- Russ Buettner, Susanne Craig & Mike McIntire (New York Times Sept. 27, 2020)
Những hồ sơ từ lâu bị bưng bít cho thấy những vụ khai lỗ mãn tính và nhiều năm tránh thuế của Trump.
(The President’s Taxes - Long-Concealed Records Show Trump’s Chronic Losses and Years of Tax Avoidance).
Tổng Thống và Thương Gia
Đó chính là mối liên kết nằm trong những thương vụ với những quốc gia nằm trong tay đám độc tài và lãnh chúa vốn đã có quan hệ với Ông Trump trước khi ông làm tổng thống. Đó còn là những khách sạn và câu lạc bộ nhằm thu hút những ai đang tìm cách tiếp cận hay xin xỏ.
Trước tiên phai đề cập đến mối quan hệ giữa chính quyền Trump và Thổ Nhĩ Kỳ qua trung gain của Mehmet Ali Yalcindag, chủ tịch Hội Đồng Thương Mại Mỹ-Thổ. Chính nhân vật nầy đã giúp hòan thành một thương vụ giấy phép (licensing deal) cho công ty gia đình của ông vào năm 2020 nhằm phát triển hai tháp Trump Towers ở Istanbul. Các hồ sơ thuế cho thấy thương vụ nầy đã mang về cho Ông Trump ít nhất $13 triệu – hơn hẳn mọi thương vụ trước đó, kể cả khoản tiền hơn $1 triệu mà ông nhận về từ khi ông bước vào Bạch Cung. Ông Yalcindag tuyên bố rằng, từ lúc làm việc với nhau những năm trước kia, nay ông vẫn còn là bạn với Ông Trump, nhưng tất cả những quan hệ tổ chức thương mại của ông và chính quyền Trump đều “đi theo những kênh chính thức và được công bố một cách thích hợp.”
Có khá nhiều tài liệu liên quan đến những vấn đề đạo đức xuất phát từ việc ông Trump quyết định duy trì các cơ sở kinh doanh của ông trong khi ngồi tại Bạch Cung. Nhưng người ta vẫn chưa nắm được kích thước tài chánh đầy đủ của hiện tượng hội tụ lợi ích phi thường nơi ông (confluence of interests ) – một tổng thống với quá nhiều rối rắm kinh doanh ở nhà và vô số điểm nóng địa chính trị bên ngoài.
Hồ sơ thuế của Ông Trump và hàng trăm công ty do ông làm chủ cho thấy chính xác ông đã nhận vào bao nhiêu tiền trong nhiều năm, và sự kiện ông đặt nặng việc xử dụng tên ông làm đòn bẫy theo những cách có thể đặt ra những xung đột lợi ích tiềm năng hay trực tiếp trong khi ông làm tổng thống.
Hồ sơ thuế cũng cung ứng một cửa sổ đáng tin cậy để nhìn vào tình hình tài chánh của ông trước năm 2014, tức là năm đầu tiên trong số những năm ông bị buộc phải được tiết lộ hằng năm. Hồ sơ cho thấy tổng lợi nhuận mà ông nhận về từ các dự án bên ngoài Hoa Kỳ lớn hơn so với những hồ sơ chính thức hạn chế. Những tiết lộ tài chánh chỉ báo cáo phần lớn lợi tức của ông trong những phạm vi rộng, và cho thấy lợi tức mà Ông Trump lấy về từ các tháp ở Istanbul có thể vào khoảng $3.2 triệu. Tại Philippines, ông đã bán giấy phép xử dụng tên ông cho một tháp ở Manila gần một thập niên trước đây. Ít nhất ông đã mang về $4.1 triệu từ dự án nầy, nhưng con số đó chưa bằng nửa số tiền thực sự $9.3 triệu. Tại Azerbaijan, ông thực sự đã kiếm được hơn $5 triệu từ một dự án khách sạn bất thành, nhưng trong hồ sơ công chỉ ghi có một nửa.
Những xung đột lợi ích đã xuất hiện không bao lâu sau khi Ông Trump ra tranh cử và thắng cử vào năm 2016. Viên đặc sứ thương mại mà người hùng Rodrigo Duterte của Philippines đã bổ nhiệm sang Washington chính là nhân vật đứng phía sau dự án Tháp Trump ở Manila. Tại Argentina, chính phủ nước nầy đã bổ nhiệm vào nội các của họ một nhân vật chủ chốt đã từng dính líu trong một thương vụ bản quyền, một thương vụ đã mang lại cho Ông Trump $2.3 triệu. Những xung đột lợi ích với Thổ Nhĩ Kỳ là những xung đột hiển nhiên nhất của tổng thống. Ở quốc gia nầy, giới kinh doanh và chính phủ toàn trị của tổng thống Recep Tayyip Erdogan đã không ngần ngại nâng đỡ nhiều doanh nghiệp Trump để họ hưởng lợi. Khi mối quan hệ Mỹ-Thổ xuống dốc, một nhóm kinh doanh Thổ đã hủy bỏ một hội nghị được dự định tổ chức tại khách sạn Washington của Ông Trump. Sáu tháng sau, khi quan hệ hai nước khả quan hơn, cuộc hội nghị đó được tái hoạch định và có sự hiện diện của các viên chức chính phủ Thổ. Hãng hàng không Turkish Airlines cũng đã chọn câu lạc bộ Trump National Golf Club ở ngoại ô Virginia để tổ chức một biên cố.
Trong khi khách sạn quốc tế Trump International Hotel ở Washington khai lỗ nặng, những thương vụ
credit cards của khách sạn nầy đã lên cao từ khi ông lên làm tổng thống. Tại khách sạn, từ tháng 12/2016 đến tháng 1/2017, những biên nhận hằng tháng đã tăng vọt từ $3.7 triệu lên $5.4 triệu, và lên $6 triệu vào tháng 5/2018. Tại câu lạc bộ Doral, sau khi Ông Trump tuyên bố ra tranh cử vào tháng 6/2015, so với cùng thời kỳ của năm trước, thu nhập
credit cards đã tăng hơn gấp đôi, đạt đến $13 triệu trong ba tháng, đến cuối tháng 8 cùng năm.
Mar-a-Lago chính là một trong những cơ sở kinh doanh phát đạt đều đặn và là một mối quan ngại thường xuyên về xung đột đạo đức và những lỗ hổng an ninh quốc gia. Lợi nhuận ở đó gia tăng đột ngột sau khi Ông Trump tuyên bố ra tranh cử tổng thống, vì những kẻ thời cơ đã mang lại cho câu lạc bộ nầy những khoản lệ phí hội viên cao gấp 10 lần – từ $664,000 vào năm 2014 lên $6 triệu vào năm 2016, ngay cả trước khi Ông Trump tăng gấp đôi lệ phí đó vào tháng 1/2017. Số lượng người gia nhập câu lạc bộ ồ ạt đã cho phép kinh doanh của tổng thống mang về $26 triệu từ năm 2015 đến 2018, gần gấp ba lần nhịp độ thu lợi trong hai năm trước. Hồ sơ thuế cho thấy một số chi trả lớn từ các nhóm kinh doanh liên quan đến những biến cố hay hội nghị tại Mar-a-Lago và các cơ ngơi của Ông Trump đã gia tăng kể từ khi Ông Trump trở thành tổng thống.
Tại câu lạc bộ Doral, Ông Trump đã thu về ít nhất $7 triệu vào năm 2015 và 2016 từ Bank of America, và ít nhất $1.2 triệu vào năm 2017 và 2018 từ một hiệp hội thương mại đại diện cho các công ty bán lẽ và bán sỹ. Phòng Thương Mại Hoa Kỳ đã trả cho Doral ít nhất $406,599 vào năm 2018.
Ngoài những chi trả một lần cho các biến cố hay lệ phí hội viên, những tập đoàn lớn cũng trả tiền thuê cơ sở trong các tòa nhà thương mại do Ông Trump thức sự làm chủ. Đại xí nghiệp dược
Walgreens trả tiền thuê cơ sở $3.4 mỗi năm tại số 40 trên Đại Lộ Wall Street do Ông Trump làm chủ. Walgreens được tư pháp liên bang giúp giải quyết một vụ kiện độc quyền (antitrust) vào năm 2017. Atane Engineers là một công ty đến thuê cơ sở trên Phố Wall do Ông Trump làm chủ. Công ty nầy đã từng bị tai tiếng tham nhũng, với hai viên chức điều hành đã nhận tội nhận hối lộ để thắng được những hợp đồng hạ tầng thành phố. Lợi tức cho thuê cơ sở ở Phố Wall nói trên đã gia tăng đáng kể, từ $30.5 triệu vào năm 2014 lên $43.2 triệu vào năm 2018. Có ít nhất bốn xí nghiệp luật đã dọn đến từ khi Ông Trump ra ứng cử tổng thống. Trong số hàng chục khoản tiền thuê cơ sở được chi trả cho các cổ phần của Ông Trump trong hợp doanh Vornado gồm có $5.8 triệu từ Goldman Sachs, $3.1 triệu từ Microsoft, $32.7 triệu từ Neuberger Berman, một công ty đầu tư quản lý; và $8.8 triệu từ xí nghiệp luật Kirkland & Ellis.
Gieo Gió Gặt bão
Các mối đe dọa đang hội tụ: thất thu kinh doanh gia tăng, thanh tra thuế (I.R.S. audit) đang ló dạng, và nợ bảo đảm cá nhân (personally guaranteed debts) đang đáo hạn. Khi Ông Trump bước xuống cầu thang nạm vàng của Tháp Trump Tower để phát động chiến dịch tranh cử tổng thống vào tháng 6/2015, tình hình tài chánh của ông đang cần một sức bật. Những cơ sở nồng cốt của ông bấy giờ đang báo lỗ mỗi lúc một nặng hơn – hơn $100 triệu trong hai năm trước đó. Dòng lợi tức từ chương trình truyền hình vốn đã giúp ông cầm cự lâu nay bấy giờ đang khô dần. Trong khi Ông Trump hy vọng việc đắc cử của ông ít ra có thể phục hồi nhãn hiệu của ông, một loạt những phát biểu nhạo báng về di dân đã nhanh chóng khiến ông mất hai trong những nguồn lợi tức lớn nhất và dễ dàng nhất: giấy phép về may mặc và sản xuất nệm. Hai nguồn nầy đã từng mang về cho ông hơn 30 triệu dollars.
Trước kia hãng NBC từng là đối tác của ông trong các cuộc thi hoa hậu hoàn vũ với nguồn lợi tức gần 20 triệu. NBC nay thông báo sẽ ngưng phát sóng cho chương trình đó. Chẳng bao lâu sau Ông Trump phải bán chương trình thi hoa hậu.
Hiện nay hồ sơ thuế cho thấy ông đang đối mặt với một loạt những đe dọa đối với sự nghiệp kinh doanh và nền tài chánh phong phú của ông. Trong thập niên vừa qua, ông có vẻ như đã lấp đầy những khoảng trống tài chánh bằng một loạt những phiêu lưu “mì ăn liền,” một lựa chọn nay không còn nữa.
Vào năm 2012, ông đã xin vay $100 triệu, dùng Trump Tower làm thế chấp. Hồ sơ thuế cho thấy ông đã xử dụng gần như toàn bộ khoản vay đó như tiền xuất chi (payout). Công ty của ông đã trả hơn $15 triệu tiền lời nhưng chưa hề trả đồng vốn nào. Tổng số tiền vay $100 triệu sẽ đáo hạn vào năm 2022. Vào năm 2013, ông rút ra $95.8 triệu từ trương mục cổ phần Vornado của ông. Vào tháng 1/2014, ông đã bán $98 triệu chứng khoáng và trái phiếu (stocks and bonds), con số bán lớn nhất trong một tháng trong ít nhất hai thập niên vừa qua. Ông bán $54 triệu tiền cổ phiếu vào năm 2015, và $68 triệu vào năm 2016. Những tiết lộ tài chánh của ông cho thấy ông chỉ còn khoảng $873,000 tiền cổ phiếu để bán ra. Các công ty của Ông Trump đã báo cáo $34.7 triệu tiền mặt vào năm 2018, 40% thấp hơn so với 5 năm trước.
Tệ hại hơn, hồ sơ thuế cho thấy, một lần nữa, Ông Trump đã làm những gì mà ông hối tiếc như trong giai đoạn suy sụp của ông vào đầu thập niên 1990: hàng trăm triệu tiền vay bảo đảm cá nhân (personally guaranteed loans), một quyết định đã khiến các cơ sở cho vay đe dọa buộc ông vào thế phá sản cá nhân (personal bankruptcy).
Lần nầy, ông chịu trách nhiệm cá nhân về những khoản tiền vay và tiền nợ khác tổng cộng $421 triệu, phần lớn đều sắp đáo hạn trong vòng bốn năm. Nếu ông tái đắc cử thì những chủ nợ của ông có thể bị đặt vào một tình thế vô tiền khoáng hậu phải cân nhắc có nên tịch biên một tổng thống tại chức hay không.
Tuy nhiên, có một lợi thế về thuế cho Ông Trump. Trong khi các chủ kinh doanh có thể dùng những khoản khai lỗ để tránh thuế, họ chỉ có thể làm thế theo mức vốn đầu tư trong kinh doanh liên quan. Khi nhận lãnh trách nhiệm cá nhân cho $421 triệu tiền nợ đó, Ông Trump có thể khai số tiền đó như những khoản tiền lỗ trong những năm tới. Khoản tồn của những món vay đó đã không được thanh toán vào cuối năm 2018. Những cơ sở mang nợ: Doral Golf Resort ($125 triệu) và Washington Hotel ($160 triệu). Họ đang dở sống dở chết, nhưng khó lòng tìm đâu ra một chủ nợ sẵn sàng tái tài trợ cho họ (refinance).
Thanh tra thuế đang lơ lửng trên đầu
Như đã được đề cập trước đây, tiến trình
audit của sở thuế IRS còn đang mở ra đối với khoản khấu trừ thuế $72.9 triệu mà Ông Trump đã khai và đã lấy về trước đây. Trong khi đó, bối cảnh kinh tế không hứa hẹn gì nhiều. Khắp Hoa Kỳ, các cửa hàng đang xuống dốc, và họ rất quan trọng cho Trump Tower, và Trump Tower rất quan trọng đối với chính Ông Trump. Nike, chẳng hạn, đã thuê cơ sở tại một tòa thương mại sát với Trump Tower và đã trả $195.1 triệu tiền thuê nhà cho Ông Trump. Nike đã trả nhà năm 2018.
Hồ sơ thuế gân đầy nhất cho thấy những khoản thu nhập khiêm tốn vào năm 2019. Nhưng đó là tình hình trước đại dịch. Những cơ sơ ngoắc ngoải của ông đã đóng cửa trong nhiều tháng đầu năm 2020. Trung tâm Doral đã yêu cầu Deutsche Bank cho hoãn trả nợ. Các nhà phân tích tiên đoán kinh doanh khách sạn sẽ không phục hồi đầy đủ cho đến cuối năm 2023.
Tuy nhiên, Ông Trump vẫn còn tài sản để bán. Nhưng làm thế có thể khiến ông “mất mặt,” về cả hai phương diện tài chánh và cá nhân Ông Trump, vì ông muốn chứng tỏ ông luôn luôn là kẻ thắng cuộc. Năm ngoái, gia đình ông cho biết họ đang tính bán khách sạn Washington, “nhưng không phải vì thua lỗ.”
Theo lời Ông Trump, mọi khó khăn tài chánh của ông đều do những “hy sinh” cho công vụ hiện nay của ông. Trong một cuộc tuần hành tại Minneapolis vào tháng 10/2019, ông cho biết,
“They say, ‘Trump is getting rich off our nation.’ I lose billions being president, and I don’t care. It’s nice to be rich, I guess, but I lose billions.”
-
Hồ Sơ Thuế của TT Trump Kỳ I
-
Hồ Sơ Thuế của TT Trump Kỳ II
-
Hồ Sơ Thuế của TT Trump Kỳ III
-
Hồ Sơ Thuế của TT Trump Kỳ IV
-
Hồ Sơ Thuế của TT Trump Kỳ V
-
Hồ Sơ Thuế của TT Trump Kỳ VI
-
Hồ Sơ Thuế của TT Trump Kỳ VII
-
Hồ Sơ Thuế của TT Trump Kỳ VIII
-
Hồ Sơ Thuế của TT Trump Kỳ IX
-
Hồ Sơ Thuế của TT Trump Kỳ X