(...) The Americans should no longer keep silent. For politics and for humans in general, it's a rule, not exception, to err and even commit crimes. In humanistic civilizations, however, the key point is to come up with timely admissions instead of going on with such bombastic nonsenses as humankind's intellectual summit, infallibility, and invincibility like dictatorships would go. It's no doubt the Americans erred, not for letting the South Vietnam down as a result of their incompetence but for stabbing it in the back for their selfishness. Worse, by means of bloody B52 carpet bombings in the North at the end of the war, they used the Vietnamese people in the North as sacrifices to meet Beijing's requirements. Those bombings stood out as ugliest and meanest crimes against humans, being used not as an attempt to defeat the Communists but as an attempt to force the Vietnamese Communist Party to surrender to Beijing and to come up with secret agreements for territorial concessions in return for a so-called Spring Great Victory, a hideous gift of Zhongnanhai. Further, it's unlikely the Chinese invaded Vietnam's Paracel Islands without Uncle Sam's complicity. At this point, one of the post-Nixon American presidents should have spoken out apologizing to the Vietnamese people in both the North and the South. The Americans might flout a political regime that has collapsed but by no means should they flout a people that have fallen victim to duplicity by both man and history. The fact that the American eagle can no longer take wing might be partly accounted for by such inexorable conscience debts.

Apology, of course, doesn't mean apology to the current political regime in Vietnam. Neither does it mean going placid, polite, gratifying, flattering, and respectful toward this political regime, one of the most rearward and awkward systems that's going against human evolutionary current. Apology doesn't mean, for the sake of a few American financial oligarchies, complicity with a corrupted, servile, and brutal political reality that's depriving the Vietnamese people of freedom, democracy, and virtue. Otherwise, it wouldn't be unlike substituting old mistakes with new ones, worse, more perilous, and far more reprehensible. It wouldn't be so unlike adding new debts to unpaid ones. It should be mentioned that such terms as freedom and democracy discussed here have nothing in common with the terms American diplomats would use as rhetorical, empty, and treacherous slogans. Pragmatism is just a vice-product of oncoming national bankruptcy, not a solution. This doctrine would end up pushing the United States deeper in history's quagmire and threatening to disband its current cohesion with the fifty stars. That doctrine might surface as a symptom of a downhill episode of a civilization which simply follows natural laws: what is clustered by man would wind up broken up by nature. Among examples are Qin Shi Huang' Empire, the Roman Empire, the British Empire, and the former Soviet Union. Coming soon might be the current China, the United States, who knows? Continents on Earth have been gradually split apart. Galaxies and universes keep running away from each other farther and farther. Human politics is no exception.

For the Vietnamese who lost their country, Uncle Sam still stands for a historic bleeding wound. Vietnam belongs to the Vietnamese people, not to those antipatriotic lackeys that keep flattering America and crawling before China at the same time. Instead of going on with new duplicity, America should soon give history an answer should it pride itself on being the world's greatest civilization. (...)

(...) Hoa Kỳ không nên tiếp tục im lặng. Sai làm là qui luật của chính trị và của con người nói chung. Con người nào, chế độ chính trị nào cũng có cơ hội mắc phải sai lầm, và ngay cả tội ác; nhưng điểm quan trọng trong các nền văn minh nhân bản là biết nhìn nhận sai lầm của mình thay vì cứ tự cho mình là đỉnh cao trí tuệ, không bao giờ sai lầm và không bao giờ bị đánh bại như các chế độ toàn trị thường xuyên tuyên bố. Người Mỹ dứt khoát đã sai lầm, không phải đã bỏ rơi Miền Nam vì bất lực mà là phạm tội đâm sau nhân dân Miền Nam. Họ dùng xương máu của người dân Miền Bắc để thỏa mãn yêu cầu của Bắc Kinh qua các đợt không tập đẫm máu bằng B52 vào cuối thời kỳ chiến tranh. Những trận không tập đẫm máu đó hóa ra là những tội ác xấu xa nhất và bẩn thỉu nhất chống nhân loại vì không nhằm mục đích chiến thắng cộng sản mà chỉ vị mục đích buộc Đảng Cộng Sản Việt Nam đầu hàng Trung Quốc để đảng nầy quy gối trước Bắc Kinh và ký kết những mật ước nhượng đất nhượng biển nhằm đổi lấy cái "Đại thắng mùa xuân" như một món quà bố thí ô nhục của Thiên Triều. Hơn nữa, Trung Quốc khó lòng xâm chiếm Hoàng Sa của Việt Nam nếu không có sự đồng lỏa của Chú Sam. Do đó, ở điểm nầy, một trong những đời tổng thống Mỹ hậu Nixon lý ra đã sớm lên tiếng và chính thức xin lỗi nhân dân Việt Nam ở cả hai miền. Họ có thể im lặng làm ngơ đối với một chế độ chính trị đã sụp đổ nhưng họ không thể làm ngơ với một dân tộc bị lịch sử và con người phản bội. Con đại bàng ngày nay không cất cánh được có lẽ một phần là do những món nợ lương tri oan nghiệt kia.

Xin lỗi ở đây không có nghĩa là xin lỗi chế độ độc tài hiện nay tại Việt Nam. Xin lỗi không có nghĩa là quay sang ve vãn, lễ độ, nhu nhược, và hỗ trợ chế độ chính trị nầy, một trong những chế độ chính trị lạc hậu và dị hợm đang đi ngược dòng tiến hóa của con người. Xin lỗi cũng không phải là vì quyền lợi ích kỷ của một số tài phiệt Mỹ mà đồng lỏa với một thực tại chính trị thối nát, nô dịch, và tàn bạo đang tước đoạt tự do, dân chủ, và phẩm giá dân tộc Việt Nam. Làm thế chẳng khác nào đổi sai lầm cũ bằng những sai lầm mới tệ hại, nguy hiểm, và sĩ nhục ngàn lần hơn. Nợ cũ chưa trả xong lại chồng thêm nợ mới. Cũng cần nhấn mạnh rằng dân chủ và tự do được đề cập ở đây không phải là thứ dân chủ và tự do mà các nhà ngoại giao Hoa Kỳ thường xử dụng như những chiêu bài chính trị cường điệu, trống rỗng, và gạt gẫm. Chủ nghĩa duy lợi là một phó sản của xu thế băng hoại nơi một quốc gia chứ không phải là một giải pháp. Chủ nghĩa nầy tựu trung sẽ đẩy Hoa Kỳ sâu hơn vào vũng lầy lịch sử và làm tan rã qui chế hiệp chủng quốc với năm mươi ngôi sao hiện nay. Chủ nghĩa đó có thể chỉ là triệu chứng của thời kỳ xuống đồi nơi một nền văn minh lớn đang đi theo qui luật chung của tạo hóa: cái gì do ý chí con người gồm thâu thì tạo hóa sẽ xé nhỏ ra trở lại. Đế quốc Tần Thỉ Hoàng, Đế quốc La Mã, Đế quốc Anh, Liên Xô cũ v.v. là những bằng chứng. Sắp đến có thể là Đế quốc Tàu hiện tại và Hiệp Chủng Quốc Hoa Kỳ, biết đâu? Các lục địa trên địa cầu từng bước bị xé ra và chẳng bao giờ gắn liền trở lại. Các thiên hà và các vũ trụ nhỏ vẫn tiếp tục ly tán nhau mỗi ngày một xa hơn. Chính trị của con người có lẽ cũng không ngoài qui luật đó.

Đối với những người Việt Nam mất nước, Chú Sam là biểu tượng cho vết thương lịch sử đang tiếp tục rướm máu. Đất nước Việt Nam là của dân tộc Việt Nam chứ không phải của tập đoàn mãi quốc cầu vinh, vừa cầu cạnh và ton hót Chú Sam, vừa khom lưng cúi đầu trước Thiên Triều. Nếu cảm thấy đôi chút liêm sỹ trong tư cách một siêu cường văn minh nhất hành tinh thì Hoa Kỳ nên sớm cho lịch sử một trả lời thay vì tiếp tục lừa dối.(...)