The Road Not
Taken - Con Đường Không Đi Qua Robert Frost Bài
thơ nầy làm độc giả bàng hoàng vì người ta tức khắc cảm nhận sự cực kỳ dung
dị nhưng lại thăm thẳm vang vọng của nó. Khi gợi lại một lần tản bộ trong
rừng, người bộ hành mô tả cảm thức của mình khi đối diện với một ngả ba đường
trước mặt, buộc ông phải lựa chọn một trong hai hướng đi. Mặc dù hối tiếc không thể đi cả hai hướng,
ông đã quyết định sau khi cân nhắc cẩn thận những lựa chọn của mình. Đó chủ yếu là những gì xảy ra trong bài
thơ; không có một động tác nào khác hơn.
Tuy nhiên, sự việc xảy ra lại hàm ngụ một ý nghĩa tượng trưng thông
qua những suy tư của nhân vật liên quan đến sự tất yếu và hậu quả của quyết
đinh của mình. Đoản thơ cuối cùng cho
thấy sự lựa chọn không chĩ đơn thuần liên quan đến việc đi đường nầy hay
đường kia: người bộ hành cho thấy rằng
sự lựa chọn đó ảnh hưởng đến cả cuộc đời mình. Frost đưa ra một ẩn dụ khá quen thuộc khi
ông so sánh cuộc đời với một cuộc hành trình, nhưng ông cũng cho thấy một vấn
đề thường ít ai lưu ý: bất chấp những mong ước, hoài vọng, hi vọng, khát
vọng, chúng ta không có được tất cả những thứ nầy. Lựa chọn cái nầy thì loại bỏ cái kia. Không thể xác định nhân vật trong bài thơ
muốn nói đến quyết định gì trong đó: lựa chọn một đại học, một nghề nghiệp,
hay một người vợ? Có thể ông đối diện
với những tư tưởng, những niềm tin, hay những giá trị tương khắc lẫn
nhau. Không thể nào biết được, vì
Frost khôn khéo tạo nên một lựa chọn biểu trưng và mặc nhiên kêu gọi chúng ta
cung ứng những hoàn cảnh của chính chúng ta. Những suy tư về lựa chọn trong
bài thơ là yếu tố trọng tâm để hiểu rằng sự lựa chọn đó chính là chủ đề của
bài thơ. Sự lựa chọn đó không nhất thiết dựa vào một phân định khách quan rõ
rệt, vì toàn cảnh của bài thơ mơ hồ mang lại cho độc giả một thứ chân trời
tranh tối tranh sáng, nhá nhem không biên giới, một thế giới của những hiện
tượng đồng dạng trong thiên nhiên và con người, một thế giới của lảnh đạm đối
trước những giá trị không khác nhau, cận kề với vô nghĩa. Nhưng từ thế giới nhá nhem và đồng dạng đó,
nếu con người phải lựa chọn thì sự lựa chọn đó chính là định mệnh. Nhìn về phía trước, rồi nhìn lại phía sau,
nhà thơ không khỏi bàng hoàng khi hồi tưởng sự lựa chọn của mình. Nói
đến đây ta lại bỗng thở dài Thời
gian hỡi, hỡi thời gian đâu đó. Những
gì ông nghe chính là giọng nói nào đó đang cố thuyết phục ông rằng sự lựa
chọn của ông đã thay đổi đáng kể cuộc đời của ông. Ông cũng nhớ lại khu rừng vàng úa, một thứ
màu sắc rọi sáng được khoảnh khắc bất phục hồi trong đó cuộc đời ông đang
đứng bên bờ thay đổi theo quán tính vật lý.
Ông dường như quan tâm với con đường mà ông không đi hơn là với con
đường mà ông đã chọn. Tựa đề bài thơ
được khéo lựa chọn để cho thấy một cảm thức mất mát vì không đi được cả hai
con đường, một thứ tiếc nuối nào đó thay vì khẳng định một hướng trình độc
lập trong đời. Hai
con đường rẽ hướng đến rừng cây, Và
ta đã đi con đường mà ít ai lai vãng, Dòng
đời ta từ đó cũng khác đi. |
||
The Road Not
Taken Robert Frost Two roads diverged in a yellow
wood, And sorry I could not travel
both And be one traveler, long I
stood And looked down one as far as
I could To where it bent in the
undergrowth; Then took the other, as just
as fair, And having perhaps the better
claim, Because it was grassy and
wanted wear; Though as for that the passing
there Had worn them really about the
same, And both that morning equally
lay In leaves no step had trodden
black. Oh, I kept the first for
another day! Yet kwowing how way leads on
to way, I doubted if I should ever
come back. I shall be telling this with a
sigh Somewhere ages and ages hence: Two roads diverged in a wood,
and I – I took the one less traveld
by, And that has made all the
difference. |
Con Đường
Không Đi Qua Đông Yên Hai ngả rẽ về cánh rừng vàng
úa, Một bộ hành không đi được cả
hai Nên mãi đứng mắt trông về một
lối Đến khi đường uốn khúc dưới
ngàn cây; Rồi ta lại đi theo con đường
khác Réo gọi hơn, nhưng chẳng khác
gì hơn, Vì cỏ mọc mà không người chăm
sóc; Nếu có người đi Thì thực sự chúng cũng giống
nhau thôi, Và cả hai sáng nay đầy lá úa Ngập cả đường không một dấu
chân qua Ngả rẽ kia, hẹn ngươi ngày
khác nhé! Hai con đường ta biết sẽ gặp
nhau Nhưng đâu chắc sẽ có ngày trở
lại. Nói đến đây ta lại bỗng thở
dài Thời gian hỡi, hỡi thời gian
đâu đó: Hai con đường rẽ hướng đến
rừng cây, Và ta đã đi con đường mà ít ai
lai vãng, Dòng đời ta từ đó cũng khác
đi. |