Les Plus Beaux Poèmes Romantiques

Traducteur:  Đông Yên Lương Tấn Lực

Licence d’Enseignement en Littérature Française, Université de Saïgon

Licence d’Enseignement en Philosophie Occidentale, Université de Saïgon

Khung qui chiếu của bài thơ nầy cũng chính là khung qui chiếu của bài Le Lac, liên quan đến cuộc tình bên bờ hồ Bourget, và nhân vật chính vẫn là Elvire, hay Julie Charles.  Khi Lamartine viết bài thơ nầy thì Elvire đã chết tám năm rồi.  Nhà thơ về sống ẩn dật tại Milly và tuyên bố từ nay lãnh đạm trước những vẻ đẹp thiên nhiên.  Sau khi thổ lộ được nỗi u uẩn của mình, ông gọi đó là cái chết giải thoát. L’Isolement thuộc số những bài thơ diễn đạt   cho chúng ta những cảm xúc của một tâm hồn bị thương tổn: kỷ niệm và nuối tiếc, hi vọng và thất vọng, bôn ba hưởng thụ trước sự trốn chạy của thời gian, diệu vợi nhất thời, âu lo cho số phận, ám ảnh cái chết, hoài bão  về vĩnh cửu.  Cùng với tình yêu thương tổn gắn liền chủ đề âu lo tôn giáo.  Một số trầm tư đặc biệt dành cho triết học đạo đức và những vấn đề siêu hình.  Lamartine bị ám ảnh bởi tư tưởng chết chóc và cao vời hơn, ông mơ ước cuộc sống vĩnh cửu.  Chủ đề then chốt là sự ám ảnh của thời gian  đi qua và hủy diệt mọi thứ.  Nỗi cô đơn trở nên như vô cùng tận, biến trái đất thành chốn không người, trong đó chỉ còn lại bóng mình, ngay cả trên những lối đi về quen thuộc.


 

L’ISOLEMENT

Alphonse de Lamartine

Souvent sur la montagne, à l’ombre du vieux chêne,

Au coucher du soleil, tristement je m’assieds;

Je promène au hasard mes regards sur la plaine,

Don’t le tableau chageant se déroule à mes pieds.

 

Ici, gronde le fleuve aux vagues écumantes;

Il serpente, et s’enfonce en un lointain obscure;

Là, le lac immobile étend ses eaux dormantes

Où l’étoile du soir se lève dans l’azur.

 

Au sommet de ces monts couronnés de bois sombres,

Le crépuscule encore jette un dernier rayon;

Et le char vaporeux de la reine des ombres

Monte, et blanchit déjà les bords de l’horizon.

 

Cependant, s’elançant de la flèche gothique,

Un son religieux se répand dans les airs;

Le voyageur s’arrête, et la cloche rustique

Aux derniers bruits du jour mêle de saints concerts.

 

Mais à ces doux tableaux mon âme indefférente

N’éprouve devant eux ni charme ni transports;

Je contemple la terre ainsi qu’une ombre errante;

Le soleil des vivants n’échauffe plus les morts.

 

De colline en colline en vain portant ma vue,

Du sud à l’aquilon, de l’aurore au couchant,

Je parcours tous les points de l’immense étendue,

Et je dis: Nulle part le bonheur ne m’attend.

 

Que me font ces vallons, ces palais, ces chaumières,

Vains objets don’t pour moi le charme est envolé?

Fleuves, rochers, forêts, solitudes si chères,

Un seul être vous manque, et tout paraît dépeuplé!

 

Nous marcherons ainsi, ne laissant que notre ombre

Sur cette terre ingrate où les morts ont passé;

Nous nous parlerons d’eux à l’heure où tout est sombre,

Où tu te plais à suivre un chemin effacé.

Que le tour du soleil ou commence ou s'achève,
D'un oeil indifférent je le suis dans son cours;
En un ciel sombre ou pur qu'il se couche ou se lève,
Qu'importe le soleil ? je n'attends rien des jours.
 
Quand je pourrais le suivre en sa vaste carrière,
Mes yeux verraient partout le vide et les déserts ;
Je ne désire rien de tout ce qu'il éclaire,
Je ne demande rien à l'immense univers.
 
Mais peut-être au-delà des bornes de sa sphère,
Lieux où le vrai soleil éclaire d'autres cieux,
Si je pouvais laisser ma dépouille à la terre,
Ce que j'ai tant rêvé paraîtrait à mes yeux !
 
Là, je m'enivrerais à la source où j'aspire ;
Là, je retrouverais et l'espoir et l'amour,
Et ce bien idéal que toute âme désire,
Et qui n'a pas de nom au terrestre séjour !
 
Que ne puis-je, porté sur le char de l'Aurore,
Vague objet de mes voeux, m'élancer jusqu'à toi !
Sur la terre d'exil pourquoi restè-je encore ?
Il n'est rien de commun entre la terre et moi.
 
Quand la feuille des bois tombe dans la prairie,
Le vent du soir s'élève et l'arrache aux vallons ;
Et moi, je suis semblable à la feuille flétrie :
Emportez-moi comme elle, orageux aquilons !

 

QUẠNH HIU

Alphonse de Lamartine

Ta ngồi đây dưới bóng sồi cổ thụ,

Trên non cao khi bóng xế chiều tà;

Ta đưa mắt mông lung nhìn xuống núi

Đồng bằng kia đang thay sắc về chiều.

Sông uốn khúc gầm dâng lên bọt sóng

Rồi bôn ba về tận chốn xa mờ;

Kia hồ rộng nằm yên cho nước ngủ

Nhìn sao đêm lên ngự giữa đỉnh trời.

Trên đỉnh núi cây xanh chìm trong tối,

Nhưng còn vương tia nắng nhạt cuối ngày;

Và nguyệt xa của nữ hoàng bóng tối

Lờ mờ lên và phủ trắng chân trời.

Từ nóc chuông của thánh đường cổ kính

Bài thánh ca vang tỏa khắp trong chiều;

Người bộ hành ngơ ngẩn lúc chuông ngân

Hòa điệu thánh với âm vang chiều xuống.

Nhưng ta vẫn thờ ơ

Trước trời mây non nước dịu hiền

Chẳng màng xem cũng không hề rung động;

Trái đất nay như chiếc bóng lạc lòai;

Nắng kẻ sống không sưởi lòng người chết.

 

Mắt ta đưa từ đồi nầy sang núi khác,

Từ nam lên bắc, từ rạng đông cho đến hoàng hôn,

Ta tự nói trên vùng mênh mông đó

Chẳng nơi nào hạnh phúc đón chờ ta.

Có nghĩa gì đâu

Thung lũng, lâu đài hay nhà tranh vách lá,

Với hồn ta sức quyến rũ không còn!

Hỡi những dòng sông, khóm đá, rừng xanh,

Những nẻo cô liêu vô cùng yêu dấu,

Đời vắng em như thế giới không người!

 

Trên trái đất vong ơn của những người đã chết

Chúng ta đi chỉ để lại bóng mình

Sẽ nói gì đây khi đất trời sập tối

Đường ta theo đã xoá vết đi về.

 

Ta đâu biết mặt trời đi hay đến,

Mắt thờ ơ ta bám dấu mặt trời;

Bầu trời thấp hay cao, màu xanh hay sắc xám,

Có can chi? Ta chẳng đợi điều gì.

 

Khi nhắm mắt trên hành trình vô tận

Chung quanh ta toàn sa mạc hư không;

Ta chẳng thiết tha những gì trong nắng,

Chẳng đòi hỏi gì từ vũ trụ mênh mông.

 

Nhưng có lẽ bên kia bờ thế giới,

Nơi mặt trời thực sự rọi không gian,

Nếu có thể vùi thây ta dưới đất,

Sẽ hồi sinh những giấc mộng ngàn đời!

 

Ta sẽ đắm say trong nguồn sinh khí;

Sẽ trở về hy vọng lẫn tình yêu,

Lý tưởng đẹp bao tâm hồn mơ ước,

Vốn vô danh ở trên cõi  dương trần!

Trên chuyến xe bình minh, ước gì ta có thể

Lao tới người như mộng ước xa xăm!

Trên trái đất đọa đày, sao ta còn nán lại?

Ta và ngươi chẳng có chút gì chung.

 

Khi lá vàng rơi rơi trên đồng cỏ,

Gió chiều lên cuốn chúng xuống vực sâu;

Và ta đây như lá vàng khô úa:

Bão tố ơi, thì hãy cuốn ta đi!