh sau khi anh tốt nghiệp trường sĩ quan Thủ Đức và trước khi anh về đơn vị. Rồi anh đeo tặng vật ấy của mẹ anh cho Huyền,
-“Anh và mẹ anh tặng em,” anh nói và không quên hôn vào cái cổ dài mềm mại thơm mùi lá dứa của Huyền, trong lúc Huyền ấp úng,
-“Anh c̣n đáng được hơn thế đấy,” cô nói, “Em c̣n một tặng vật khác để anh nhớ về em măi măi…”
Và trong lúc anh chưa hiểu ‘tặng vật khác’ là ǵ, Huyền đă giục anh, “Anh yêu em đi kẻo muộn!” Anh lóng ngóng ôm chặt cô vào ḷng nói lời âu yếm. Một lúc sau cô nói, “Anh yêu em nhiều hơn nữa đi”. Lúc này anh chưa biết làm ǵ thêm th́ cô cầm bàn tay anh đặt vào g̣ ngực cô, trong khi một bàn tay kia cô cởi mấy cúc áo của cô để cho những ngón tay anh chạm vào ngực cô mượt mà, mềm mại. Rồi như đă chuẩn bị trước cô e ấp nói, “Ḿnh làm t́nh đi anh.” Vâng, vài tuần trước, anh và cha cô đă lâm chiến đă /make the war khiến anh bị ông nhục mạ, c̣n hôm nay với cô th́ ‘make love not war’. ‘Làm t́nh’, lời nói mộc mạc đơn sơ và chân thành của cô làm anh phấn khích. Th́ ra đây là “tặng vật khác” của cô: cô chân thật nghĩ rằng nếu không trao tặng thân xác, nếu cô khư khư giữ chặt nó cho ḿnh trước t́nh yêu chân thành, nồng nàn của Khiêm, hẳn cô sẽ trở nên người xấu. Vả lại “Người yêu ta xấu với người / Yêu nhau th́ cũng bằng mười phụ nhau”. T́nh yêu hiến-ngă của cô là như thế… Bây giờ cả hai nằm dài ra trên giường, Huyền phô bày những đường cong gợi cảm từ bộ ngực vung đầy đến mông tṛn mẫy mượt để đón nhận bàn tay rồi đôi môi anh kéo rê trên da thịt cô và hôn hít. Mái tóc cắt ngắn của cô x̣e ra trên nền drap trắng như những cánh hoa hướng dương màu đen bóng. Cô cong người đón nhận anh đi sâu vào cô từ giữa hai chân dài như đôi trụ ngọc cong lên ép chặt vào đùi anh, mở đầu cuộc phi ngựa băng đồng qua rừng cây, qua sông, qua suối. Một làn sóng khoái cảm tràn ngập thân xác cô làm cô rộn ràng, lẩy bẩy theo động tác lui tới nhịp nhàng của Khiêm; Thỉnh thoảng anh dừng lại, vùi đầu vào ngực cô giữa hai quả núi đôi thơm mùi hoa cỏ; tiếng cô rên rỉ như tiếng gió rừng thu pha lẫn tiếng cô gọi tên anh tha thiết… cho đến lúc lạc thú đạt tới mức viên măn tột cùng làm cô bật ra một tiếng kêu thảng thốt. Sau đó hai người ôm nhau tâm sự trước khi đi vào giấc ngủ cho đến lúc họ thức dậy quay về chùa tập ngồi thiền-minh-sát dưới sự hướng dẫn của một đại đức già. Có một lúc, khi tâm thức của Huyền nhờ sự minh sát mà trở nên vắng lặng, cảm xúc hoan lạc đêm qua nương theo khoảng trống đó thị hiện lại mạnh mẽ làm ngón chân cô run rẩy, chỗ kín giữa hai chân cô nóng lên và cô nhắm mắt buông ḿnh theo cảm thọ kỳ diệu ấy.
Lúc ba giờ khi xe hành hương đă rời khỏi chùa, cô và Khiêm cùng nhau về khách sạn Tulipe: buổi chiều họ theo Kim Trọng đi thăm vườn măng cụt, sau đó là một buổi tối đi ăn chung với Hồ Kim Trọng, rồi đi xem hát bội, tuồng Kim thạch kỳ duyên của cụ Bùi Hữu Nghĩa, mười giờ rưỡi đêm họ quay về khách sạn. Kim Trọng đưa đôi bạn đến cửa pḥng với lời chúc “ngủ ngon nhiều mộng đẹp”. Lại một đêm nữa họ quấn quyện, lăn lộn d́u nhau vào lạc thú yêu đương có lẽ không chỉ một lần. Sáng hôm sau, lúc sáu giờ rưỡi, họ lên xe đ̣ trở về Hàm Luông. Mẹ cô, tức bà Hai Thâu thấy có vài sự đổi khác trong cô mà cụ thể cô không c̣n buồn thảm nữa chỉ c̣n lại sự sầu muộn nhẹ nhàng và mái tóc cô bị cắt ngắn, bà hỏi,
-“Con cắt tóc con lúc nào vậy?”
-“Dạ, con định xuống tóc đi tu, nhưng các bà tín nữ cản con lại…”
-“Không được đâu con, con đừng có dại dột: ông nội con là giáo dân đạo gốc. Ba con dù theo đạo Phật nhưng lúc nhỏ đă được rửa tội rồi.”
-“Vâng, con cũng nghĩ như mẹ nên thôi,” cô giả lả nói. May mà mẹ cô không thấy sợi dây chuyền có thánh giá bằng vàng tây năm chỉ mà Khiêm đă đeo vào cổ cô.
Phần Khiêm, hai tuần sau anh về Sài-g̣n chờ qua Mỹ và không bao giờ trở lại Hàm Luông. Nhưng anh thỉnh thoảng vẫn viết thư cho cô gởi qua thiếu úy Khánh. Ngược lại cô cũng viết thư hồi âm cho Khiêm và nhờ Khánh chuyển giùm. Sau hai năm việc thư từ gián đoạn, có lẽ khi về lại Sài-g̣n Khiêm đă lập gia đ́nh theo sự sắp đặt của cha mẹ anh là dân miền Bắc di cư vào Nam năm 1954. Vả lại trong thời gian ấy, cuộc đời cô đă bước qua một khúc quanh khác khi Đấng Tối Cao đă lên tiếng gọi cô.
TIẾNG GỌI TỪ ĐẤNG TỐI CAO
Một tuần sau ngày Khiêm về Sài-g̣n, Huyền đi dạy với tâm trạng vô cùng uể oải. Không c̣n người yêu bên cạnh, dù t́nh yêu chung thủy luôn tồn tại, cô thấy đời buồn chán, trống rỗng. Chỉ lúc đêm về, cô lấy h́nh Khiêm và cô chụp ở Sóc Trăng ra ngắm nghía và tṛ chuyện cùng anh, những lúc ấy cô nhẹ ḷng đôi chút. Hôm ấy trong giờ nghỉ giữa giờ, Bích Ngọc kéo cô ra hành lang nói,
-“Chị Dung con bác ba Tùng sẽ khấn trọn đời trong ḍng Chúa Quan Pḥng có mời mẹ em và em đến dự thánh lễ tại Cù Lao Giêng. Em đi không được v́ con em mới tám tháng c̣n nhỏ quá, mặt khác em sợ tổ chức đánh giá nên em nhờ chị đi với mẹ em.”
-“Vậy mà gia đ́nh chị không ai được mời.”
-“Chị biết rồi mà Bác Ba đă đoạn giao với Bác Hai từ ngày Bác Hai bỏ đạo,” rồi Ngọc hỏi lại “Chị đi với mẹ em được không?”
-“Nhưng chị phải biết vào những ngày nào?” Huyền hỏi lại.
-“Cuối tuần này, đi thứ sáu, thánh lễ thứ bảy, chủ nhật về.”
-“Nếu em giúp chị hai giờ chính tả chiều ngày thứ sáu, chị sẽ đi được với mẹ em.”
-“Vâng, em sẽ dạy thay chị. Sáng thứ sáu chị qua bên em rồi cùng mẹ em đón xe đi Cù Lao Giêng. Chị nhớ nhé.”
-“Ừ cứ vậy đi”
Sau đó họ trao đổi thêm vài chuyện khác. Trong lúc nói chuyện, Ngọc vô t́nh để hai cánh tay cô tḥ ra từ tay áo rộng, Huyền thấy trên một tay có các vết bầm xanh tím, c̣n tay kia có những vết xước như bị cào, Huyền liền hỏi,
-“Tay em làm sao mà bị bầm tím vậy?”
-“À ừ, em cũng không biết nữa, mẹ chồng em nói là bị ma cắn.” Ngọc ấp úng một lời nói dối. Lúc đó chuông reo báo mười lăm phút nghỉ giữa giờ chấm dứt. Ngọc vội vă quay về lớp. Huyền cũng về lớp nhưng cô không tin vào lời Ngọc nói v́ nếu vết bầm là do ma cắn, vậy vết xước th́ do ai làm.
Ngọc biết ḿnh nói dối, nhưng cô không thể nói thật được: Tuân là một kẻ bạo dâm, đă biến những lần vợ chông gần nhau thành một sự cưỡng dâm bằng bạo lực, trước những lúc làm t́nh, anh phải đánh đập và cào cấu cô, thậm chí đă xé nát của cô vài cái quần và áo. Vừa bạo hành, anh vừa kêu van, “Sao em lại đối xử với anh như thế; thằng thầy tu đó có ǵ hơn anh…?” Lúc đó, cô nằm chịu trận như tảng đá vô tri và nhớ về Minh Thẩm với sự nuối tiếc khôn nguôi. Rồi khi Tuân đă ngủ say, cô úp mặt vào gối khóc thổn thức cho đến khi ngủ thiếp. Bây giờ khắp người cô đều có vết bầm, vết xước mới hoặc cũ. Và cô đă che giấu rất kỹ những chứng tích hỗn hào ấy. Đến hôm nay, người duy nhất phát hiện chúng là chị họ cô, Thanh Huyền!! Khi đến cửa lớp cô cầu xin Trời Phật cho chị Huyền tin thật những ǵ cô nói dối. Cô thở dài, “Dù sao Tuân cũng là một ‘đồng chí’ gan dạ và liều lĩnh của cô”. Trong chiều sâu vô thức của cô, cô coi sự bạo hành trong khi Tuân hành dâm như cái giá công bằng mà cô phải trả cho Tuân nghĩa là như h́nh phạt mà cô phải chịu v́ đă thông dâm với Minh Thẩm, đă dâng hiến trinh tiết và cả t́nh yêu cho thầy tu ấy, trước ngày xuất giá.
Đó là những lần sau cùng Bích Ngọc nói chuyện với Huyền v́ mấy tháng sau khi bé Khâm con của Ngọc từ mối t́nh dan díu với Minh Thẩm được hơn tuổi rưỡi, Ngọc gởi con cho chị gái lỡ thời của Tuân, chị Hậu, rồi cô và Tuân theo lệnh của nữ tướng Đinh Thị Luyện vào mật khu tham gia chiến đấu.
Cuối tuần hai cô cháu – Bà Lai và Thanh Huyền đón xe đ̣ đi Cù Lao Giêng dự lễ khấn trọn của nữ tu Agnès Dung, chị họ của Thanh Huyền, em gái kế của Gioan Baotixita Minh Thẩm. Hôm ấy Minh Thẩm đă về dự cùng một cha người Pháp Daniel dâng lễ đồng tế. Minh Thẩm đă được thụ phong linh mục ba tháng trước đó và được đưa về làm phó xứ tại chính giáo xứ nơi mà anh đă từng giúp xứ. Cha già nhận “bài sai” của Thẩm nói,
-“Vậy hả, đúng là bài-sai, v́ nếu là bài-đúng, cha phải về giáo xứ chính ṭa để sau này c̣n lên giám mục. Tướng ngũ-trường như cha làm giám mục mới oai.”
Dù Huyền không hiểu biết ǵ về giáo lư và thần học nhưng trong bài giảng của cha chủ tế Daniel mà cha Thẩm là người phiên dịch, Thanh Huyền có ấn tượng mạnh với một câu Chúa nói trong Sách Thánh, “Ai trung tín trong điều nhỏ sẽ trung tín trong điều lớn”. Cô tự hỏi, “Ḿnh đă hứa sẽ yêu Khiêm suốt đời, suốt kiếp và anh ấy cũng thế. Vậy điều này là ḷng trung tín trong điều nhỏ hay trong điều lớn?” Lúc ấy cô nghĩ đó là một điều lớn v́ nó đă ghi dấu ấn vào chính thân xác cô trong hai đêm ở khách sạn Tulipe . Sau này có lẽ cô sẽ nghĩ khác.
Trước bữa tiệc buổi trưa mà tu viện đăi khách dự lễ, Thanh Huyền đi thơ thẩn ngắm những bức tuợng các thánh. Bỗng nhiên cô nghe thấy một tiếng nói như có một người giấu mặt nói qua một bức màn, “Ta đă chờ con ở đây từ lâu, và từ hôm nay ta chờ con trở lại…” Phải chăng một trong hai pho tượng ở gần cô nhất, một là tượng thánh Giuse, hai là tượng thánh Martino da đen, nói với cô. Không thể được, một tượng đá không thể nói được v́ nó vô tri, vô giác. Thế nên một nỗi sợ hăi chạy dọc sống lưng trước đ́ều bí ẩn mà cô không hiểu, cô vội trở lại pḥng ăn và cô thấy mọi người đă yên vị để đọc kinh nhập tiệc. Và thật ngẫu nhiên, Huyền ngồi cùng bàn và đối diện với xơ Dung. Trong bữa ăn, cô buột miệng nói với Dung một câu mà cô không hề chuẩn bị trước, “Sau bữa ăn, chị gặp em một lát được không?” Xơ Dung đáp lại khuôn mặt rạng rỡ, “Được chứ, em cũng có chuyện để nói với chị.”
Sau bữa ăn, Dung và Huyền kéo nhau ra hành lang tu viện, chỗ khúc quanh của hành lang dẫn vào khu nội vi, Huyền nói,
-“Em biết đấy, cha chị đă bỏ đạo Chúa và không rửa tội cho chị khi chị c̣n nhỏ. Nhưng như người ta thường nói ‘lá rụng về cội’, chị muốn trở lại đạo công giáo nhưng không biết phải làm thế nào. Em cho chị một lời khuyên đi…”
Xơ Agnès Dung trầm ngâm trong mấy phút rồi nói,
-“Thế th́ tốt quá! Em cũng định khuyên chị trở lại đạo. Theo ư em trước hết chị phải học giáo lư tân ṭng nơi cha Thẩm, anh của em, hiện đang là phó xứ Mân Côi, gần nhà chị nhất rồi sau đó chính cha sẽ rửa tội cho chị. Sau này chị hành đạo th́ đến giáo xứ ấy như một giáo dân tại đấy.”
-“Em tính như thế là rất thuận tiện cho chị, chị cám ơn em…”
-“Dù sao ta cũng phải thưa với cha Thẩm một lời. Lát nữa hai chị em ḿnh sẽ gặp cha để cha cho ư kiến và sắp xếp ngày chị đến học.”
-“Nhưng chị yêu cầu em một việc là tuyệt đối không cho ai biết việc này, nhất là với cha chị. Em biết không, để đến đây mẹ chị phải nói với cha chị rằng chị đưa cô Lai đến gặp một thầy đông y để bốc thuốc.”
-“Em biết mà, chị cứ yên tâm.”
Sau khi thu xếp mọi việc, Huyền cùng cô Lai trở về Tân Đông. Ngồi trên xe đ̣ ḷng cô phơi phới. Cô nhớ lại lần đi chùa Miên với Khiêm khi hai người ngồi cạnh nhau trên xe. Tuy t́nh yêu của họ không thành, nhưng t́nh yêu ấy đă mang lại cho cô những thời khắc hạnh phúc và cả lạc thú yêu đương nữa. Về đến nhà, Huyền kể lại buổi lễ trang nghiêm và long trọng, mẹ cô rất thích thú và cảm động, nước mắt lưng tṛng, cổ họng nghẹn ngào v́ dù bị chồng buộc bỏ đạo Chúa, nhưng tối nào, bà cũng t́m cách đọc kinh Mân Côi, ít nhất là một chục kinh. Riêng kinh Lạy Cha trước mỗi chục kinh, bà cố gắng đọc thật chậm để thời gian đọc kinh ấy cũng dài bằng chục kinh Kính Mừng v́ bà sợ – theo suy nghĩ đơn sơ của bà – Cha trên trời của bà nghe không rơ. Trước khi Huyền đi chuẩn bị bài giảng cho học sinh, bà nói,
-“Có thư gởi cho con lúc con đi Cù Lao Giêng, mẹ c̣n giữ cho con.”
Huyền giật ḿnh: may mắn người nhận thư là mẹ cô, nếu là cha cô th́ chắn chắn ông sẽ xé thư ra đọc trước để kiểm duyệt và đánh giá hạnh kiểm của cô.
-“Thư của ai vậy mẹ?”
-“Mẹ không biết,” mẹ cô nói trong lúc cô cầm lấy phong b́ dầy cộm c̣n dán kín, cô đưa mắt nh́n vào phong b́ nói cho mẹ yên tâm,
-“À thư của bạn con, mẹ ạ,” rồi cô về pḥng ngồi xuống bàn viết, xé thư ra đọc.
Phải đọc đến ḍng thứ ba, Huyền mới biết đó là thư của nhà sư Thích Vô Phương, cháu của sư trụ tŕ chùa Huỳnh Quang nơi Huyền thường đến nghe pháp. Nhà sư ấy theo dự kiến sẽ lên làm trụ tŕ thay cho bác của ông. Nhưng tại sao ông lại viết trên năm trang giấy cho Huyền? Thưa rằng ông đă thầm yêu trộm nhớ Thanh Huyền mà pháp danh là Nhủ Hương: Một t́nh yêu đam mê, say đắm. Trong thư đoạn mở đầu sư viết,
“Nhũ Hương hiền muội,
“Lâu quá không thấy hiền muội đến viếng chùa, khiến ḷng huynh vô cùng thương nhớ. Liệu có ai nhớ muội như huynh không? Đó không phải do ḷng bi mẫn, thương xót một chúng sinh như bao chúng sinh khác. Muội ơi, không phải thế mà như một con người, một nữ nhân duyên dáng, xinh đẹp khiến cho ḷng huynh say đắm nhớ nhung. Nghiệp chăng, duyên chăng, nói sao cũng được, nhưng huynh thường nghĩ nếu duyên nợ này nếu huynh không trang trải đủ th́ con đường đạo khó mà viên măn.
“Hương ơi, xin muội hiểu cho anh v́ trước khi làm sa-di rồi t́ kheo và cả sau này nữa, huynh luôn là một con người có con tim rung động, xao xuyến v́ muội. Than ôi! (đúng hơn là “may thay”) muội đă chiếm lĩnh trái tim huynh từ lúc ban đầu. Những lúc ngồi thiền, huynh cố vận dụng sự quán chiếu để xua tan h́nh ảnh của muội nhưng muội không phải là bóng tối để bị xua đuổi mà là một ánh sáng khác, long lanh như thanh ngọ, man mác như ánh trăng rằm. Hoặc khi huynh làm cho tâm ḿnh hoàn toàn trống rỗng, th́ ngay sau đó, h́nh ảnh của muội lại lồng lộng quay về như mặt trời nguyên sơ mọc lên trong bầu trời tờ mờ sáng, […]. Vâng huynh đă yêu Nhũ Hương tha thiết, mănh liệt khiến huynh thù ghét cuộc sống khổ hạnh và độc thân và thật sai lầm khi đồng hóa t́nh yêu với ái dục. Và Hương đă gây ra trong trái tim huynh một vết thương nghiêm trọng mà chỉ có Hương mới làm cho nó hết đau và lành lại.”
Ở đoạn gần cuối bức thư sư Chân Phương víết,
“Nếu muội thuận t́nh, huynh sẽ xây một tổ ấm gia đ́nh trên mảnh đất của chùa cũng là đất của tổ tiên để lại bên kia con lạch nhỏ. Và với tài thuyết pháp và tụng kinh với giọng cao và mạnh huynh hứa sẽ bảo đảm cho muội và các con, nếu có, một đời sống hạnh phúc và an lạc, một góc riêng của cảnh giới Di Lặc hôm nay, v.v…”
Đọc xong bức thư của Vô Phương nửa cổ đỉển, nửa hiện đại v́ áp dụng cái thể chế cha truyền con nối của các nhà sư bên Nhật Bản: nó cho phép một ông sư lấy vợ. Huyền cảm kích tấm chân t́nh của sư Phương, v́ cô đă trải qua những cảm xúc mà nhà sư đă mô tả trong thư, dĩ nhiên là đối với Khiêm. Thế nên cô định theo thói thường là im lặng không hồi đáp, nhưng nghĩ lại thấy rằng giữ im lặng là không phải phép v́ có thể bị hiểu là coi thường người gởi. Và Huyền đă viết ngắn gọn ít ḍng để hồi âm:
“Sư huynh rất đáng kính,
“Muội không ngờ huynh đă có tấm ḷng bao dung chiếu cố đến phận nữ hèn này với tâm t́nh yêu thương thành khẩn dường ấy. Muội cảm kích vô cùng tấm ḷng của huynh không chỉ yêu mến muội như một Nhũ Hương giả định, một cái vô ngă giả danh. Nhưng khi nghĩ ḿnh là thân “bọt trong biển khổ bèo đầu bến mê”, muội không dám nói lời ‘xin-vâng’ để thuận t́nh cùng huynh. Dù sao, muội cũng thật ḷng cầu mong huynh sẽ gặp được người xứng đáng hơn muội gấp vạn lần mà duyên lành sẽ đưa đến… Phần muội, muội sẽ không bao giờ quên được các kỷ niệm đẹp những ngày bên huynh cầu t́m Phật pháp v.v… ”
Thật vậy, cô nghĩ ḿnh đă trao duyên gởi phận cho Khiêm rồi và chỉ một ḿnh anh thôi. Thật ḷng và chung thủy… Bức thư này, trên đường đi học giáo lư tân ṭng, Huyền đă bỏ vào ḥm thư Bưu điện, trên b́ thư ghi địa chỉ chùa Hùynh Quang.
Thấm thoắt hơn hai tháng đă trôi qua và cha Thẩm đă dạy cô gần hết cuốn giáo lư Tân Định, chỉ c̣n lại ba bài cuối và một số kinh đọc mỗi ngày. Cha Thẩm không lấy tư cách cha phó và thầy dạy nhưng với tư cách là em họ rất quư trọng cô, gọi cô bằng chị và không cho cô gọi lại bằng ‘cha’ mà chỉ với hai từ đơn sơ là ‘chú Thẩm’ ví dụ, “Chú cắt nghĩa cho chị hiểu mầu nhiệm này, bí tích kia v.v…”
Một hôm khi đến giáo xứ Mân Côi học giáo lư, cô thấy từ pḥng cha-phó một thiếu nữ xinh đẹp vội vă bước ra và hướng về cổng nhà thờ. Cô này trông giống hệt Bích Ngọc từ vẻ mặt cho đến dáng người, khác một điều là tóc hơi bị rối, áo quần hơi bị nhàu làm màu sắc mất tươi. V́ sự giống nhau như hai giọt nước ấy nên khi đi ngang qua mặt Huyền, cô này buột miệng nói,
-“Cô giống hệt em họ tôi, súyt nữa tôi nhận lầm là nó.”
-“Có thể là thế…” cô gái nọ sẵng giọng đáp.
-“Vậy xin hỏi quư danh của cô, biết đâu lại cũng giống…”
-“Em tên Giả Bích Ngọc, có chữ ‘thị’ nhưng không đúng nên em bỏ.”
Rồi trong lúc Huyền thắc mắc trong ḷng về cái tên cũng giống, chỉ khác họ, lại là họ hiếm thấy; h́nh như cô chỉ gặp họ ‘Giả’ này trong tiểu thuyết Hồng lâu mộng của Tào Tuyết Cần, cô gái nọ nói vội, “Chút nữa nói chuyện tiếp nghe,” rồi lỉnh đi mất, trong lúc Huyền chỉ nghe loáng thoáng câu nói cuối của cô gái nọ.
Một giờ học giáo lư hôm đó qua nhanh, Huyền thấy chú Thẩm uể oải như bị ma làm, có một lúc cô tưởng ḿnh c̣n ngửi thấy mùi của bồ kết cháy.
Rồi cô đón xe lam ba bánh về lại Hàm Luông, lúc xe đi được một phần ba đọan đường và trong xe chỉ c̣n một ḿnh Huyền là khách, xe dừng lại đón thêm một người khách đàn bà. Khi cô ta ngồi xuống băng ghế đối diện, Huyền giật ḿnh v́ đó là Giả Bích Ngọc, có lẽ trong một giờ qua, cô đă đi bộ đến đây để đón gặp Huyền. Không đợi Huyền hỏi, cô kể tiếp về cô,
-“Trưa nay em đến để cha dạy em về t́nh-yêu”
-“Bác ái chứ.”
-“Làm ǵ anh thầy tu ấy đạt đến tŕnh độ đó, chỉ là t́nh yêu xác thịt thôi,” Giả Bích Ngọc trơ trẽn nói. Lúc này, Huyền muốn tát một cái vào mặt ả, nhưng cô kềm chế và nói,
-“Cô làm ơn tôn trọng chức thánh một chút đi: dù họ là những vật-đựng bí tích mỏng ḍn, nhưng vật họ đựng là bảo vật Chúa ban.”
-“Này cô Thanh Huyền, cô tưởng ai cũng biết yêu như Chúa yêu sao, kể cả những người có chức thánh. Tóm lại người ta chỉ yêu bằng môi miệng thôi.” Giả Bích Ngọc gằn giọng đáp lại, rồi đập tay vào lưng bác tài, kêu xe ngừng lại cho cô ta xuống.
Trong lúc Huyền c̣n đang choáng váng v́ ả đă gọi đúng tên cô và lời đáp lại của ả tuy trắng trợn nhưng cũng khá thuyết phục, chiếc xe lam ba bánh đă chồm lên chạy tiếp một mạch đến bến xe Hàm Luông. Khi bác tài xe lam mở cái hộp sắt cạnh tay lái để bỏ vào đó tiền đi xe mà Huyền vừa trả. Bác hoảng hốt kêu lên,
-“Trời ơi, cái cô xinh đẹp hồi năy, trả tiền vàng mả cho tôi không phải tiền thật. Nó là con quỷ cái hiện h́nh người…”
Rồi quay lại Thanh Huyền c̣n đứng đó xanh mặt v́ sợ, bác tài nói,
-“Cô có bị con quỷ đó làm ǵ không; hồi năy tôi thấy nó bắt chuyện với cô…”
-“Không có đâu bác.”
-“Vậy là may cho cô rồi, cô nhớ lên chùa xin phép trừ tà của các vị hộ pháp nghe.”
-“Dạ, cám ơn bác” Nói xong cô đi chậm ra khỏi bến xe để xem có sự cố ǵ tương tự xảy ra cho mấy tờ tiền giấy mà cô vừa trả. Không có ǵ và cô thở dài nhẹ nhỏm.
Tối hôm ấy, cô viết thư cho xơ Dung, v́ cô băn khoăn một việc: cha Minh Thẩm đă bị quỷ cái dâm dục khuấy nhiễu liệu có c̣n đủ chức năng để làm phép thanh tẩy nhập đạo cho cô vào giữa tháng sau không. Ba tuần sau, thư hồi đáp của xơ Dung đến. Trong đó, có đọan viết,
“Chị cứ yên tâm để cho anh Thẩm em rửa tội nhập đạo cho chị … Chị hăy biết rằng các thừa tác viên dù có chức thánh cũng chỉ là những công cụ hèn mọn, bất ṭan trong tay người Thợ Cả là chính Thiên Chúa. Chị hăy nghĩ rằng chính Chúa sẽ ban bí tích thánh tẩy cho chị mặc dù qua đôi tay dơ bẩn của người thừa tác. Phần em,em và một vài chị em trong ḍng đang cầu nguyện cho anh Thẩm không bị tiêu trầm v́ cơn cám dỗ mà ma quỷ đă tiết lộ cho chị để anh ấy không trở thành người bất tín, bất trung với Chúa v.v…”
V́ thế, ba tuần sau, Huyền đă trở thành tín hữu của giáo xứ Mân Côi mà cha cô không hề hay biết. Cuối năm học đó cô xin về Cần Thơ dạy một trường công giáo gần tu viện của xơ Dung với lư do đồng lương trường mới cao hơn v́ học sinh đông hơn. Thật ra, đồng lương có cao hơn nhưng đó không phải là lư do chính. Lư do chính là cô muốn rời xa gia đ́nh, rời xa cái bầu khí luôn ngột ngạt v́ tính cách độc đoán gia trưởng của cha cô. Vả lại cô muốn trung tín với t́nh yêu đầu đời của Khiêm: cô nghĩ nếu cô lấy chồng, nhất là khi do cha cô sắp đặt th́ hoặc cô sẽ không yêu người ấy như đă yêu Khiêm, hoặc cô sẽ phải sống chung với người mà cô oán hận; trong cả hai trường hợp cô đă làm hỏng hạnh phúc đáng có của cô và của cả người chồng ấy. Và như thế suốt đời cô sẽ bất công với người chồng ấy và bất công với cả chính ḿnh. C̣n nếu cô thăng hoa t́nh yêu đẹp với Khiêm vào cảnh giới yêu thương của Chúa, cô sẽ chọn phần hơn nhưng vẫn giữ ḷng chung thủy với Khiêm như lời cô đă hứa. Như thế cô vừa trung tín trong điều nhỏ lại vừa trung tín trong điều cao cả siêu nhiên.
Một năm sau khi đến Cần Thơ, cô vào nhà tập ḍng Chúa Quan Pḥng mà xơ Dung là bà giáo tập. Vâng, từ nay cô tiếp tục yêu Khiêm trong chính t́nh yêu Thiên Chúa: một t́nh yêu tận hiến cho Đức Giêsu Kitô. Xơ Lucie Huyền khấn trọn sau tết Mậu Thân 1968 hai tháng.
Thời gian đó cha cô, ông hai Thâu bị bắt đưa ra Côn đảo v́ cuộc đột kích Mậu thân thất bại đă làm cho ông lộ nguyên h́nh một Việt cộng nằm vùng. Cùng bị đưa ra Côn đảo cầm tù có cả giáo Lộc, cha chồng của Bích Ngọc. Nghe tin con gái ông trở thành nữ tu, ông đạp vào song cửa sắt, rồi ngước mặt ra ng̣ai song cửa, ông chửi ông Trời một trận te tua. Sau đó ông gào lên,
-“Huyền ơi, mày có biết tao vừa mới t́m cho mày một tấm chồng xứng đáng, một anh hùng cách mạng thuộc một ḍng họ bất khuất, oai hùng; nó đă vào sinh ra tử và hiện nay cùng một trại giam với tao và bây giờ tao biết làm sao đây. Rơ ràng mày không xứng đáng với nó khi trở thành con gái, phải rồi ‘nữ tử’ của một Chúa ngu và điên thiên niên, vạn cổ, v.v… ” Nói xong, ông ngồi bệt xuống đất, lấy hai tay lau sàn nhà nhớp nhúa, bẩn thỉu, khóc lóc như một trẻ nhỏ hờn dỗi nằm vạ. Tội nghiệp cho ông và tội nghiệp cho Chúa-của-ông.
Tối đó ông giật ḿnh la hét giữa khi đang ngủ v́ thấy ác mộng: quan án sát triều đ́nh với cân đai áo măo, ngồi ghế sơn son thếp vàng ra lệnh cho đao phủ lôi Thanh Huyền từ đại lao ra chặt đầu giữa chợ. Khi thấy ông đứng gần đó giữa đám dân quê hiền hậu, đao phủ cầm cái đầu c̣n mở mắt của Thanh Huyền, tóc tai bê bết máu và hai ḍng máu tươi chảy ra khóe miệng tái tím, dí sát vào mặt ông, đó là lúc ông hét to trong giấc mộng. Và ông thao thức tới sáng, từ đêm đó ông bị chứng mất ngủ. Thật tội nghiệp cho ông.
TRẢ NGHIỆP?
[Ma đưa lối, quỷ dẫn đường/ Cứ t́m những nẻo đoạn trường mà đi - Kiều]
Mọi người đều biết sau cái chết của ông Diệm, chế độ Miền Nam rơi vào sự chia rẽ trầm trọng. Không c̣n người đủ tầm cỡ để lănh đạo Miền Nam. Điều này trở thành một trong các lư do quan trọng để khối đỏ nghĩ có thể kết thúc cuộc chiến bằng một cuộc tiến công và nổi dậy. Sự nổi dậy này nếu xảy ra càng làm thế giới tin rằng cuộc chiến mà khối đỏ chủ xướng là chính nghĩa của nhân dân. Thế nhưng lịch sử đă chứng minh trận chiến Mậu Thân chỉ có tiến công mà không hề có nổi dậy và đó cũng là thuốc thử của ḷng dân. Vấn đề này lớn quá, chỉ xin trở lại câu chuyện của Bích Ngọc.
Theo cô vào mật khu c̣n có Tiểu Quỷ, một trẻ mồ côi trốn cô nhi viện và Cà Rem. Hai đứa này nay đă mười sáu tuổi. Tiểu Quỷ rất thân thiết với vợ chồng Ngọc-Tuân. Nó thường đến cḥi tranh của họ, lân la tṛ chuyện, nó cũng hay cùng đi hành quân với họ. Nhờ sự nhanh nhẹn, nó đă tránh được cái chết trong đường tơ kẻ tóc. Điều đặc biệt là nó giỏi t́m thức ăn để bồi dưỡng cho ḿnh và cho đôi vợ chồng đàn anh của nó. Ví dụ một con gà rừng (có thể là gà bắt của dân), một con rắn nước, vài con vịt trời, một cái đùi của con heo bị trúng đạn. Tất thảy nó đều đem tặng lại cho Tuân, thậm chí cả các gia vị - tiêu hành tỏi ớt - để Ngọc làm món. Và cả rượu cho Tuân nữa. Thật ra nó không vô tư để cho không và miễn phí. Nó cấp dưỡng cho hai người như bầu gánh hát lo cho đào kép no đủ để hát tuồng trên sân khấu. Tuồng ǵ? Thưa tuồng vô minh và ái dục mà theo Phật pháp làm cho con người măi trôi lăn trong bể khổ. Sân khấu là cái nệm rơm trên đó Tuân mượn sự no say để cưỡng dâm và bạo dâm Bích Ngọc; khán giả duy nhất là Tiểu Quỷ. Nó thu nhỏ người, móc ngược hai chân chỗ đầu gối vào cành cây bên ng̣ai căn cḥi khá trống trải “chiêm quan” kịch bản ấy như một loài dơi mặt quỷ. Tiểu Quỷ nghiện sự thị-dâm ấy.
Gần đến ngày xuất kích, th́ âm thanh cuồng nộ cùng tiếng rên rỉ giữa khuya trong cái cḥi ấy vang lên thống thiết lọt vào tai tiểu quỷ, làm chân nó run rẩy, súyt rơi khỏi cành cây. Nó sung sướng khi thấy Tuân dùng sợi dây nịt mà đầu dây đă tách rời một đoạn thành h́nh chữ V như lưỡi rắn để mở màn cho tấn tuồng ấy…Xem ra Ngọc đă quen sự chịu đựng này, lúc đầu như một sự trừng phạt “xứng đáng” của Tuân nhưng càng về sau đau đớn trở thành một đối chiếu tạo tương phản với khoái lạc sau đó, tạo cho khoái lạc một ư vị khác thường như người thích ăn ớt sẽ thấy hương vị món ăn đậm đà và kích thích hơn.
Dù vậy, sáng hôm sau, thân thể Ngọc xanh xao hơn, bèo nhèo như giẻ rách, chân đi giạng ra mệt mỏi. Hôm ấy cô phải giải mă bức điện khu ủy gởi về mà anh phụ trách không giải mă nổi. Trước đây cũng thế, cô thường giải mă được các bức điện khó của địch giúp anh phụ trách v́ có thể cô kiên nhẫn hơn và cô khám phá ch́a khóa địch thường sử dụng, căn cứ vào bối cảnh nhanh hơn. Lần nay h́nh như bức điện nói về kế hoạch lính cộng ḥa sẽ phản công trong dịp Tết khi bị địch tấn công bất ngờ với quân số ít hơn mọi khi v́ có một số quân nhân về gia đ́nh ở xa ăn Tết. Tối hôm qua sau cơn cuồng dâm của Tuân, cô chợp mắt được một giờ và trong ác mộng, cô lại thấy cha cô hiện về khóc lóc cùng cô, “Con phải làm ǵ đó cho cha đi, cha chết oan ức lắm…” Với thân xác ră rời như hôm nay, cô không thể làm được ǵ cho đồng đội trong đó có Tuân và Tiểu Quỷ, tối ngày mai họ sẽ xuất kích, v́ khi cô nh́n vào mấy kư hiệu ở ḍng đầu tiên, cô cảm thấy đau đầu như búa bổ và không đọc được kư tự nào. Chưa bao giờ cô bị như thế sau khi hành dâm. Cùng lắm là lờ đờ và buồn ngủ với chút ít cảm giác lâng lâng. Sau cùng, cô phải nói với anh phụ trách rằng cô không giải mă được, vả lại cô c̣n bị nhức đầu. Anh này nói,
-“Để tôi báo cáo là bức điện này là hỏa mù của địch, ta không phải bận tâm. Vả lại, tiến công kết hợp với nổi dậy, chắc chắn ta sẽ thành công…”
-“Nhưng đồng chí quên là kế hoạch này gấp quá, ta chưa chuẩn bị tốt việc nổi dậy.”
-“Chị cứ yên chí đi, chỉ cần nghe súng lệnh của ta là toàn dân sẽ tự phát nổi dậy ngay. Họ vẫn coi Mỹ Ngụy và tả đạo là kẻ thù không đội trời chung mà,” người phụ trách nói với tinh thần “lạc quan cách mạng”, có lẽ thế.
-“Vâng, tôi cũng mong như vậy.” Nói xong cô bỏ đi t́m nước uống và giấp nước vào những chỗ bầm trên người. Sáng nay cô đă mang theo ít muối và bột ngọt để chữa các vết thương do Tuân gây ra. Cô thật t́nh mong phe cô thắng trận, v́ về mặt khách quan, kế họach này có yếu tố bất ngờ, c̣n về chủ quan cô muốn nh́n thấy Tuân khải hoàn trở về và trở thành “anh hùng nhân dân”. C̣n một cái cần thiết khác của chiến thắng mà cô không thấy nằm trong vô thức: cô đă quen với sự khổ dâm bị tập nhiễm lâu ngày mà sự bạo hành của Tuân gây ra. Chí ít cô được an ủi là sau cùng cô cũng làm cho một đối phương sừng sỏ trong cuộc âm-dương giao chiến ấy phải xuôi tay, nằm yên một đống trong giấc ngủ mê của một con dă thú no mồi.
Nhưng lịch sử thường không đi theo ư chí của con người, dù con người rất muốn cho nó một định hướng và một chung cuộc vinh quang nào đó. Trước giờ xuất kích, Tuân tranh thủ thực hiện sự cưỡng dâm sau cùng với lời hẹn “mă đáo thành công” và thêm nhiều cuộc ‘mây-mưa’ như băo tố lở đất long trời.
Một giờ sau khi đi vào ranh giới của tỉnh lỵ và vài phút sau khi toán quân do Tuân chỉ huy và do Tiểu Quỷ dẫn đường khai hỏa th́ họ biết họ đă rơi vào ổ phục kích của địch. Súng trung liên và đại liên của địch bắn trực diện vào họ và họ bị nghiền nát bởi cái ‘máy xay thịt’ của kẻ thù đă bố trí ở đó chờ họ. Tuân và Tiểu Quỷ ngả xuống trong lọat đạn đầu tiên của đối phương, Cà Rem ngả xuống trong lọat đạn kế tiếp. Chiến tranh là thế: tàn nhẫn và lạnh lùng. Đúng như câu nói của Lăo Tử trong Đạo Đức Kinh: “Thiên địa dĩ vạn vật vi sô cẩu/ Thánh nhân dĩ vạn vật vi sô cẩu.” Sô cẩu là “chó rơm”, đồ vàng mă, khi thánh nhân cúng tế xong, trời đất hưởng dùng xong th́ đốt bỏ.
Sáng hôm sau anh thư kư ban hành quân của tiểu khu đếm lại các tử thi, anh nhận thấy chỉ có xác một thiếu niên, trong khi trước đó anh đă biết có hai thiếu nhi trong cánh quân mà Tuân chỉ huy. Thật vậy, dù nhanh nhẹn tinh quái, Tiểu Quỷ cũng không thoát khỏi cái ḷ “bát quái” với hỏa lực của súng trường, trung liên, đại liên và lựu đạn ấy. Nhưng ngay khi nó tắt thở, th́ toàn thân nó bốc cháy thành một ngọn lửa nhỏ của giấy bồi và nan tre như một h́nh nộm vàng mă, người ta đốt đi sau khi cúng tế. Dĩ nhiên một đống tro nhỏ xám xịt c̣n lại từ giấy bồi và nan tre cháy ấy không làm anh thư kư ban hành quân chú ư, v́ nó nằm lẫn lộn với xác người ngổn ngang cùng da thịt bị xé nát bắn tung tóe trên mặt đất dính máu khô đă bắt đầu bốc hơi làm anh ta muốn lộn mữa. V́ thế trong báo cáo anh viết chỉ có xác một thiếu niên mà có đồng đội của anh xác nhận là Cà Rem.
Sau thất bại thê thảm của cuộc tiến công, một bầu khí buồn bă và gần như tuyệt vọng bao trùm mật khu. Bích Ngọc sụt sùi khóc, dĩ nhiên v́ mất chồng, nhưng quan trọng hơn, lần đầu tiên cô cảm nhận nỗi đau cái chết oan ức của cha cô từ những suy nghĩ về quy luật “sát nhân giả tử” trong dân gian. Riêng các cấp trên của cô, ngoài nỗi buồn mất quân, cơ sở bị phá tan, lần đầu tiên họ nhận ra rằng chưa bao giờ họ chủ động lèo lái cuộc chiến này. Mọi quyết định liên quan đến vận mệnh dân tộc, cái sống và cái chết của họ được quyết định từ xa. Không phải từ Hà Nội mà từ Bắc Kinh, từ Mạc-Tư-Khoa, từ các trung tâm quyền lực của phong trào đệ tam quốc tế. Dù đỏ hay trắng, thân phận nhược tiểu vẫn như nhau. Trong khi ở chỗ này, chỗ kia, bọn sĩ phu lạc hậu vẫn mơ màng đến một thời đại Lư-Trần đă đánh tan bao vạn quân Mông Cổ.
Hai tháng sau Bích Ngọc được điều về nội thành công tác với căn cước giả tên Ngọc Bích. Cô phải nắm lại các cơ sở kinh tài trong tỉnh, không để họ chán nản buông xuôi. Ngoài ra để có đủ thuốc men cho mật khu, cô phải đóng vai một tŕnh dược viên đi tiếp thị. Ngoại h́nh của Bích luôn đạt chuẩn, mặt đẹp, chân dài, đường cong thân thể đầy đặn, mẫy mượt và ấn tượng. Trước khi rời mật khu, nữ tướng Đinh Thị Nguyện nói với cô,
-“Em cũng đừng quên công tác trí vận, đặc biệt các thầy tu đạo Phật và đạo Chúa. Nếu chị nhớ không lầm, em có một người anh họ là linh mục. Hăy chú ư làm nóng lại tinh thần cách mạng của anh ta, lôi kéo anh ta tham gia trở lại. Em hăy nhớ “Dụng nhân như dụng mộc” [dùng người như dùng gỗ] và gỗ quư như người anh họ ấy nếu thuận tiện sẽ được dùng để đóng cái ‘bàn tṛn’ của kế sách “ḥa hợp và ḥa giải” dân tộc đấy.”
Bà Nguyện nói với vẻ mặt vui tươi, phấn khởi, với tinh thần lạc quan, không c̣n sự buồn bă của những ngày trước đây, v́ cách nay hai hôm, bà được tin tướng Nguyễn Thánh Tri sẽ vào Nam để chỉ huy các lực lượng vũ trang, vực dậy tinh thần chiến đấu của chiến sĩ sau thất bại Mậu Thân. Ông ấy là bạn cố tri cũng là người t́nh thầm kín của bà.
Dĩ nhiên, Bích hứa sẽ ḥan thành tốt mọi việc như một đảng viên trung kiên và nhiệt thành, rồi khi đêm xuống, cô cùng người đồng hành, chú Đương, được một du kích dẫn đường ra khỏi mật khu về thành hoạt động.
KIM KIỀU TÁI HỢP
Một tháng sau vào một ngày đầu tuần, có một phụ nữ ăn mặc tân thời, tóc uốn xỏa ngang vai, áo kiểu quần ống loa, vai đeo túi vải cùng đi một một ông tuổi trung niên đến t́m gặp cha phó xứ giáo xứ Mân Côi sau giờ kinh chiều và đó chính là Ngọc Bích cùng chú Đương. Người gác cổng vào pḥng Minh Thẩm báo có người nhà cha đến gặp. Minh Thẩm buông xâu chuỗi Mân côi và sách suy niệm xuống bàn vội ra pḥng khách.
Gặp lại Ngọc Bích, cha Thẩm vừa kinh ngạc vừa vui mừng. Kinh ngạc v́ gặp lại nhau giữa lúc chiến tranh ngày càng khốc liệt phải là chuyện hiếm có, vui mừng v́ từ sau tết Mậu Thân, ông thường băn khoăn tự hỏi không biết cô có được b́nh an giữa lằn tên mũi đạn hay không. Bây giờ thấy cô ăn mặc tân thời lại c̣n xức nước hoa của Pháp ông thật sự vui sướng. Sau khi giới thiệu chú Đương, cô nói với Thẩm,
-“Tụi em sẽ qua đêm ở đây, sáng mai chú Đương đi ra Kiến Ḥa c̣n em về Tân Đông thăm mẹ rồi qua thăm nhà chồng em.”
-“Không sao đâu, có hai pḥng trống dành cho chú Đương và em.” Thẩm nói.
Bích quay lại chú Đương hỏi,
-“Chú có đi nghỉ sớm không, cháu thấy chú có vẻ mệt.”
-“Ừ phải, tôi thấy hơi mệt.”
Trong lúc cha Thẩm dẫn chú Đương đến một pḥng nhỏ gần nhà kho, trong pḥng có một cái ghế bố đă mắc mùng sẵn, Bích đến trước tấm kính treo một góc pḥng khách để ngắm ḿnh trong gương. Dưới ánh đèn bóng tṛn vàng vọt, h́nh ảnh cô trong gương toát ra một vẽ đẹp man dại, mơ màng. Cô vuốt lại mái tóc quăn, về lại ghế ngồi, ngay sau đó, Thẩm bước vào, ngồi đối diện với cô, có một lúc bàn chân anh chạm vào bàn chân cô nhỏ nhắn. Thẩm nói,
-“Em hăy kể lại anh nghe chuyện của em từ sau khi ḿnh đi Tây Ninh rồi anh về Sài-g̣n nhận chức thánh cho đến nay đi. Tính ra cũng đă gần chín năm rồi.”
-“Vâng em sẽ kể hết anh nghe để anh đừng nghĩ em là kẻ phụ t́nh,” nói rồi Bích kể lại việc cô đă nhận lời cầu hôn của Tuân khi biết ḿnh mang thai với Thẩm, v́ cô không muốn anh v́ quyến luyến cô mà mất đi một danh vị trong giáo quyền. Vả lại cô không muốn v́ cô mà anh bị cảnh sát quấy rầy v́ lúc đó, thiếu úy Khánh ở tiểu khu cho an ninh ch́m theo dơi cô rất gắt gao, thậm chí khi xơ Dung khấn trọn cô cũng không đi được. Đến đây, Thẩm kêu lên thảng thốt, nắm chặt lấy hai cổ tay của Bích làm cô đau phải nhăn mặt. Sau đó cô kể lại chuyện Tuân tử trận trong trận Mậu thân, đôi mắt rưng rưng lệ, thật sự tiếc nuối. Thẩm thở dài, im lặng một lúc, lấy tay lau lệ cho Bích rồi nói,
-“Chúa ơi, anh có con mà em lại giấu anh không cho anh biết, em biến anh thành một người cha vô trách nhiệm. Anh nói em đừng giận anh nghe: Em tốt với anh mọi sự trừ việc em giấu anh có con th́ em xấu với anh đó,” Thẩm lại thở dài rồi nói tiếp. “Thằng bé con anh tên ǵ và hiện nay nó ở đâu?”
-“Trước khi vào bưng, em đă giao bé Khâm con ḿnh cho chị Hậu, em chồng em, một cô gái lỡ thời. Khi c̣n trong mật khu cách vài tháng em thường lén về thăm nó. Nay anh Tuân chết rồi, em muốn anh nhận nó và cùng em chăm sóc nó.”
-“Ngày mai anh sẽ qua Tân Đông thăm nó. Nhà giáo Lộc th́ anh có biết nên em cứ về Sài-g̣n công tác, anh sẽ đi một ḿnh.”
-“Ngày mai anh và em sẽ cùng về và em sẽ bảo nó gọi anh bằng ba. Vả lại nó chưa bao giờ gặp Tuân và chỉ được chị Hậu nói là ba con đi làm ăn phương xa chưa thể về được những lần nó xin cô Hậu dẫn nó đi t́m ba nó. Thăm con ḿnh rồi em sẽ từ Tân Đông ra Kiến Ḥa đón xe về Sài-g̣n ”
-“Vậy th́ tốt quá, sau này anh sẽ một ḿnh qua gặp nó thường xuyên và gởi tiền thù lao trả công cho cô Hậu chăm sóc nó.”
-“Cái việc đền đáp công bằng với cô Hậu em đă lo rồi, anh khỏi bận tâm. Và điều em kỳ vọng ở anh hôm nay là anh c̣n phải trở thành Giám mục và Hồng y nữa.”
-“Sao mà em nhiều tham vọng thế… Để xem…” Thẩm nói trong khi hai bàn tay ông vuốt nhẹ đôi má đánh một lớp phấn hồng nhạt, và bàn chân anh vuốt nhẹ vào lưng bàn chân cô. Sau nửa phút nh́n nhau đắm đuối vào đôi mắt có giọt lệ rưng rưng của cô, Thẩm hỏi,
-“Những năm sống với Tuân em có hạnh phúc không?”
Câu hỏi này làm cho giọt lệ lưng tṛng trào ra khóe mắt, kéo theo nhiều giọt khác, cô khẽ lắc đầu và nghẹn ngào nói,
-“Anh ấy đă làm cho những lúc hai đứa bên nhau lẽ ra là một địa đàng lại trở thành hỏa ngục bởi sự bạo hành của anh ấy.”
Thấy Bích tức tưởi, Thẩm nói,
-“Anh xin lỗi đă làm em phải phiền muộn,” rồi ông nói sang chuyện khác. Đến mười giờ đêm, Thẩm nói, “Ḿnh đi ngủ đi, sáng mai c̣n đi sớm.”
Rồi ông dẫn Bích đến pḥng ông có đóng lưới ở cửa vào và cửa sổ để ngăn muỗi và nói,
-“Lát nữa, em ngủ trên cái giường không nệm của anh; anh sẽ nằm tạm dưới nền xi-măng. Sáng mai sau thánh lễ lúc bốn giờ, anh xin phép cha xứ rồi ḿnh đi.”
-“Không anh cứ nằm giường đi, em nằm đất cho.” Bích phản đối.
-“Nghe lời anh đi, em nằm đất nhiều rồi. Hôm nay em là khách-quư của anh mà, phải không?” Thẩm cười nói và giữ vững đề nghị của ông.
Sau đó, Bích vào nhà tắm thay bộ đồ bà-ba mà cô mang theo, khi cô xuất hiện lại như một thôn nữ duyên dáng ngày nào, Thẩm thấy ḷng ông xao xuyến và trong lúc ông đắm đuối nh́n cô, chiêm ngưỡng những đường cong gợi cảm của cô, th́ cô ngước nh́n trên vách, ngay phía trên giường một bức họa chân dung khổ lớn vẽ Đức Giêsu đầu đội vương miện bằng vàng cẩn kim cương lấp lánh, một tay cầm quả địa cầu, tay kia giơ lên ban phép-lành. Điều đặc biệt của bức họa này là ng̣ai bộ râu quai nón và bộ ria mép của một người đàn ông Do Thái, họa sĩ lấy chính khuôn mặt của Minh Thẩm để vẽ chân dung Chúa. Bên trên theo đường cong h́nh cầu vồng trên nền trời xanh, có câu nói: “Đây là con ta yêu dấu, các ngươi hăy vâng lệnh Ngài”. Trong lúc Bích ưỡn người đọc câu Phúc Âm ấy với sự thán phục, Thẩm lại thêm xao xuyến nhưng ông kềm chế và tự nhủ, “Không phải lúc này là lúc ḿnh nối lại t́nh xưa với cô ấy, khi mà chấn thương Tuân để lại trong ḷng cô ấy vẫn chưa lành.” Và để làm tốt suy nghĩ ấy, sau lời chúc Bích ngủ ngon, ông cầm lấy xâu chuỗi Mân Côi trước khi ngả lưng xuống tấm chăn trải trên nền nhà sau cái bàn viết đă được đẩy gọn sang một bên. Bên ngoài trăng thuợng huyền lên cao dần, có tiếng vạc kêu sương bay qua bầu trời đêm đưa giấc ngủ của con người vào một không gian huyền hoặc.
Quá nửa đêm, Ngọc Bích mộng thấy Chúa từ bức họa bước ra đến đứng ở đầu giường cô, nhưng với khuôn mặt thật theo truyền thống trong đạo, bàn tay ban phép-lành của ngài hạ xuống vuốt đầu cô. Ngài nói: “Ta chữa lành mọi chấn thương mà đứa nghịch tử ác độc đă gây ra cho con trong thời gian qua.” Nói xong ngài biến mất. Và thật kỳ diệu: sáng hôm sau khi thức dậy cô thấy người khinh khoái nhẹ nhàng, như vừa trút bỏ một cái ách nặng nề. Vâng niềm vui sống đă trở lại và Buồn ơi, xin nói cùng mi lời ly biệt.
*&*
Ngày hôm sau, khi thánh lễ ban sang kết thúc, Thẩm và Bich đón xe về Tân Đông. Chú Đương đón xe về Kiến Ḥa. Bích và Thẩm ghé chợ Hàm Luông để mua ít sách vở lớp ba, đồ chơi bằng nhựa và bánh kẹo cho bé Khâm. Thẩm muốn gây ấn tượng cho đứa con mà ông c̣n chưa biết mặt. Ông nghĩ sau này ông đến, ông sẽ mua cho nó đồ chơi do nước ngoài sản xuất.
Khoảng mười giờ sáng, họ bước vào nhà và chị Hậu ra đón họ với vẻ mặt vừa vui mừng vừa ngạc nhiên. Bích kéo chị Hậu ra riêng để nói lư do cô về bất ngờ, không báo trước. Đại khái cô t́m cho Khâm một người cha dượng để cùng với chị Hậu chăm lo việc dưỡng dục Khâm cho đến tuổi trưởng thành. Vả lại Khâm đang cần có một người cha yêu thương nó, để nó tự hào với các bạn cùng lớp v.v… Chị Hậu lúc đầu có vẻ không bằng ḷng, nhưng khi chị nh́n kỹ từ xa vẻ sang trọng, quư phái, điềm đạm của Thẩm và khi Ngọc Bích nói rằng từ nay mỗi tháng cô sẽ gởi gấp đôi tiền cấp cho thằng bé và chị là bảo mẫu. Số tiền này, Bích tự nhủ, cô sẽ lo nổi khi quản lư các cơ sở kinh tài của tổ chức. Sau cùng chị Hậu cũng phải thuận theo đề nghị của Bích v́ chị vẫn giữ thằng bé mà chị yêu thích bên ḿnh và cha dượng nó thỉnh thoảng mới đến thăm.
Đúng lúc đó, thằng Khâm từ nhà bạn trong xóm chạy về, nó ngẩn người khi má Hậu (nó thường gọi chị Hậu bằng ‘má’ và gọi gọi Bích bằng ‘mẹ’) bảo nó,
-“Con khoanh tay chào mẹ và cha con đi.”
-“Cha con đây sao?”
-“Phải.”
-“Cha con không đi làm ăn xa sao?”
-“Cha con chỉ ghé thăm rồi lại đi tiếp.”
Thằng Khâm không nói ǵ, nó chỉ cúi đầu rồi im lặng quan sát. Phần Thẩm, ông vô cùng xúc động khi lần đầu gặp con, thằng bé có khuôn mặt thanh tú giống mẹ hơn giống ông, đủ để chị Hậu không nghi ngờ ông là cha ruột. Nó là kết quả của t́nh yêu đam mê giữa ông và Ngọc Bích năm nào, một t́nh yêu mănh liệt đă khiến ông vượt qua rào chắn mà Giáo Hội dựng lên cho một thầy tu. Trước mặt chị Hậu ông phải kềm nén cảm xúc ấy. Tuy nhiên ông cũng hồi hộp lo lắng không biết con ông nghĩ ǵ về ông. Sau đó lúc cả má và mẹ ra nhà sau nấu ăn, ông đưa nó đồ chơi, bánh kẹo và sách vở, rồi ông bày tṛ chơi cho nó, nó im lặng chơi và làm theo chỉ dẫn của ông. Một lúc sau, nó nh́n ông không nói, đủ trí khôn để biết đó không phải là ba Tuân, nhưng vẫn mỉm cười thật tươi. Chỉ khi đó, ông mới thở ra, nhẹ nhỏm: nụ cười của nó là nụ cười hài ḷng và chấp nhận sự an bài của người lớn. Vả lại có một điều may mắn là chị Hậu luôn giữ đạo Chúa của ông bà, tổ tiên dù cha cô, ông giáo Lộc, một chủng sinh hồi tục sau đó v́ bất măn đă chia tay với đạo Chúa, đúng hơn với Giáo hội, nên ông đă ngăn cản việc chị Hậu rửa tội cho thằng bé. Ngay khi giáo Lộc bị bắt đưa đi Côn Đảo cùng lúc với ông Hai Thâu, chị đă nhờ cha xứ rửa tội cho Khâm và ghi tên nó vào lớp giáo lư thiếu nhi.
Giờ đọc kinh buổi tối hôm đó dĩ nhiên là do chị Hậu chủ tŕ, Minh Thẩm ngồi trong một góc nhà như một giáo dân b́nh thường khác v́ ngoài Ngọc Bích, không ai biết Thẩm là linh mục. Vả lại một linh mục đương nhiên có đàn-chiên trong giáo xứ là con của ḿnh, thậm chí những người con lớn tuổi hơn ḿnh, dại ǵ phải nhận thằng Khâm là con ruột.
Trong suốt buổi đọc kinh, Thẩm chăm chú nh́n bé Khâm, khuôn mặt ngây thơ của thằng bé luôn hướng về bàn thờ với ánh mắt đầy sự thán phục và cậy trông. Sau giờ đọc kinh, như những lần trước có mẹ về thăm, nó nằm ngủ giữa mẹ Bích và má Hậu. C̣n Thẩm nằm trên một ghế bố đặt ở pḥng khách. Sáng hôm sau, khi chị Hậu và Bích đi dự thánh lễ về, họ ghé qua chợ nhỏ mua thức ăn sáng cho cả nhà. Sau bữa ăn sáng, Thẩm và Bích ra đón xe để Thẩm về giáo xứ và Bích đi Kiến Ḥa. Nhưng khi xe đi được hơn một phần ba đọan đường, sắp đến ngă ba dẫn vào giáo xứ, Bích nắm tay Thẩm nói,
-“Hay là anh ra Kiến Ḥa với em để em mua ít bộ quần áo học sinh cho Khâm, anh mang về, hôm nào tiện anh đưa lại cho chị Hậu giúp em,” cô vừa nói vừa ngả đầu vào vai anh.”
-“Ừ cũng được, với lại anh cũng định mua cho Khâm vài món đồ chơi nhập từ nước ngoài.”
-“Em cám ơn anh,” Bích ỏn ẻn nói.
Gần một giờ sau xe vào bến. Hai người vào chợ mua sắm. Bích mua hai bộ áo quần học sinh may sẵn cho Khâm, c̣n Thẩm mua một chiếc ô-tô đồ chơi và một quả banh da nhỏ cho thằng bé. Rồi Thẩm đưa cô ra bến xe đi Sài-g̣n. Lần này họ đi ṿng qua khu người Hoa. Tiếng người nói xí xô, xí xào, mùi các món ăn nhiều dầu mỡ từ vài hàng ăn bay ra, âm thanh các bài hát tiếng Hoa léo nhéo cả giọng hát the thé của các diễn viên nữ theo nhịp chiêng và phách trong các tuồng kinh-kịch. Rồi các cửa hàng bán đồ gia dụng treo đầy các loại hàng từ trần nhà xuống. Có cả mùi thuốc Bắc từ một cửa hàng đông dược. Tất cả đều nhắc Ngọc Bích nhớ lại những kỷ niệm khi xưa cả tâm cảnh rộn ràng khi ấy làm cô bồi hồi xao động. Đúng lúc họ đi ngang qua khách sạn nơi họ lần đầu trao thân gởi phận cho nhau, Bích nắm tay Thẩm giữ ông đứng lại, cô nói,
-“Ḿnh vào đây nghỉ ngơi rồi mai sớm hăy đi, v́ em không gấp lắm.”
-“Ừ, vậy đi em. Mai đi sớm cho mát.” Đúng là trời rất oi bức với cái nắng giữa tháng tư. Thẩm như cởi được tấm ḷng v́ như thế có nghĩa là cô đă nguôi ngoai những đau buồn mà Tuân đă để lại. Ông cầm tay cô cùng quay lại khách sạn và bước vào.
Sau khi nhận pḥng và mở cái cửa sổ duy nhất ra, họ ngồi nh́n nhau và nhắc lại chuyện xưa, Bích nói,
-“Có phải cái pḥng này ngày xưa không anh?”
-“Có lẽ thế. Bây giờ họ bài trí khác trước và đẹp hơn.”
Sau đó hai người đi xuống phố ăn trưa. Lúc về lại pḥng họ mở cái quạt trần cánh dài, bên dưới bầu quạt có một bóng đèn màu hồng làm hiện ra bóng các cánh quạt xoay tṛn trên trần nhà. Trước đó họ đă đóng cửa sổ lại v́ những giọt mưa rào đầu mùa bắt đầu trút xuống cùng với tiếng sấm từ xa. Họ nằm bên nhau nhắc lại những kỷ niệm cũ, một lúc sau Bích cầm bàn tay mềm mại của Thẩm đặt trên hai chỗ cao ở ngực cô và lấy tay cô sờ soạn bộ ngực vuông săn chắc của anh. Cơ thể của hai người được kích thích cho cơn say xác thịt. Một lúc sau Thẩm đă đi sâu vào Bích cùng với những động tác lui tới nhịp nhàng và mạnh mẽ. Bích hạ thấp rèm mi, vành môi h́nh cung của cô hé mở thốt ra những tiếng rên lúc đầu c̣n nhỏ sau biến thành tiếng kêu la không cần thiết, đó là phản xạ c̣n sót lại từ những lần cô bị Tuân cưỡng đoạt nhưng tiếng la to ấy bị tiếng mưa bên ngoài nhấn ch́m. Bây giờ không c̣n đau đớn, chỉ có khoái cảm mênh mông lồng lộng đi về cùng với nụ hôn của Thẩm trên môi trên mặt cô, cùng với những cái ấn sâu miệt mài vào giữa hai đùi cô tưởng chừng như vào nơi vô tận. Và Thẩm thích thú với tiếng rên rỉ của cô như thứ gia vị thêm vào bữa ăn của bản năng cơ bản kéo dài thành một tiếng ngân khi tàn cuộc. Kịch bản này sẽ được tái hiện mấy lần trong buổi tối hôm đó như một liệu pháp cho các chấn thương của Bích hồi ở mật khu.
Sáng hôm sau khi về đến giáo xứ, lúc cha chính xứ đang ngắm mấy chậu cây thược dược mới trổ hoa, Thẩm chào cha chính xứ và nói,
-“Hoa nở đẹp quá chứng tỏ tài chăm sóc của người chủ vườn.”
-“Vậy hả. Bộ cha chưa biết tài trồng hoa của ta sao?” cha chính xứ hỏi.
-“Dạ chưa.”
-“Vậy cha lầm rồi.”
-“Vâng con lầm và xin chịu lỗi.”
Nói rồi ông Thẩm xách đồ mua cho Khâm đựng trong túi giấy màu vàng vào nhà. May mà cha chính xứ không thấy trong túi giấy có đồ chơi cho trẻ nhỏ. Phần Thẩm, ông định cuối tuần sau ông sẽ mang qua con ông và sẽ đi về trong ṿng một buổi sáng. Cha chính xứ nh́n theo sau lưng Thẩm nói thầm, “chăm hoa th́ đă chưa từng, nhưng hái hoa th́ đă lắm lần xông pha,” rồi ông nghêu ngao, “Hoa khi đang nở ta nên hái/ Chớ để trơ cành hoa đă xa.”
Sau đó hai tuần, được một ân nhân cho tiền mua thêm ít ghế quỳ trong nhà thờ, Thẩm tŕnh cha già chính xứ và đích thân thực hiện. Nhờ mua được giá rẽ Thẩm c̣n dư một phần ba số tiền, ông tŕnh báo lại cha già đồng thời đề nghị sửa sang căn pḥng cho khách nghỉ qua đêm nơi chú Đương đă ngủ. V́ bổn phận “cho khách đỗ nhà” là một bổn phận bác ái phải có của người tín hữu đạo Chúa dù người xin tá túc có thể trở mặt hại ḿnh hoặc có thể có những lập trường hoặc chính kiến khác ḿnh. Chính căn pḥng ấy Thẩm đă dùng để tiếp đón cô em họ Ngọc Bích, những lần cô t́m gặp lại ông với con tim cháy bỏng và cơn khát yêu đương như lời cô đă hứa với ông đêm cuối cùng trong khách sạn người Hoa. T́nh h́nh đó kéo dài cho đến năm 1971 khi cha già ngả bệnh phải về hưu và Thẩm lên làm chính xứ, sau đó lại kéo dài cho đến tháng tư năm 1975. Suốt thời gian ấy, nữ tướng Đinh Thị Nguyện có ghé lại nhà xứ mấy đêm khi đi hoạt động, trong những lần ấy, chỉ có một lần bà đi chung với tướng Thánh Tri, như cặp vợ chồng tá túc qua đêm. Vả lại theo binh pháp Tôn Tử, để t́m nơi tá túc, nơi an toàn nhất là nơi nguy hiểm nhất và chẳng phải nhà thờ nơi thờ Thần Tối Cao chẳng phải là nơi nguy hiểm nhất của những kẻ vô thần sao? Nhưng lại là nơi an toàn nhất.
THIẾU NỮ ĐẠO HỒI
Hai tuần sau ngày 30 tháng tư, khi cơn say chiến tháng đă dịu lại, một nỗi hoài nghi về sự chiến thắng quá dễ dàng đă len lỏi vào đầu óc của những người đa nghi khi thấy h́nh như đế quốc Mỹ đă biếu không cho họ vinh quang này, khi đă kín đáo đi đêm với Trung Cộng. Lúc ấy, nữ tướng Đinh thị Nguyện cho gọi Bích đến và nói với cô,
-“Chị đă nghĩ đến một điều là em trước sau cũng phải xuất ngũ v́ những chỗ trong bộ máy chính quyền sắp tới sẽ ưu tiên cho các cán binh và đảng viên ngoài Bắc, nên chị nghĩ em phải giữ lại ít vốn liếng để sau này c̣n có điều kiện sinh sống nuôi con em và cô Lai mẹ em… c̣n cha em hẳn sẽ không quay về Nam, v́ một cán binh ở Thanh Hóa đă cho chị biết chú Quư hai năm sau ngày tập kết đă cưới vợ khác ở Thanh Hóa, có bà con xa với anh ta… ”
-“Chị muốn nói điều ǵ em chưa hiểu,” Bích ngập ngừng nói.
-“Chị muốn em giao nộp một vài cơ sở kinh tài mà em duy tŕ và gầy dựng thêm sau trận Mậu thân cho tỉnh ủy, phần c̣n lại em giữ cho em để làm vốn sinh sống sau này. Chị sẽ xác nhận điều này.”
-“Cám ơn chị đă tốt với em…” Bích mừng rỡ nói.
-“Tốt th́ chưa biết, nhưng công bằng th́ chị có. Này nhé thứ nhất em là con liệt sĩ và vợ liệt sĩ, thứ hai em có công lớn trong công tác dân vận và trí vận, đặc biệt em đă lôi kéo một linh mục họat động ngầm cho ta và kiên định cho đến bây giờ.”
Qua lời nữ tướng Nguyện nói, Bích biết ngay bà đă tin vào “dă sử” đời cô mà ông Quư đă dàn dựng rồi cô phân vân không biết có nên nói ra chuyện Khâm nay đă mười lăm tuổi là con của cô với linh mục Gioan Baotixita Minh Thẩm: sở dĩ cô muốn nói sự thật về con cô v́ cô không muốn chuyện thằng Khâm mà mọi người vẫn nghĩ là con của cô với Tuân sẽ trở thành một “dă sử” hoặc một “truyền thuyết” khác. Cô muốn con cô được nhận chân trong chính lịch sử thật của nó. Cô định nói th́ bà Nguyện đă ngắt lời cô và bắt đầu tâm sự về ḿnh. Người chồng thời con gái mới lớn của bà là một đàn anh trong trường cùng họat động trong một tổ chức. Khổ nỗi bà tỏ ra xuất sắc, giỏi giang hơn trong khi họat động, điều này làm cho chồng bà bực tức mà bà không hay biết. Trong tổ chức c̣n có một thiếu nữ khác có nhan sắc hơn người biết được nỗi bực tức này nên lúc nào cũng ca ngợi chồng bà và chê bai bà điều này điều nọ, sau cùng đă quyến rũ chồng bà vào lưới t́nh mà cô ta đă giăng ra. T́nh yêu đam mê này làm chồng bà mù quáng. Sau cùng họ gởi thư nặc danh cho pḥng nh́ Pháp. May mà cô có tay trong ở pḥng nh́, một người học tṛ cũ của cha cô và có lẽ đă rất mến cô, nên trước khi đem lính bảo an đến bắt cô, cô đă kịp thời trốn thóat. Sau đó đôi t́nh nhân bỏ tổ chức ra cộng tác với Pháp rồi về Sài-g̣n xây tổ uyên ương… Bà im lặng một lúc, rồi bà kết luận,
-“Từ đó chị vô cùng thất vọng với mọi đàn ông, nhất là những kẻ ngạo mạn và nặng óc gia trưởng, coi vợ như tôi tớ, phải luôn vâng phục và ca ngợi ḿnh cả trong những điều ngu xuẩn nhất. Sau này chị gặp tướng Thánh Tri, rất tâm đầu ư hợp, nhưng anh ấy không được ḷng các tướng lănh Trung quốc. Năm ngoái, chị được báo tin anh ấy qua đời v́ trúng bom máy bay Mỹ oanh tạc. Chị vô cùng đau khổ cùng với nỗi hoài nghi: chắc ǵ là máy bay Mỹ. Có thể là máy bay của Trung quốc! Từ ngày tướng Tri mất, ng̣ai nỗi buồn chị không c̣n tha thiết việc ǵ khác. Chị muốn quy y v́ chị cứ nhớ ḥai câu Phật tổ nói: ‘Bỏ gươm đao xuống, Niết Bàn sẽ thị hiện’, thậm chí khi ngủ lời Phật nói đó c̣n vang vọng trong tai.” Bà ngừng lại một phút rồi bất chợt hỏi Bích,
-“H́nh như khi c̣n sống, Tuân rất thô bạo với em phải không và em chịu đựng cũng giỏi?” Câu hỏi này của nữ tướng Nguyện như một lối-mở để Ngọc Bích nói rơ thân phận của con cô, cô nói,
-“Thật ra trước khi cưới nhau, em đă biết anh ấy rất thô bạo, dữ tợn nhưng v́ em đă lỡ có thai hai tháng… ”
-“Việc đó có lỗi phạm ǵ to tát đâu, tụi em c̣n trẻ mà lại luôn gần gũi nhau và hoạt động chung… ” Nữ tướng Nguyện hiểu lầm Bích và Tuân đă “ăn cơm trước kẻng”.
-“Không phải vậy đâu chị,” rồi cô ngừng lại ḍ hỏi nữ tuớng, “Nhưng chị hứa không ghét bỏ em, em mới dám nói thật.”
-“Được chị hứa, em nói thật đi,” sau mấy giây cau mày nghĩ ngợi bà nói.
-“Đứa con trong bụng em giữa ngày cưới là con của linh mục Minh Thẩm lúc anh ấy đưa em đi dự đại hội đ̣an thanh niên cộng sản ở Tây Ninh.”
-“Chúa ơi, có vậy sao? Hèn chi em chịu đựng giỏi sự ngược đăi của Tuân. Nhưng cha Thẩm có biết con ḿnh chưa.”
-“Dạ biết, và điều này cũng thêm một lư do để anh ấy kiên tŕ làm việc cho tổ chức.”
Rồi cả hai cùng im lặng một lúc lâu. Đó là thời gian hai người đối thọai ăn hết bốn miếng xoài cát và uống hai ngụm nước trà. Sau đó nữ tướng nói,
-“Sự kiên trung ấy rất tốt. Khi gặp cậu ấy lần đầu chị đă đánh giá là người‘có thể tin dùng’. Chị nói với em trước điều này: chị sẽ phát huy cái sở-dụng ấy để Minh Thẩm được lên làm giám mục và hồng y. Như thế mới xứng đáng với cha Thẩm và cũng xứng đáng với những hy sinh của em nữa.” Nói xong bà cười to thoải mái. Nụ cười đă tắt từ ngày tướng Thánh Tri qua đời nay lại hồi sinh trên khuôn mặt đẹp lăo của bà. Sau bữa ăn trưa với nữ tướng, Ngọc Bích quay về thị xă
Bốn tháng sau, Giám mục giáo phận Xuân Phúc gởi bài-sai gọi cha Thẩm về làm cha xứ chính ṭa kiêm cha tổng-đại-diện giáo phận Xuân Phúc tại thị xă Phúc Khánh. Hai tháng sau, Ngọc Bích được cấp cho một biệt thự ngoại ô thị xă Phúc Khánh là tiêu chuẩn dành cho hai danh hiệu của cô: vợ liệt sĩ và nữ anh hùng theo sự đề bạt của nữ tướng. Biệt thự ấy trước đây là ngôi nhà của phó tỉnh trưởng tỉnh nhà, cách ṭa Giám mục mười phút chim bay với khu vườn trồng hoa và cây kiểng vừa đẹp, vừa lăng mạn. Phía sau biệt thự giữa các bồn hoa, có một ao sen tự nhiên được chỉnh trang với bờ kè ốp đá, nước từ con sông nhỏ chảy vào theo một máng xây bằng đá và cống xi măng giữ nước trong ao lên xuống từ bốn mét đến bảy mét. Ở bờ ao phía đông có một nhà thủy tạ bằng gỗ trên những cột đúc bê-tông. Ngôi biệt thự và khung cảnh đó là điểm hẹn yêu đương của đôi Minh Thẩm-Ngọc Bích. Dân nghèo đi soi ếch kháo nhau nhà ấy có ma v́ khi cầm đèn ra ruộng soi ếch, thỉnh thoảng họ nghe thấy tiếng rên la lạ lùng từ bên trong tường bao vọng ra, không phải để kêu cứu cũng không phải để hô hào, tiếng rên rỉ lạc đi giữa côn trùng ra rả và tiếng ếch nhái ồm oang. Khuynh hướng khổ dâm mà Tuân đă gây ra cho cô lại xuất hiện: nó trở thành nhu cầu của bản năng từ khi cô tiết lộ cho Minh Thẩm biết cô là con gái của một tai sai trong pḥng nh́ Pháp và kẻ ám sát cha cô là ông Quư, cha nuôi. Những lúc hành dâm cô van nài đối tác: “Hăy hành hạ em đi với ít nhất hai trọng tội: bất hiếu với cha và bất trung với đảng.” Sau cùng khuynh hướng khổ dâm của Ngọc Bích đă tác động ngược chiều vào Minh Thẩm làm ông trở thành một quan-đạo thích bạo dâm: khoái lạc phải được đau đớn thể xác kích hoạt và hoàn tất trong nỗi thống khoái lạ lùng và quái ác.
Hai năm sau Ngọc Bích trở thành đại gia của tỉnh nhờ trúng thầu cung cấp thuốc men, lương thực cho các đoàn thể, bà cũng có cổ phần trong công ty dược của tỉnh. Khâm coi việc mẹ anh thông dâm với linh mục là việc không tránh khỏi, v́ cha nuôi anh cũng là cha ruột, dù đó là một giáo sĩ. Nhưng từ khi vào trường cấp ba do tính ṭ ṃ của tuổi trẻ anh t́nh cờ khám phá ông Thẩm chính là cha ruột, một nỗi buồn mênh mông tràn ngập tâm hồn anh. Nhất là một nỗi cô đơn len lén dày ṿ anh. Vâng, anh là đứa con sinh ra trong tội theo cách nói của má-Hậu, người đă chuyển giao đức tin tôn giáo cho anh.
Lúc đó là đầu năm học mới, Khâm vào học trường cấp ba Châu Thành lớp 12, lớp tuyển gồm các học sinh khá và giỏi. Giai đọan sau ngày 30 tháng tư, sinh họat đ̣an thể trong trường rất sinh động và náo nhiệt. Nào là Đoàn thanh niên rộng răi, nào là Đoàn thanh niên cộng sản. Rồi việc học tập lịch sử đảng, rồi việc nghiên cứu lư tưởng chiến đấu của chủ nghĩa Mác-Lênin... Trong bối cảnh hoạt động sôi nổi ấy, Khâm xuất hiện như một hạt nhân ṇng cốt và là một đối tượng của đảng, có thể trở thành đảng viên. Mẫu h́nh lư tưởng anh quyết noi theo là anh Lê Văn Tám, người thiếu niên biến ḿnh thành mồi lửa để đốt kho xăng của kẻ thù trong một câu chuyện hư cấu.
Thế nhưng chính nỗi cô đơn trong ḷng làm anh ít nói, và rất dễ cộc cằn. Và anh vào đại học sư phạm ban sinh hóa với tâm trạng ấy cùng với danh hiệu đối tượng đảng. Anh được làm bí thư của lớp và với vóc dáng cao ráo đẹp mă anh sẵn sàng kết dây thân ái bí mật với vài cô sinh viên, lư lịch có liên quan đến chế độ cũ. Họ thậm chí c̣n dâng hiến thân xác trẻ trung, mơn mởn cho anh để t́m sự che chở trong chính sách. Họ cũng hy vọng biết đâu họ cũng có thể chính thức bước vào gia đ́nh của một nữ đại gia, giàu có tiền muôn bạc ức. Khi làm t́nh với các bạn gái ấy, anh thường để cho cảm xúc sân hận chen vào và giày ṿ đối tác trong lúc nghĩ thầm, “Như vậy mới xứng đáng với sự che chở của tôi trước sự loại trừ và buộc tội của đảng, hoặc với cái gia tài gớm ghiếc mà cô vọng tưởng…”
Vậy đó, anh không hề yêu thương họ, anh ghét họ v́ từ đầu anh đă ghét chính anh. Anh ghét anh v́ anh là kết quả của một t́nh yêu bất chính, bởi sự phạm giới của một linh mục và bởi hành động bất công mẹ anh đă gây ra cho ông Tuân, người bạn chiến đấu của bà. Rồi với sự tự ti mặc cảm ấy, anh sinh ra ḷng sân hận với chính ḿnh. Nhiều lần ư muốn tự tử xuất hiện và ám ảnh anh như một cách chuộc tội cho anh cho cha mẹ anh, anh nghĩ thế; và gần đây nhất anh muốn tự sát ngay trước pḥng ngủ của mẹ anh trong lúc bà đang hành dâm với Minh Thẩm. Có lẽ phản xạ kêu la của bà trong lúc hành dâm đă làm cho anh đổi ư; anh tự nhủ, “Mẹ minh đang kêu la đau đớn như thế hẳn phải chết đứng khi thấy ḿnh tự sát ngay trước cửa pḥng bà. Ḿnh không thể hành xử ngu ngốc như thế.” Từ đó mỗi lần ư nghĩ tự tử xuất hiện, anh vật vă chống cự bằng một ư nghĩ lạc quan nào đó như bóng tối đêm dài sẽ nhường chỗ cho một b́nh minh tươi sáng của dân tộc hoặc như sau một Lê Thái Tông buộc Nguyễn Trải phải dâng nàng Thị Lộ sẽ có một Lê Thánh Tông anh minh sáng suốt. Lâu ngày nỗi ám ảnh tự tử tiêu tan và biến mất.
Hai ngày sau, anh dẫn lớp đi làm thủy lợi v́ năm đó trời hạn thiếu nước cho các cánh đồng.
ĐẠO HỒI V À NGẪU TƯỢNG
Buổi xuất quân làm thủy lợi hôm đó có cả cô bạn cùng lớp Rêbêtisa, thường được gọi là Tiên Sa một nữ sinh viên sắc tộc Champa đạo Hồi xinh đẹp với đôi mắt nâu vàng, chân mày cong đen đậm trên ổ mắt sâu, lông mi dài và cong vút, chân dài, ngực nở, hông to. Khi phát cho Tiên Sa cây cuốc len để đào đất ngăn ḍng, Khâm nói mỉa mai,
-“Ồ, hôm nay cũng có Tiên Sa sa xuống chỗ làm thủy lợi nữa sao?”
Cô này nguưt mắt quay đi, không thèm đáp lại.
Thật vậy, Khâm rất ghét cô này nhưng phải chịu đựng v́ chính sách chiếu cố các dân tộc thiểu số. Đặc biệt, những lần anh đứng trên bục giảng để thuyết tŕnh về lịch sử đảng, những chiến công oai hùng của chiến sĩ cách mạng và cả chủ nghĩa Mác-Lênin, cô ngồi giữa các cô sinh viên khác thỉnh thoảng cười khẩy và khẽ lắc đầu trong chiếc khăn trùm. Một lần quá khó chịu, sau buổi họp anh đến trước mặt cô, nghiêm mặt hất hàm hỏi,
-“Hồi năy Tiên Sa cười khẩy việc ǵ vậy?”
-“Có ǵ ghê gớm đâu,” Tiên Sa đáp; ư cô muốn nói về chuyện cô cười, trong khi Khâm muốn hỏi về những điều anh giảng thuyết và anh gằn giọng hỏi tiếp,
-“Thế nào mới là ghê gớm?”
Lần này cô đă hiểu và cô bực dọc đáp,
-“Cắm cờ đỏ trên đầu tượng Thần Tự Do đă bị đánh sập ngay trên nước Mỹ.”
-“Tiên Sa nói như thế th́ đại ngôn và cường điệu quá,” Khâm cười nói v́ không biết ḿnh mắc bẫy, v́ ngay sau đó cô nói,
-“Có lẽ em đại ngôn, mong anh bỏ qua v́ đó là thói xấu của những kẻ có mặc cảm tự ti (…) như em.” Cô tách rời hai chữ “như em” bằng một khoảng lặng nhỏ v́ trong thâm tâm cô thực ḷng muốn nói “như bọn các anh”; vả lại khi nhắm câu nói vào chính ḿnh, cô muốn kết thúc cuộc đối thoại chẳng có ǵ thú vị ấy. Ngay sau đó Khâm cười thoải mái và bỏ đi.
Mặt trời lên cao dần và đến trưa, công việc ngăn ḍng giữ nước cũng hoàn thành. Các sinh viên ra một ao nước gần đó mà nước sâu hơn năm thước để rửa cuốc len và tay chân lấm bẩn. Tiên Sa cũng đến bên bờ ao vừa rửa vừa nghêu ngao, “Bàn tay ta làm nên tất cả,/ với sức người sỏi đá cũng thành cơm”. Và không biết làm thế nào Tiên Sa trượt chân rơi xuống ao nước, hai tay quơ quào trên mặt nước. Đúng lúc ấy, Khâm vừa đến nơi Tiên Sa để thu gom các cuốc len, anh vội vàng nhảy xuống ao nắm tay cô từ phía sau kéo vào bờ cho một anh sinh viên khác vói tay xuống kéo cô lên. Rồi một cô sinh viên khác phụ trách y tế cũng vừa chạy đến trong lúc Khâm bước lên bờ và đi thẳng.
Hai hôm sau, cuối giờ phẩu thuật sinh học, Tiên Sa đến gần Khâm nói,
-“Em cám ơn anh đă cứu em khỏi chết đuối…”
-“Có ǵ đâu, em đừng bận tâm.”
-“Em không biết đền đáp ơn này thế nào…”
Câu nói này làm bật ra trong Khâm một ước muốn mà từ lâu anh đă giữ kín,
-“Đơn giản thôi: Em hăy trở thành bạn thân của anh và cho phép anh được thỉnh thoảng đến nhà em.”
-“Vâng, em đồng ư đề nghị của anh và mời anh đến nhà.”
Sau đó Khâm mời cô vào một quán cà-phê gần đó nhưng có lẽ theo quy định của đạo Hồi, cô không được đi chung với con trai lạ ra ngoài nên hai người chia tay. Lúc đó mặt trời đă xuống thấp sau những ngôi nhà cao của thị trấn. Lần đầu tiên trong đời, Khâm thấy ḿnh vui trở lại và con tim anh như ca hát một bài t́nh ca mượt mà, một bản nhạc vàng theo sự phân loại của ban thông tin văn hóa.
Cuối tuần sau Khâm t́m ngôi làng Champa đến trước nhà Rêbêtisa. Đó là ngôi nhà xây ba gian lợp ngói đỏ, phía trước có một sân gạch rộng lót gạch tàu để phơi lúa; xung quanh nhà trồng những cây ăn trái như mít, xoài, chôm chôm. Tiên Sa đứng trên hàng hiên đón Khâm, cô mặc sắc phục của người Chàm với váy dài đến mắt cá chân, áo lụa hồng dài tay, ống tay hẹp, đầu đội khăn trùm bằng lụa tím làm nổi rơ khuôn mặt trắng xanh của cô với cái mũi dọc dừa thanh tú. Khâm ngỡ ngàng đứng ngắm cô một lúc trong khi Sa cười nói,
-“Vào nhà đi anh.”
-“À ừ, tại v́ anh thấy em hôm nay đẹp quá khiến anh như ch́m vào sóng mắt của em…”
-“Anh khéo nói mà thôi, dù sao em cũng cám ơn anh,” cô đỏ mặt thẹn thùng nói.
Sau đó họ bước vào nhà, Tiên Sa đem ra hai ly nước trà xanh pha với mật ong rừng, rồi họ bắt đầu câu chuyện, trong lúc Khâm quan sát pḥng khách. Trong pḥng, không có bàn thờ và tranh vẽ, nhưng có bốn bức thủ bút lộng kiếng treo cao trên các bức vách. Những thủ bút ấy chép lại bằng tiếng Ả-rập những câu trích từ kinh Coran của Muhammad. Và khi giải thích như thế cho Khâm, Rêbêtisa nói,
-“Đạo Hồi cấm treo ảnh tượng mà Đấng Tiên Tri gọi là các ngẫu tượng. Đó là trường hợp mà Ki-tô giáo đă vướng mắc khi có nhiều ảnh tượng trong nhà riêng và trong nhà thờ.”
-“Như vậy, phải chăng đạo Hồi đă hiểu ngẫu tượng với một ngoại trương lớn nhất và cũng khắc khe nhất như đạo Do Thái và đạo Tin Lành?”
-“Có lẽ thế…” Tiên Sa đáp rồi nói qua đề tài khác.
Dù sao điều này cũng làm Khâm khó chịu nên một lúc sau, anh bất chợt hỏi Tiên Sa,
-“Em có căm thù đế quốc Mỹ đă xâm lược nước ta không?”
-“Dĩ nhiên là em căm thù đế quốc mà, sao anh lại hồ nghi…”
-“Vậy c̣n Liên Xô th́ em nghĩ sao?” Khâm hỏi đầy vẻ kiêu hănh của một người rất chuyên-chính.
Tiên Sa làm thinh không đáp khiến Khâm phải đưa ra một gợi ư là đọc câu thơ của Tố Hữu viết về Xtalin: Thương cha, thương mẹ, thương chồng/ Thương anh thương một thương ông thương mười. Sau cùng Tiên Sa phải nghiêm mặt nói,
-“Em nói thật là em căm ghét cả hai đế quốc Mỹ cũng như Liên Xô…”
-“Đế quốc Liên Xô, em dám nói thế hả?”
-“Chẳng phải là Liên Xô đă xâm lăng nước Afghanistan theo Hồi giáo sao? Vả lại tiêu chuẩn đánh giá của em không theo chính sách mà dựa vào đạo Hồi: Liên xô th́ vô thần lư thuyết và lấy lănh tụ và dân tộc Nga làm ngẫu tượng, c̣n Mỹ th́ vô thần thực tiễn và lấy tiền bạc, đồng đô-la hoặc sự thành công trên thương trường làm ngẫu tượng. Thế đấy!”
Khâm không biết phản biện thế nào nên anh phải “nuốt” lời giải thích của Rêbêtisa cùng lúc với ngụm nước trà xanh pha gừng và mật ong. Sau đó anh nói giả lả thêm vài câu rồi ra về. Bởi tính hiếu thắng nên ḷng anh c̣n bực tức, dù vậy anh tự nhủ: “Ḿnh yêu cô ấy mất rồi, nhưng từ khi nào nhỉ?” Câu hỏi này c̣n treo lơ lửng trong đầu anh suốt đoạn đường về.
*&*
Lần sau đó Khâm đến mang theo cuốn Tân Ước cho Tiên Sa mượn theo yêu cầu của cô. Đó là một cuốn sách b́a bọc da, gáy mạ vàng mà ông Minh Thẩm cho Khâm ngày ông về nhậm chức cha tổng đại diện ở nhà thờ chính ṭa. Đă mấy năm rồi nhưng sách c̣n mới nguyên v́ có bao giờ Khâm chịu mở ra đọc đâu. Xem ra người cho sách cũng không khuyên anh phải đọc.
Tiên Sa cám ơn Khâm đă đem sách đến, cô mở ra thấy ở dưới trang b́a có lời đề tặng: Cha tặng con/ngày 18-05-1978/Cha tổng đại diện G.B. Minh Thẩm kư tên. Cô ṭ ṃ hỏi với vẻ mặt ngây thơ trong chiếc khăn trùm màu xanh lá mạ,
-“Cha đây là ‘cha nhà thờ’ phải không anh?”
-“Phải, vừa là cha ruột vừa là cha nhà thờ được không?” Khâm nói với giọng thách thức chỉ để tự trấn an nỗi dày ṿ trong ḷng anh. Nhưng trực giác của phụ nữ đă làm cho Tiên Sa đoán ra một nỗi niềm riêng, một tâm sự bí ẩn của anh, cô ôn tồn nói,
-“Cha em cũng thế, ông là một Imăm nghĩa là một giáo sĩ được đào tạo chính quy nên việc em là con ông ấy trở thành một niềm tự hào lớn” cô im lặng một lúc để Khâm lắng ḷng nghe cô nói tiếp, “Khác một điều là đạo em cho phép Imăm có vợ, c̣n bên đạo anh, khi bắt linh mục sống độc thân và dán cho họ bí tích ‘truyền chức thánh’, cách nào đó đă làm cho các linh mục dễ rơi vào cám dỗ biến ḿnh thành ngẫu tượng và cái hào quang giả ảo ấy sẽ khiến nhiều cô gái tự ti chạy đến như con thiêu thân bay vào ngọn lửa. Vả lại các cô gái ấy h́nh như c̣n đi theo một mô h́nh văn hóa mà phong kiến c̣n để lại trong vô thức…”
-“Sao lại có văn hóa phong kiến trong việc này chứ!” Khâm vội ngắt lời cô, cặp lông mày anh cau lại.
-“Có chứ và em sẽ cho anh một ví dụ, nhưng anh muốn nghe th́ em mới nói,” cô nói đôi mắt lung linh lướt qua anh như để giúp anh thêm b́nh tĩnh.
-“Nói đi,” anh đáp với giọng gia trưởng trịch thượng.
-“Này nhé, khi một ông vua Á Đông xưng ḿnh là ‘thiên tử’, ông ta đẩy ông Trời-thật ra sau hậu trường, lúc đó các bề tôi gọi ông ta là ‘thánh thượng’ hiểu là ‘rất thánh’ và từ đó ông vua trở thành ngẫu tượng với một kho lễ vật mà bọn nịnh thần chuẩn bị sẵn để dâng lên cho vua trước khi vua xuống ơn mưa móc từ cửu trùng cho lê dân bá tánh.”
-“Một kho lễ vật dâng tiến cho vua?”
-“Đúng vậy, kho lễ vật dâng cho thiên-tử-ngẫu-tượng ấy bao gồm cả tam cung lục viện của các ông vua nơi giữ các cung phi mỹ nữ cung phụng t́nh dục cho vua. Vả lại được ăn nằm với vua là một niềm vinh dự cho các cung nữ. Có được long-chủng của vua nghĩa là được mang thai con trai trong một lần nào đó hành dâm với vua càng vinh dự hơn nữa v́ sẽ được trở thành bán-thần trong Panthéon/ đền chư thần của triều đại ấy…Đấy các cha xứ có thể hành xử như một ông-vua-ngẫu-tượng áo đen một lúc nào đó và một nơi nào đó, đặc biệt trong giáo xứ của ông…”
-“Em dám nói thế sao?”
-“Tại sao không? Em là người ngoại cuộc mà.”
Lúc này, Khâm lấy hai tay ôm trán, lắc đầu; những ngón tay anh cong lại đan vào mái tóc đen dài của anh, khẽ kêu lên đau đớn sau một tiếng thở dài. Rêbêtisa nói một câu an ủi, không hề hàm chứa sự mỉa mai, “Anh phải tự hào về cha anh mới phải..” Nhưng khi thấy Khâm vẫn lắc đầu, cô thấy sự an ủi của ḿnh thất bại và cô đứng lên nói,
-“Thôi không nói chuyện đó nữa. Bây giờ em sẽ dẫn anh đi một ṿng qua làng em, trên đường ta sẽ ghé đền thờ Hồi giáo của làng rồi đến trưa em mời anh ăn cơm nhà em.”
Khâm lấy xe gắn máy chở Tiên Sa, và cô này cẩn thận đặt ở giữa anh và cô trên chỗ ngồi cái cặp da cô dùng khi đến trường để tạo ra ranh giới, mặc dù cô ngồi hai chân để qua một bên yên xe. Trên đường cô gặp mấy bạn gái gọi theo cô từ hiên nhà hay từ sau hàng dậu. Cô tươi cười đáp lại. Họ trao đổi bằng tiếng champa nên Khâm không hiểu. Sau này cô giải thích họ hỏi Khâm có phải là chồng sắp cưới của cô không; cô nói không Khâm chỉ là anh họ ở xa về thăm. Lúc xe quay đầu lại về nhà, Khâm nói,
-“Có lẽ anh về luôn, không ở lại ăn cơm nhà em.”
Tiên Sa nói qua vai anh,
-“ Anh rán ở lại đi v́ hôm trước khi em kể lại việc anh đă cứu em khỏi chết đuối, cha em nói phải làm một bữa ăn đăi anh để tạ ơn ”
-“Tiên Sa ơi, đâu cần phải thế.” Khâm nói khi cả hai đă thấy lại mái nhà cô lợp ngói đỏ.
-“Anh đừng ngại, hôm nay cũng là sinh nhật của cha em mà.”
-“Vậy hả… em không nói trước để anh mua quà cho ba.”
-“Cuốn Tân Ước mà em mượn cho ba tạm thay món quà rồi.”
Lần đầu tiên ăn cơm theo phong tục người đạo Hồi, Khâm thấy rất thú vị, món thịt cừu nướng và món thịt ḅ nấu cà ri; có cả xúc xích thịt ḅ cuốn rau sống mà Tiên Sa cùng mẹ cô chuẩn bị làm Khâm rất khoái khẩu. Trong bữa ăn, như đă định trước, ông Ali, cha của Rêbêtisa, đă nói với Khâm, “Lần sau tôi và cậu sẽ cùng xem một đoạn Tân Ước nhé?”, và Khâm đáp, “Cháu sẽ cố và chắc sẽ học được nhiều điều từ bác”.
Hai ngày sau cuối buổi học, Khâm trao cho Tiên Sa một bức thư bày tỏ t́nh yêu cùng với ư định được lấy cô làm vợ. Lời lẽ trong thư dịu dàng, trang trọng; đoạn cuối bức thư viết: “Sa ơi, anh không thể sống thiếu em trong phần đời c̣n lại và trong cuộc hành tŕnh dài trước mắt trong khi quá khứ lại ghi đậm dấu ấn của điều tủi nhục mà chỉ ḿnh em được biết. Anh mong sớm có hồi đáp của em về t́nh yêu của anh. Ḷng anh sẽ măi xao xuyến cho đến khi nhận được câu trả của trái tim em v.v…” Buổi học ngày hôm sau, Tiên Sa trả lời Khâm bằng một bức thư ngắn, trong đó cô viết, “Sa rất cảm kích những lời yêu thương chân thành mà anh dành cho em. Xin anh cho em chút thời gian suy nghĩ và lần sau anh đến nhà, em sẽ chính thức mở ḷng cho trái tim em lên tiếng.”. Sở dĩ cô phải làm chậm lại câu trả lời là để kềm hăm bớt tính “cuồng” của dân tộc đă làm dân cô mất nước và cũng để cho Khâm thấy rằng cô không nh́n vào gia tài kếch xù của mẹ anh và cả tiền đồ chính trị của anh. Vậy sự thật trong ḷng cô là ǵ? Cho đến nay sau những lấn cấn lúc đầu trong đó có sự ghen tức của cô đối với mấy bạn nữ dễ dăi đă đeo bám Khâm, cô cảm thấy t́nh yêu cô đối với Khâm đă lớn lên như một cây xương rồng sắp trổ hoa. Vâng, cô đă yêu Khâm rất nhiều, nhiều hơn cô vẫn tưởng.
Mười ngày sau Khâm đến, Tiên Sa đứng trên sân phơi lúa đón anh. Cô cho anh biết sáng hôm ấy cha cô sẽ trao đổi với anh những suy nghĩ của ông về một đoạn Phúc Âm chừng một giờ, sau đó cô và anh sẽ nói chuyện riêng và cô sẽ cho anh biết quyết định của ḷng cô trước lời tỏ t́nh của anh.
Bước vào pḥng khách, anh thấy cha cô, ông Ali với khuôn mặt khắc khổ, mái tóc hoa râm, đă yên vị trước hai cuốn sách: một cuốn kinh Coran bằng tiếng Ả-rập và cuốn Phúc Âm mà Sa mượn của anh. Sau vài lời thưa gởi, Khâm ngồi xuống trước mặt ông Ali. Ông này cầm lấy cuốn Phúc Âm mở ra ở trang có đoạn Tin Mừng Gioan đoạn 21 từ câu 15 đến câu 19. Rồi ông giơ tay cảm tạ “Đấng Thượng Đế cao cả và tiên tri của Ngài” và đọc lớn đoạn ấy cho Khâm cùng nghe. Sau đó ông tập trung giải thích hai câu 18 và 19: “Thật, thầy bảo thật cho anh biết: ‘lúc c̣n trẻ, anh tự ḿnh thắt lưng lấy, và đi đâu tùy ư. Nhưng khi đă về già, anh sẽ phải dang tay ra cho người khác thắt lưng và dẫn anh đến nơi anh chẳng muốn.’ Người nói vậy, có ư ám chỉ Phêrô phải chết cách nào để tôn vinh Thiên Chúa… ” Ông Ali nói với Khâm,
-“Cậu thấy đấy, tiên tri Isa (Chúa Giêsu) nói trước Phêrô phải chết cách nào lúc đó, nhưng câu tiên tri này c̣n nhắm đến cái chết của Giáo Hội công giáo hiện nay giữa thế kỷ thứ XX này mà hai nguyên nhân của sự tiêu vong ấy là: lúc c̣n trẻ th́ nó theo ư riêng, và khi về già nó theo ư người khác.”
-“Những ǵ bác nói đều đúng theo văn bản, nhưng xin lỗi bác, sự suy diễn của bác hơi xa với một khoảng thời gian dài gần hai mươi thế kỷ.” Khâm ngắt lời ông Ali.
-“Thời gian không là vấn đề đối với một đấng tiên tri. Điều đáng nói ở đây Phêrô không hề tính đến ư Chúa trong các hành động của ông lúc c̣n trẻ cũng như lúc về già.”
-“Vậy xin bác nói rơ hơn về hai cái mốc tuổi trẻ và tuổi già của Phê-rô mà bác cũng hiểu là của Giáo Hội.”
-“Này nhé Kitô giáo ở buổi sơ khai đă xây dựng một cơ chế giáo hội với ban bệ và quyền lực của nó không thua kém triều đ́nh thế tục của vua chúa. Đó là theo ư riêng của tuổi trẻ. Điều này khiến nhiều người tin hụt hẫng đến nỗi Gm. Alfred de Loisy đă phải thốt lên: ‘Tôi đang đợi Vương quốc Thiên Đàng, th́ ḱa Giáo Hội đến’ [J’attends le Royaume des cieux, et voilà l’Église qui vient]. Đến sau thời trung cổ trở đi, tức là tuổi già của Giáo Hội, nó hoàn toàn bị thế quyền lèo lái, thế quyền cột dây vào lưng dắt Giáo Hội đi đâu tùy ư, mà biểu hiện tệ hại nhất là tôn giáo pháp đ́nh. Và ngày nay chẳng phải là Giáo Hội đó đang trên con đường tiến vào chỗ tiêu vong sao…”
Trong lúc ông Ali thao thao bất tuyệt th́ Khâm chợt nhớ đến những nhận định của Rêbêtica về cha cô. Trước hết ông là một người có ḷng trung thành vô biên vào Thượng Đế Allah mà tiếng Ả-rập gọi là elhamdũlillah. Thứ đến là như bao người theo Hồi giáo khác, ông cho rằng Giáo Hội Ki-tô giáo đă làm sai ư của tiên tri Isa khi xây dựng một giáo hội phẩm trật đầy quyền bính không thua một triều đ́nh phong kiến. Cuộc trao đổi của ông Ali với Khâm sáng nay xác nhận những nhận định của Tiên Sa về cha cô hoàn toàn đúng. V́ thế ông đă bỏ qua một chi tiết quan trọng miễn thứ cho mọi sai lầm của Phêrô là ông này đă dùng cái chết để làm vinh hiển Thiên Chúa (câu 19). Phần Khâm anh muốn kết thúc cuộc trao đổi này để được gặp riêng với Tiên Sa. Anh gật đầu vâng dạ làm ông Ali hài ḷng, đắc thắng; ông c̣n khen anh không cuồng tín. Sau đó ông đứng lên chỉ cho Khâm lối vào vườn cây ăn trái, nơi Tiên Sa ngồi trên ghế gỗ bằng thân cây to cưa ngắn. Một khúc thân cây to khác trên để hai ly nước trà gừng pha mật ong, và một khúc gỗ khác là chỗ ngồi dành cho Khâm.
Đợi cho Khâm yên vị và mất vài phút nh́n ngắm cô trong chiếc khăm trùm đầu màu tím than, cái áo liền váy màu hồng thêu hoa văn bên ngoài cái quần ống nhỏ màu xanh ngọc, Tiên Sa nh́n khu vườn qua vai anh và nói,
-“Thú thật, em có một quyết định khó khăn v́ em biết trước đây anh không thích em. Nhưng khi lắng ḷng nghe trái tim ḿnh lên tiếng, em biết rằng em yêu anh nhiều hơn em tưởng, mặc dù em không thích cái vỏ bọc màu đỏ của anh. Em vui mừng biết bao khi anh ngỏ lời yêu em; từ hôm nay ta là của nhau và em mong rằng anh đừng có quan hệ bí mật với cô bạn gái nào khác. Họ đóng vai Huyền Trân công chúa giỏi quá c̣n anh th́ có lúc không kềm chế được.”
Lúc đó, Khâm mừng rỡ và rối rít hứa sẽ giữ ḿnh trước các cám dỗ của kế mỹ nhân và anh xin lỗi đă làm cô buồn ḷng về chuyện ấy. Sau cùng anh nói,
-“Anh hứa có đất trời chứng giám anh sẽ chỉ yêu một ḿnh em suốt đời, suốt kiếp,” ngừng lại một phút, Khâm trang trọng nói,
-“Anh muốn cưới em làm vợ cuối năm học này, ngay sau khi anh và em tốt nghiệp kỹ sư sinh hóa, có được không em?”
Tiên Sa cau mày suy nghĩ một lúc rồi nói,
-“Dĩ nhiên em cũng muốn sớm làm vợ anh nhưng trước hết em phải xin ư kiến của cha em, cũng như anh phải báo cho gia đ́nh anh. Kế đến anh phải theo đạo Hồi như các Kitô hữu những thế kỷ đầu của đạo Hồi phải cải giáo theo đạo Islam khi được các Hồi vương thu dụng…”
-“V́ yêu em, anh sẵn sàng chấp nhận mọi điều kiện ấy.” Khâm vừa đắm đuối nh́n Tiên Sa vừa nói, “Hay bây giờ ḿnh vào nhà gặp cha em luôn đi.”
-“Bây giờ th́ chưa được v́ cha em lên đền thờ cầu nguyện theo nghi thức năm lần một ngày và ông được phân công cho đến cuối tuần. Anh cứ về rồi cuối tuần hăy đến.”
-“Ừ, cứ vậy đi.”
Khi hai người đứng dậy để Khâm ra về, Tiên Sa áp sát vào người anh và nhận của anh một nụ hôn nồng nàn trên khăn trùm và trên đôi má ửng hồng.
Cuối tuần, mọi dự tính của họ đều thuận lợi. Từ đó khi nào rảnh rỗi Khâm đều tranh thủ đến nhà Tiên Sa để được ông Ali dạy đạo trong cuốn kinh Coran. Sau sáu tháng anh có thể làm hôn lễ tôn giáo với Tiên Sa bất cứ lúc nào: họ cũng vừa tốt nghiệp với thứ hạng khá cao.
Trước đó hai tháng linh mục Minh Thẩm được Vatican phong chức giám mục. Hôm mẹ anh mở tiệc ăn mừng, bà Hậu từ quê có đến tham dự, và nữ chủ nhân của ngôi biệt thự chiêu đăi ngài Giám mục, năm linh mục thân tín của ngài và một số khách quư khác một bữa ăn thịnh soạn với rượu tây và bia chai. Bữa tiệc mừng này đă đem lại một điều thú vị là một ông khách tên Giô-dép Xuân Tâm, một ông tu xuất, người phiên dịch cho ngài Giám mục một quyển sách về đức tin và tâm lư mà khi xuất bản chỉ tên ngài Giám Mục là dịch giả. Tromg bữa tiệc, ông Xuân Tâm ngồi cạnh bà Hậu, và bất ngờ có cảm xúc với bà nên đă khen bà xinh đẹp, một vẻ đẹp vượt tuổi tác và thời gian…Sau đó ông Xuân Tâm c̣n xin địa chỉ của bà Hậu để đến thăm: th́ ra hai người đang ở hai địa phương gần nhau, chỉ cách nhau chừng bảy cây số.
Khi khách khứa đă ra về, chỉ c̣n lại ngài Giám Mục và bà Hậu, Khâm đến kéo má Hậu, với tâm trạng phấn khởi v́ nhận được một lời khen đẹp mà lâu rồi bà không c̣n mong đợi, ra nhà thủy tạ và anh thổ lộ việc anh đă cải giáo qua đạo Hồi và sắp cưới một cô gái Chăm làm vợ. Bà Hậu hoảng hốt nói,
-“Vậy con không c̣n thờ phượng Thiên Chúa nữa sao?”
-“Má ơi con vẫn thờ phượng Thiên Chúa nhưng trong một giáo hội khác; nếu con không thờ phượng Thiên Chúa, con đă cải giáo theo đạo Phật. Vả lại con chán ngán một số chức sắc của giáo hội Kitô. Họ thừa biết nhà nước không tôn trọng họ nhưng chính bản thân họ cũng không có ḷng tự trọng…”
Bà Hậu không cần sự giải thích dài ḍng của Khâm. Bà biết Khâm muốn ám chỉ ai. Vả lại bà cũng đă biết mối quan hệ bí mật giữa Minh Thẩm và Ngọc Bích. Điều này quả là một gương xấu trong đạo, làm cho h́nh ảnh giáo hội bị méo mó, lệch lạc. Ngừng một lúc, bà hỏi,
-“Mẹ Bích con có biết việc này chưa?”
-“Chưa và con sẽ không bao giờ cho mẹ Bích biết: bà đang ở giữa của cơn lốc xoáy yêu đương của cha-dượng con.”
Khâm dùng từ “cha-dượng” v́ anh cho rằng bà Hậu không biết ông Thẩm là cha ruột anh. Biết việc này chỉ làm cho bà thêm buồn khổ; có thể bà làm như không biết v́ không muốn đánh mất vị trí người “má” đối với Khâm. V́ thế anh nhờ má Hậu có mặt trong hôn lễ của anh tại nhà của Tiên Sa. Chỉ cần bà đồng ư, Tiên Sa sẽ sắm sửa cho bà một cái khăn trùm và một bộ áo các phụ nữ Chăm hay mặc để khỏi gây chú ư cho các khách mời ăn cưới khác. Sau cùng bà nói,
-“Thôi được, chỉ ḿnh má đến thôi. Và má cũng cho con dâu má năm lượng vàng để làm vốn. Đó là số vàng má tích góp được từ khi mẹ Bích bỏ vốn mở cho má một cửa hàng bán đồ khô và sữa bột.”
-“Con cám ơn má rất nhiều. Bây giờ con đưa má về pḥng để nghỉ, sáng mai con đưa má ra bến xe về Hàm Luông.”
-“Ừ, má cũng buồn ngủ rồi.”
Khâm đưa bà Hậu qua một pḥng ở hành lang phía Tây để bà qua đêm. Khi về pḥng ḿnh ở phía Đông ngang qua trước pḥng mẹ anh, anh nghe có tiếng dây roi quất chạm vào vách, có tiếng mẹ anh kêu quằn quại nhưng măn nguyện, cùng với tiếng cười đắc thắng của ông Thẩm. Anh ghé tai vào vách nghe tiếng mẹ anh nói,
-“Trừng phạt em nữa đi anh yêu: em đă bất hiếu với cha và bất trung với đảng…Đừng bỏ em… em cần anh chiếm đoạt em, thông truyền ơn phúc cho em giúp em sạch tội…” Sau đó là tiếng dây roi vứt vào một góc rồi tiếng hai thân xác quần thảo rên siết. Khâm vội bịt tai lại, chạy nhanh về pḥng úp mặt xuống gối, nước mắt trào ra.
Giữa bao nỗi dằn vật đau khổ ấy, một thuận lợi khác lại đến đúng lúc với Khâm: hai ngày trước ngày đám cưới, Giám mục Thẩm và Ngọc Bích cùng lên máy bay với một nhóm tín hữu giàu có trong giáo phận đi hành hương Jérusalem và các thánh địa khác trong suốt mười ngày. Khi họ về th́ Khâm mà giờ đây có tên Ả Rập là Hasan (anh đọc theo tiếng Việt là Hà-San) và Rêbêtisa đă nên vợ chồng trước hai họ, bên nhà trai chỉ có bà Hậu cùng vài bạn thân của anh, cùng các chức sắc trong đạo Hồi. Trong ngày hôn lễ, cô dâu mặc áo cưới màu đỏ dài tới gót chân, trên nền áo thêu hoa và đính hạt cườm. Cô cũng đội một khăn trùm màu đỏ như màu áo, phía trên đội một ṿng hoa như vương miện. Vâng, Rêbêtisa thật đẹp trong ngày cưới như một nàng công chúa. Và đám cưới rất vui, khách mời cười nói rôm rả thân mật.
Do hoàn cảnh đặc biệt Khâm không ở hẳn bên nhà ông Ali mà đi đi về về giữa ngôi biệt thự và nhà vợ. Trong tối tân hôn, cả Khâm và Rêbêtisa phải cố gắng nhiều để hoàn thành một tập tục, đó là sau đó, họ phải giao nộp mảnh lụa bạch vuông cạnh ba tấc có dính máu trinh của cô dâu cho mẹ chồng, mặc dù bà Hậu không biết việc này và cũng không đ̣i hỏi, nên mẹ cô dâu thay mặt bà Hậu báo cho người thân biết đôi tân hôn đă hoàn thành thủ tục. Từ hôm đó, khi Khâm muốn có những phút giây thân mật với nhau, Tiên Sa đều nói, “Khoan đă anh, để khi nào ḿnh có điều kiện cất nhà riêng trên đất của ba em, lúc đó ḿnh sẽ có một tổ uyên ương thật sự và em sẽ chiều anh hết mức luôn.”
Dù vậy anh cũng có được một vài cơ hội. Một tối nọ, theo sự phân công của cha cô, Tiên Sa cầm đèn dầu đi kiểm tra xem các cửa đă đóng chưa. Đến gian nhà chứa thóc và rơm, cô nghe có tiếng chân đi theo cô. Cô quay lại thấy Khâm đang tiến lại phía cô, anh nói,
-“Đưa anh cầm đèn… để anh giúp cho.”
-“Thôi khỏi, xong rồi.” Dù nói vậy, cô cũng đưa cái đèn dầu hỏa cho Khâm. Anh đặt nó trên đất sau đống củi làm đống củi đổ bóng vào một đụn rơm, rồi anh quay lại ôm lấy Tiên Sa nói,
-“Ḿnh bắt đầu việc khác đi.”
-“Việc ǵ?” Tiên Sa đỏ mặt giả vờ hỏi.
-“Sao lúc này anh yêu em quá…” Trong lúc Khâm nói, Tiên Sa cởi cái khăn trùm ra, đồng thuận, rồi họ trải tấm bạt nhựa đậy thóc lên đụn rơm trên đó họ trao ban thân xác với cả tâm hồn cho nhau. Đôi môi Khâm lướt trên da cô từ cổ xuống ngực; làn da mềm mại tỏa một mùi hoang dại của rừng nguyên sinh. Rồi anh đi sâu vào giữa hai chân cô đă giạng ra đón nhận động tác nhịp nhàng lui tới mạnh mẽ của anh. Cô rên rỉ bởi toàn thân tràn ngập một luồng cảm xúc tê dại cho tới lúc cảm xúc ấy bùng vỡ thành một tiếng kêu thảng thốt man dại. Sau đó họ rời nhau và ôm nhau cảm nhận lạc thú c̣n rung động trong người. Anh nói, “Em rất tuyệt vời”; cô đáp lại, “Anh cũng vậy, anh làm em thật đê mê.” Họ ôm nhau ngủ ở đó đến gần sáng mới về lại pḥng sau một lần hành lạc khác.
Hai ngày sau, họ nhận được giấy báo của trường sư phạm về hai suất học bổng qua Úc dành cho họ. Khâm báo cho bà Ngọc Bích tin này. Bà nói với con rằng mọi chi phí di chuyển và ăn ở lúc ban đầu khi đến Úc của anh bà sẽ lo liệu. Anh cám ơn mẹ rối rít đồng thời hứa với mẹ anh sẽ lấy được bằng thạc sĩ và nếu không có ǵ trở ngại, sau đó anh sẽ thi bằng tiến sĩ.
Lúc đó một vấn đề được đặt ra cho anh là khoản chi phí ban đầu của Tiên Sa mà anh biết gia đ́nh cô với ba đứa em c̣n đang đi học hẳn là không lo liệu nổi. Sau cùng anh chạy đến má Hậu và mọi việc tạm ổn. Đơn giản là bà này luôn muốn tách Khâm ra khỏi Ngọc Bích và cha dượng để đưa Khâm về với kỷ niệm của cha ruột Khâm là liệt sĩ Tuân dù bà không chắc chắn lắm về việc này. Vả lại đôi chút hoài nghi càng làm bà quyết tâm hơn. Mặt khác việc du học sẽ tách Khâm rời hẳn bà Bích và đưa cặp vợ chồng mới cưới do bà xây dựng được sống bên nhau.
Với sự giúp đỡ tài chánh của bà Hậu, ngày đôi bạn trẻ về Sàig̣n làm thủ tục xuất cảnh để du học, Khâm có thể dẫn Rêbêtisa đi mua sắm một vài khăn trùm, mấy bộ y phục của phụ nữ Hồi giáo theo phong cách Inđônêxia tại cửa hàng anh Shun, bên hông đền thờ Hồi giáo đường Pasteur, đền thờ này là của dân đạo Hồi đă qua Việt Nam sinh sống hơn một thế kỷ. Khâm cũng mua cho anh và Rêbêtisa vài cái quần Jeans mà anh mặc với áo thung, c̣n cô mặc với áo tunique không xẻ tà. Sau đó họ vào một hiệu sách cũ mua một vài cuốn tự điển. T́nh cờ, Khâm thấy trên kệ trong một góc khuất mấy cuốn sách dịch các tác phẩm của Albert Camus, như các cuốn Huyền thoại Sysiphe, Kẻ xa lạ, Con người phản kháng. Trước đó anh chỉ biết Camus là một trí thức tiểu tư sản, theo học thuyết hiện sinh, từng theo đảng rồi sau đó bỏ đảng. Có lẽ v́ ṭ ṃ anh mua cả ba cuốn sách dịch ấy mà anh định sẽ đem qua Úc.
Buổi tối họ ra chợ cũ đường Hàm Nghi ăn tối, sau đó vào một khách sạn b́nh dân để qua đêm. Sáng hôm sau họ sẽ đến tổng lănh sứ Úc để được phỏng vấn. Tắm rửa xong, họ lên giường ngủ sớm sau một ngày chạy làm thủ tục. Có một lúc Khâm chống tay ngắm Rêbêtisa đang ngủ rèm mi cong hạ thấp trên mi mắt to, môi cánh cung hồng nhạt, và những đường cong hấp dẫn trên cổ và ngực cô nổi rơ trong chiếc áo ngủ. Sau đó anh nghiêng người ôm cô và đi vào giấc ngủ. Quá nửa đêm cô thức dậy làm anh cũng dậy theo. Họ t́m lại giấc ngủ nửa đêm về sáng với việc làm t́nh. Ước muốn bừng lên với thân thể Rêbêtisa phơi bày không mảnh vải như một tượng thần Vệ nữ bằng cẩm thạch theo động tác nhịp nhàng của Khâm thôi thúc đều đặn giữa hai chân cô. Cô rên rỉ bấu vào lưng anh ve vuốt cho đến lúc khoái lạc dư đầy trào vọt chiếm hữu hai người như một hữu thể duy nhất của niềm hoan lạc.
Đến ngày họ lên máy bay qua Úc, hai gia đ́nh đưa tiễn hai con ḿnh ra phi trường. Bà Bích và bà Hậu đưa Khâm trên chiếc xe du lịch đời mới Mercedes. Khi đến pḥng chờ của phi trường, Khâm xuống xe với hành lư đă thấy Rêbêtisa ở đó trong bộ y phục và khăn trùm mới nhất màu xanh ngọc. Cô chạy lại dịu dàng nói,
-“Em, ba mẹ và hai em trai em đến được nửa giờ rồi. Năy giờ em mong anh quá chừng.”
-“Xe anh bị kẹt tại cầu B́nh Chánh. Anh đi với mẹ Bích và má Hậu.”
-“Dù ǵ anh cũng giới thiệu gia đ́nh em với mẹ Bích nghe anh.”
Ngay sau đó, Khâm giới thiệu mẹ Bích với gia đ́nh Tiên Sa mà anh gọi cô là “người bạn gái cùng được học bổng như anh”. Hai bên chào nhau nhưng bà Bích không giấu được vẻ khinh thường khó chịu. Rồi họ hẹn gặp lại để c̣n dành thời gian tṛ chuyện với hai người con sắp đi xa. Trước khi vào bên trong để kiểm tra hành lư, Tiên Sa chào từ biệt bà Bích và bà Hậu, cô ôm choàng bà này nói nhỏ vào tai, “má nhớ giữ ǵn sức khỏe. Tụi con sẽ viết thư về cho má, phần con con mang ơn má rất nhiều…” Cả hai rưng rưng nước mắt. Bà Bích gần đó chỉ nghe loáng thoáng những tiếng ‘má’ mà không hiểu ǵ. Khi tới cổng kính của khu vực bên trong, Khâm và Tiên Sa quay lại vẫy tay chào hết thảy người thân, rồi họ đi vào quầy cân hành lư. Mười phút sau ông bà Ali và hai con trai em của Tiên Sa cũng chào từ biệt bà Bích và bà Hậu để ra về. Để đến đây họ đă thuê một xe Taxi bảy chỗ và bây giờ họ theo xe đó về nhà.
Sau đó mười phút, hai người thân của Khâm cũng lên xe du lịch ra về. Khi xe bắt đầu vào xa lộ, bà Bích nói với bà Hậu,
-“Thằng Khâm không có bạn gái nào ra phi trường tiễn nó sao?”
-“H́nh như nó không có bạn gái nào ngoài con bé Tiên Sa ấy,” bà Hậu đáp lại.
-“Con bé đó chán thật, người Chăm theo đạo Hồi… Lúc năy chị nghe thấy nó gọi em bằng ‘má’, nó nịnh hót em điều ǵ vậy?”
Câu hỏi này làm bà Hậu bối rối, bà chợt nghĩ cũng nên nhân dịp này cho chị dâu biết chút ít về quan hệ của hai đứa, phần c̣n lại chính hai đứa sẽ viết thư báo cho mẹ chúng sau như bà đă dặn trước khi đưa tiền cho Tiên Sa chuẩn bị chuyến đi,
-“À thế này, nó thú nhận với em là chúng nó yêu nhau và có thể sau này chúng nó sẽ tiến đến hôn nhân.”
-“Biết ngay mà, rơ ràng con ‘mọi’ đó nghèo mà tham lại thích trèo cao, đỉa mà đ̣i đeo chân hạc…” Bà Bích nói với giọng bực tức v́ trong thâm tâm bà thấy so sánh một cô gái có nhan sắc với con đỉa là hơi quá đáng. Bỗng bà đổi đề tài với giọng cau có, bà nói,
-“Sao hai tháng gần đây, em không hoàn vốn cho chị, trong khi chị biết em buôn bán rất thành công?”
Bà Hậu bất ngờ về câu hỏi bất thường này v́ hiếm khi chị dâu bà nhắc đến chuyện này dù có những tháng bà chậm trễ việc thanh toán. Và bà Hậu không khó khăn để đưa ra một câu trả lời đối phó mà bà đă chuẩn bị khi đưa tiền giúp đỡ Tiên Sa, con dâu mà bà cưới cho Khâm, bà nói,
-“Em định nói với chị mấy lần mà quên, em Thông của em bị chủ nợ làm khó đ̣i thưa kiện, nên em đă cho nó vay mượn, em đành khất chị hai tháng, tháng sau em sẽ đóng tiền cho chị b́nh thường…”
-“Có phải Thông thầy giáo không?”
-“Dạ phải.”
-“Vậy cũng được,” rồi bà nói tiếp, “Sau này, con ‘mọi’ đó có viết thư về cho em, em phải cấm nó đừng hoang tưởng chuyện hôn nhân với Khâm. Cuộc hôn nhân của Khâm phải do tổ chức xếp đặt.”
-“Vâng em sẽ cảnh cáo nó.”
Từ đó cho đến lúc về đến ngôi biệt thự, hai bà không nói ǵ thêm, chỉ im lặng nh́n qua cửa kính xe các cánh đồng xanh mướt hoặc vàng ươm đang chờ gặt hái.
ĐỨC HỒNG Y
Với ư kiến thuận lợi của ban Tơm giáo Nhà nước, ṭa thánh đă phong cho Gioan Baotixita Phan Minh Thẩm làm hồng y của hội thánh sáu năm sau ngày ông được phong Giám Mục. Sau thánh lễ phong chức rất hoành tráng, với tiệc chiêu đăi hơn năm trăm người tại ṭa giám mục, Hồng Y c̣n được mời đến một tiệc mừng khác trong biệt thự của bà Ngọc Bích sau đó một tuần. Bà Hậu hiện diện trong số các khách mời, lần này bà đi cùng ông Giô-dép Xuân Tâm đă trở thành “bạn đời” của bà ở tuổi xế chiều, một người bạn mà bà đă mong mỏi, dù không chờ đợi, và họ thường xuyên gặp nhau. Dù vậy, sự quân b́nh tâm lư làm bà trẻ lại, trẻ hơn so với tuổi tác. Tuần trước khi gặp nhau, ông Giô-dép đă tặng bà quyển sách ông dịch nhưng tên dịch giả là GM. Minh Thẩm. Trong lúc nói chuyện với vài linh mục tháp tùng, bà chợt nhớ đến bức thư mới nhất Khâm gởi về cho mẹ Bích nhờ bà chuyển lại. Bà Hậu cũng nhận một bức thư trước đó vài ngày trong đó Khâm nói sẽ cùng Rêbêtisa và đứa con trai Necip ba tuổi từ Malaisia qua Iran là nơi có công ty mẹ trong ngành dầu khí. Bà cầm bức thư đi t́m bà Bích, gặp bà này trong pḥng riêng, bà Hậu đưa thư và nói,
-“Đây là thư Khâm mới gởi về cho chị. Cháu Khâm cũng gởi riêng cho em một bức thư. Nói chung vợ chồng nó cũng b́nh an và làm chung công ty.”
-“Tụi nó có nói khi nào nó về lại Việt Nam không?”
-“Khâm không hề nói đến việc này, em chỉ biết là Khâm vừa có bằng tiến sĩ, c̣n vợ người Chăm nó có bằng thạc sĩ.”
-“Vậy th́ tốt, ngày mai chị sẽ đọc thư này…” Nói rồi bà Bích nhét lá thư xuống bên dưới nệm giường. Cũng chỗ ấy, nhưng trên nệm giường bà đă để sẵn khoanh dây thừng gắn vào một cán gỗ dành cho Minh Thẩm lúc hành dâm.
Bà Hậu định hỏi về sợi dây thừng mà các đan sĩ khổ hạnh thường dùng làm thắt lưng, chứng tích của việc hành xác ngày xưa trong các đan viện, dĩ nhiên có làm phép v́ bà không biết đó là một h́nh cụ, nhưng sau đó lại thôi, không hỏi. Bà cáo lui về chỗ cạnh ông Giô-dép trong pḥng khách. Lúc ấy linh mục tổng đại diện đưa cho vị tân hồng y một bức thư nặc danh trong đó kẻ viết thư kể ra những việc mà ông này sai phạm khi tránh né hoặc không làm tṛn nhiệm vụ trong mấy năm làm giám mục như sau:
-Không giữ thể diện và vị thế của Giáo Hội v́ tự coi ḿnh như một công chức của tỉnh ủy khi nhận xe mang biển số công vụ màu xanh của Ủy Ban Nhân Dân tỉnh, lại c̣n thường xuyên sử dụng xe này.
-Khi qua Mỹ công tác ḥa giải Việt Kiều với Nhà nước, giám mục đă mỉa mai chê trách Việt Kiều c̣n dùng lá cờ của chế độ cũ.
-Không dám lên tiếng bảo vệ nhân quyền cho dân chúng đặc biệt trong việc nông dân đ̣i đất mà nhà nước xung công một cách vô lư và không đền bù xứng đáng.
-Không mạnh tay đưa vào nề nếp việc các linh mục dưới quyền phạm điều răn thứ sáu, và các cha xứ thích xây dựng nhà thờ, nhà xứ hoành tráng quá mức cần thiết khiến giáo dân nghèo trong giáo phận phải đóng góp khổ sở.
-Với những giáo huấn mới nhất của giáo hội Rôma như giáo huấn về xă hội hoặc khuyến khích đọc Kinh Thánh trong kinh nguyện cá nhân hoặc gia đ́nh th́ “đánh trống bỏ dùi” nghĩa là khai mạc rầm rộ, nhưng sau đó không có kế hoạch tập huấn lâu dài cho giáo dân,
- Và những việc đáng trách khác.
Đọc xong thư nặc danh, vị tân hồng y lạnh lùng hỏi tiếp,
-“C̣n có ǵ khác hay hơn không?” Vừa nói ông vừa xé bức thư nặc danh, ṿ lại rồi ném vào góc tường.
-“Dạ thưa c̣n bộ tượng ba con khỉ h́nh như cũng do chính người viết thư nhờ gởi đến cho ngài.”
-“Bộ ba con khỉ ǵ hả?”
-“Dạ thưa ba con khỉ bằng đất nung, tráng men cao bằng một độc b́nh loại trung khoảng tám tấc, chúng đứng bên nhau thành bộ ba, dáng vẻ rất buồn cười…”
-“Buồn cười thế nào, nói nhanh lên.” Hồng y ra lệnh.
-“Dạ một con tự bịt mắt, một con tự bịt tai, một con tự bịt miệng nghĩa là chúng không thấy, không nghe, không nói…”
Đến đây, Hồng y bật ra hai tiếng “xà-lồ” h́nh như là lời chửi thề trong tiếng Pháp; lúc đó linh mục tổng đại diện gợi ư,
-“Thưa ngài, hay là để tôi đem bán lại ở cửa hàng mỹ nghệ, c̣n không cho người đập nát chúng.”
-“Sao cha lắm chuyện thế: không bán, không đập bỏ,” Hồng y ngắt lời rồi nói tiếp, “Cha gởi tặng bộ tượng khỉ ấy cho ḍng Chúa Cứu Chuộc đường Ô Điển bảo họ cứ theo đó mà làm đừng làm phiền nhiễu ṭa giám mục và nhà nước nữa.”
Rồi ngài hồng y và các linh mục tháp tùng cười to thoải mái trước ư tưởng thiên tài ấy. Ngay sau đó ngài hồng y nói, “Thôi ta ăn nào kẻo mất ngon.” Bữa tiệc mừng bắt đầu với rượu tây và các món ngon do một đầu bếp giỏi nhất tỉnh chế biến.
Sau bữa tiệc, bà Hậu được ông Giô-dép chở về nhà ông và qua đêm với ông trong hoan lạc của mối t́nh già. Các linh mục tháp tùng với hồng y cũng mau chóng rút lui, trả lại không gian tĩnh mịch cho ngài và Ngọc Bích. Khi hai chị giúp việc đă về chỗ ngủ của họ, và khi chỉ c̣n hai người trong pḥng, ông Thẩm lột trần bà Bích dùng dây thừng quất túi bụi vào lưng và mông bà. Bà này luôn miệng nói, “Em biết em có tội với cha em và với Đảng, với giáo hội của anh nữa”. Bạo hành xong, ông Thẩm vứt roi dây vào góc nhà, nắm mái tóc kéo bà đến xô úp người vào ghế sô-pha, và từ sau mông ông thúc vào giữa hai chân bà khốc liệt và tàn nhẫn làm bà Bích kêu rên ú ớ. Sáng hôm sau ông Thẩm mới ra về đắc thắng sau khi đă hành dâm hung bạo với bà Bích không chỉ một lần. Vâng bà Bích đă xây dựng nên một thần tượng, một chức sắc cao trong tôn giáo để rồi thần tượng ấy trở thành một bạo chúa hành hạ bà không chút xót thương.
Ba giờ chiều bà Bích mới trỗi dậy, ḿnh mẫy vừa ê ẩm đau rát, vừa rưng rưng khoái cảm. Bà mở cái tủ lạnh nhỏ trong pḥng nơi tối qua bà đă chất đầy các thức ăn nguội bồi dưỡng cho đối tác để t́m nước uống: “bà khát!” nhưng đă hết sạch. Bà vào nhà tắm uống đỡ nước trong rô-bi-nê rồi tắm rửa khá lâu: bà chiêm ngưỡng những vết roi, vết cắn ông Thẩm để lại trên người bà. Đến hơn bốn giờ chiều bà kêu chị-ở dọn ăn cho bà. Chỉ khi đó bà mới thật sự tỉnh táo và nhớ đến bức thư mới nhất của Khâm. Bà dặn ḍ vài việc cho hai chị giúp việc rồi cầm lá thư ra nhà thủy tạ, vừa đọc vừa hóng mát. Một đám mây kéo đến cùng một cơn dông đưa cảnh vật mau chóng vào đêm khi chiều chưa tắt. H́nh như có một vài tiếng cá quẫy mạnh trong hồ sen. Sau đó là đêm dài tĩnh mịch buông xuống cùng với cơn mưa lớn.
*&*
Sáng hôm sau, khi hai chị giúp việc chuẩn bị xong bữa ăn sáng, rồi một chị đến pḥng bà chủ để mời bà. Chị không thấy bà Bích đâu, sau đó cả hai cùng đi khắp các pḥng t́m kiếm cũng không thấy. Sau cùng hai người phân công t́m kiếm: một người ở khuôn viên trước nhà, một người ở khu vườn cảnh sau nhà. Chị này cũng không thấy bà trong nhà thủy tạ; chị cảm thấy sợ hăi v́ khi ra khỏi ngôi biệt thự, bà Bích luôn báo họ biết và nhờ một chị ra khóa cổng. Bây giờ chị nh́n xuống nước, qua những mảng lá bong súng đang trổ hoa đỏ và vàng, chị thấy lơ lững có một vệt đen lơ lửng bên dưới, nh́n kỹ chị thấy mái tóc dài và cả khuôn mặt bất động của bà chủ chị. Chị quỵ người ngồi bệt xuống sàn gỗ của nhà thủy tạ gào to, khóc lóc.
-“Ôi trời ơi, bà chủ ơi sao bà như thế này… tội lắm bà chủ ơi…”
Chị giúp việc thứ hai chạy đến, rồi vừa kêu khóc vừa chạy vào nhà gọi điện thoại cho cảnh sát. Mười lăm phút sau ba anh cảnh sát đến ngay. Một anh khám xét hiện trường trong lúc hai anh c̣n lại mặc áo phao t́m cách dùng dây thừng kéo xác nạn nhân lên. Anh ở trên nhà thủy tạ chợt thấy một mảnh vải của vạt áo màu hồng c̣n dính vào một đầu đinh nhô ra từ lan can thấp xung quanh nhà thủy tạ. Và kết luận ban đầu của cảnh sát trong biên bản là bà Bích ngồi trên lan can ấy thay v́ trên băng gỗ cạnh bàn tṛn giữa nhà thủy tạ. Rồi khi cơn dông đến bà đứng dậy để vào nhà và trong lúc gở cái áo vướng vào đinh bà mất thăng bằng và một cơn gió mạnh đă xô bà xuống nước. Mọi người có mặt tại hiện trường lúc đó đều kư vào biên bản và khoảng mười giờ rưỡi các anh cảnh sát ra về. Đây là một tai nạn, không có dấu hiệu ǵ của một vụ tự tử. Xác bà được đặt trên chiếu và đắp kín bằng một chiếc chiếu khác trong nhà thủy tạ chờ người nhà đến lo việc mai táng. Khuôn mặt bà hơi sưng phù v́ nước hồ nhưng mắt nhắm kín b́nh yên thanh thản như một người tù khổ sai được tháo bỏ gông cùm và xiềng xích.
Xế trưa hôm ấy ngay khi nhận được tin, ngài Hồng y sụt sùi khóc một lúc rồi sai cha tổng đại diện thay ngài đến làm phép xác và liệm người chết. Ông này gọi điện thoại cho nhà đ̣n quen biết để các đạo t́ mang đến biệt thự cái quan tài bằng gỗ cẩm lai. Khi trời vừa tối, các thân nhân của người chết từ Hàm Luông, Chợ Lách trong đó có bà Hậu và ông Giô-dép Xuân Tâm. Cha đại diện cử hành nghi thức tẩn liệm và cùng gia đ́nh đọc kinh cầu hồn cho người thân vừa mới qua đời. Sau đó cha chủ sự thu dọn nước phép, tượng ảnh về lại ṭa giám mục để cùng ngài hồng y làm thánh lễ đưa chân. Người nhà lúc này gặp riêng đảng ủy để nhận sự chỉ đạo: Tượng Chúa thay bằng tượng bác đặt trên một bàn thờ kê ngang, nơi mà các gia đ́nh người lương đặt bàn thờ Địa Tạng Bồ Tát, bức chân dung của bà Bích phải là chân dung mặc quân phục với các huy chương, xung quanh quan tài treo cờ đảng.
Sáng hôm sau trong lúc bà Hậu bận tiếp các đồng chí cũ của người chết đến phúng điếu, ông Giô-dép đi thẫn thờ trong khu vườn sau quanh ao nước. Ông thở dài khi nghĩ đến cảnh bà Bích làm nô-lệ t́nh dục cho ngài hồng y. Khuôn mặt thanh thản b́nh an của bà khi chết phải chăng là của một nô lệ được phóng thích, được cởi bỏ gông cùm. Và phải chăng mỗi lần gặp Hồng Y là mỗi lần cái chết gặm nhắm lần hồi xác thân bà… Có lẽ chỉ là một tai nạn hơn là một vụ tự tử, nhưng tại sao trong ngăn tủ không khóa của bà, bà đă chuẩn bị mọi giấy tờ di chúc: căn biệt thự này bà đă làm giấy tặng cho tu viện của xơ phó bề trên Thanh Huyền, ḍng Chúa Quan Pḥng, một nửa số tiền trong tài khoản bà để lại cho Caritas của giao phận, một nửa kia bà di chúc cho bà Hậu cùng các anh em bà Hậu và cháu nội bà là Necip mà bà rất mong gặp nó như lời bà thường tâm sự với bà Hậu. Tất cả các giấy tờ đều đă được công chứng
Th́nh ĺnh ông Giô-dép thấy trên bờ kè của ao nước đối diện với nhà thủy tạ có một lá thư c̣n bám trên một tảng đá. Ông phải nằm rạp xuống đất mới vói tới và lấy được. Ông đến một ghế đá dưới bóng cây sa-kê ngồi đọc. Đó là bức thư của Khâm gởi cho mẹ mà bà Hậu đă chuyển lại. Như vậy khi bà Bích rơi xuống ao th́ cơn dông đă thổi bức thư qua bờ kè bên này. Đoạn cuối bức thư viết,
Mẹ thân yêu,
Có lẽ khi bức thư này đến tay mẹ nghĩa là khoảng mười ngày nữa, gia đ́nh con trên đường bay qua Iran, nơi đặt trụ sở chính công ty khai thác dầu khí của con và Tiên Sa. Hiện nay đất nước này được giáo chủ Ayatula Khomeni lănh đạo với chủ trương tái lập một vương triều Hồi giáo Ottoman mới. Con coi đây là một cơ may để con sống lư tưởng “con người phản kháng” theo mẫu h́nh của Camus để phá đổ các ngẫu tượng-bạo chúa của tư bản, của Mascơva và Bắc Kinh. Ôi, của cả Vatican nữa. Mẹ đừng ngạc nhiên khi từ h́nh tượng Lê Văn Tám suốt thời kỳ trung học, con đă có những hoài bảo và những lư tưởng khác. Con sẽ góp phần phá đổ những phi lư của các quyền bính thế tục và thần thiêng đă từng làm mẹ đau khổ rất nhiều và làm cho ḷng con tan nát. Dù sao mẹ cũng đừng lo lắng v́ con sẽ luôn sống tốt. Sau hai tháng nữa con sẽ gởi về mẹ địa chỉ và số điện thoại mới của con. Có thể cuối năm nay con sẽ cùng cháu Necip về thăm mẹ như mẹ luôn mong đợi (…) Con hôn mẹ.
Đọc xong bức thư, ông Giô-sép gấp thư lại cho vào túi áo. Ông tự nhủ ông sẽ đọc lại thư này cho bà Hậu nghe, cũng như giải thích cho bạn t́nh của ông những câu nào cần giải thích. Đồng thời ông cũng hiểu được tại sao gia đ́nh bà Hậu không liên lạc được với Khâm và kêu anh về thọ tang mẹ. Âu đó cũng là ư Chúa. Rồi do một sự liên tưởng, ông nhớ lại việc ông bị nhà ḍng đuổi về khi cha giám thị bắt gặp ông lén lút đọc các tác phẩm của Camus, một triết gia mà giáo hội coi là vô thần. Sau nhiều năm ông vẫn c̣n nhớ một câu quan trọng của Camus: “Sự phản kháng khai sinh những giá trị. Thật vậy, để hiện hữu, con người phải phản kháng (…) Tôi phản kháng, vậy chúng ta hiện hữu.” Ông sẽ kể lại câu chuyện về ơn gọi không thành của ông cho bà Hậu – cám ơn Chúa đă thương ban cho ông được gặp gỡ, yêu thương bà trong tuổi già cô độc.
Sau ngày Bà Bích qua đời hai tháng, ngài Hồng Y ngả bệnh. Ṭa giám mục đưa ngài qua Singapore điều trị. Sau một tháng điều trị không hiệu quả ngài trở lại Việt Nam và chết dần ṃn đau đớn v́ căn bệnh ung thư tuyến tiền liệt di căn giống như một dă thú chết đói v́ không c̣n sức lực t́m được một con mồi khác.
Một đám tang trọng thể với thánh lễ đồng tế của hơn hai trăm linh mục trong và ngoài giáo phận để tiễn Hồng y về với Chúa. Trong thánh lễ xảy ra một sự cố nhỏ, hơn chục người ngất xỉu trong đám tang, không phải v́ nắng nóng: họ ngất trí, xúc động tưởng đứng trước một triều thần thiên quốc khi nh́n thấy bốn giám mục với hơn hai trăm linh mục trong áo lễ màu tím. Phần bà Hậu đứng tham dự thánh lễ bên cạnh ông Giô-dép Xuân Tâm đă khóc rất nhiều khi nghĩ đến người chị dâu khốn khổ, đáng thương Ngọc Bích. Âu đó cũng là số phận, một mầu nhiệm khôn lường.